Асмалоўка

Асмало́ўка — раён пасляваеннай забудовы ў цэнтры Мінска, гістарычнай Старажоўцы. Абмежаваны вуліцамі Максіма Багдановіча, Кісялёва, Камуністычнай і Куйбышава.

Славутасць
Асмалоўка
Тыпавая забудова кварталаў. 2018 г.
53°54′48″ пн. ш. 27°33′52″ у. д.HGЯO
Краіна	Беларусь
Горад	Мінск
Архітэктурны стыль	Cацыялістычны класіцызм
Архітэктар	М. Ручко, Міхаіл Асмалоўскі
Будаўніцтва	1945—1950 гады
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Назва

Раён атрымаў назву паводле імя аднаго з распрацоўшчыкаў праекта, архітэктара Міхаіла Сцяпанавіча Асмалоўскага. Пэўны час меў назву «пасёлак Лютаровіча», паводле імя кіраўніка ўпраўлення па справах мастацтва Паўла Лютаровіча, які пражываў там^[1].

Гісторыя і асобы

Пасёлак быў спраектаваны М.Я.Ручко і Міхаілам Асмалоўскім^[2] і пабудаваны ў 1940-х — пачатку 1950-х гадоў палоннымі нямецкімі і італьянскімі вайскоўцамі для партыйнай наменклатуры, высокапастаўленых чыноўнікаў, супрацоўнікаў тагачаснага штаба Беларускай ваеннай акругі, артыстаў^[3][4][5][6]. У гэтым раёне жылі палкаводзец Аляксей Бурдзейны, маршал Сямён Цімашэнка^[7].

Сучасны стан

Асмалоўка на малюнку Sviatlana Jermakovič

У 2011 годзе з’явілася інфармацыя, што раён плануе рэканструяваць холдынг «Амкадор», таксама на месцы мікрараёна з’явіўся будучы праект хай-тэк забудовы Crystal Park^[8]. Беларускае добраахвотнае таварыства аховы помнікаў гісторыі і культуры ініцыявала працэс надання Асмалоўцы статуса гісторыка-культурнай каштоўнасці^[1]. У 2014 годзе грамадскія і гарадскія актывісты зноў паднялі пытанне далейшага лёсу раёна, а таксама пачалі збор подпісаў праз электронную петыцыю за захаванне аўтэнтычнага стану гэтай часткі горада^[7][9].

Як адзначае старшыня Добраахвотнага таварыства аховы помнікаў і культуры Антон Астаповіч^[7]:

Асмалоўку можна разглядаць як самы першы спальны раён Мінска, які быў забудаваны паводле тыпавых праектаў. Гэтыя тыпавыя праекты з'яўляюцца дастаткова прафесійнымі. Дамы ў ім ствараюць выдатны камерны горадабудаўнічы ансамбль, дзе ёсць два кварталы жылой забудовы з неабходнай інфраструктурай. Гэта самадастатковы раён з добрай на той час архітэктурай.

Існуюць параўнанні мінскай Асмалоўкі з кварталам «Вулей» у Парыжы па прычыне наяўнасці мастацкіх студый і адпаведных магчымасцяў стварэння турыстычнай славутасці^[10].

Спрэчкі наконт забудовы ў 2017—2019 гг.

У 2017 годзе планы на знос і забудову Асмалоўкі адміністрацыя Цэнтральнага раёна Мінска вынесла на грамадскае абмеркаванне (23 чэрвеня—27 ліпеня 2017 г^[11]). Гэта выклікала абурэнне жыхароў Асмалоўкі^[12] і рэзананс у СМІ^{[13][14][15][16]}. На Change.org^[17] i Petitions.by^[18] пачаўся збор подпісаў за захаванне Асмалоўкі як гістарычнай каштоўнасці. 21 ліпеня 2017 года на пасяджэнні Мінгарвыканкама было вырашана адкласці планы па забудове Асмалоўкі, што некаторымі актывістамі было ўспрынята як перамога^[19]. Пазней Мінгарвыканкам заявіў, што праектаванне дэталёвага плана адкладзенае да зацвярджэння забудовы з прэзідэнтам Беларусі^[20]. У канцы года з’явілася інфармацыя, што некалькі архітэктараў склалі альтэрнатыўны план забудовы Асмалоўкі^[21].

12 лістапада 2018 года пастановай № 68 Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь быў зацверджаны праект зон аховы гісторыка-культурных каштоўнасцей у межах пр. Машэрава і вул. Старавіленскай, Кісялёва, Багдановіча, Куйбышава, Пашкевіч, Чычэрына і Камуністычнай^[22]. Паводле дадзенага праекта кварталы Асмалоўкі трапілі ў зону рэгулявання забудовы, дзе забараняецца змена вышыні, архітэктурнага рашэння і дэкору фасадаў наяўных гістарычных будынкаў^[22].

У 2018-2019 гадах былі праведзеныя работы па рамонце фасадаў усіх будынкаў кварталаў. Па выніку праведзеных прац быў вернуты гістарычны каларыт забудовы^[23].

Галерэя

• 
• 
• 
• 
• 
•