Кіраўнікі Балгарыі

Ханы, князі, цары Балгарыі

Спіс уключае кіраўнікоў Балгарыі ад пачатку балгарскай гісторыі (уключна легендарных) і да спынення манархічнай сістэмы кіравання ў 1946 г.

Кіраўнікі Балгарыі
Імя	Гады кіравання	Тытулы
Кіраўнікі булгар
Авітахол[1][2]	153—?	хан
Ірнік	455—465	хан
Органа	617—630	хан
Гастун	630—632	хан
Кіраўнікі Вялікай Булгарыі
Кубрат	632—665	хан
Батбаян	665—668	хан
Кіраўнікі Першага Балгарскага царства (681—1018)
Аспарух (Аспар-хрук)	668—701	хан
Тэрвел	701—721	хан
Кармесій	721—738	хан
Севар	738—753	хан
Кармісош	753—756	хан
Вінех	756—761/762	хан
Цялец	761/762—765	хан
Сабін	765—766/767	хан
Умор	766/767	хан
Такту	766/767—767/772	хан
Паган	767/772—768/772	хан
Тэлерыг	768—777	хан
Кардам	777—802	хан
Крум	802—814	хан
Амуртаг	814—831	хан
Маламір	831—836	хан (рэгент — каўхан Ісбул 831—840)
Прэсіян I	836—852	хан (рэгент — каўхан Ісбул 831—840)
Барыс-Міхаіл I	852—864 864—889	хан князь
Уладзімір Расатэ	889—893	князь
Сімяон I	893—919 919—927	князь цар
Пётр I	927—969	цар
Барыс II	969—977	цар
972 — візантыйскае заваяванне ўсходняй часткі Балгарыі
Давід, Майсей, Аарон, Самуіл	970—977	суправіцелі (камітопулы)
Раман	977—997	цар
Самуіл	997—1014	цар
Гаўрыіл Радамір	1014—1015	цар
Іван Уладзіслаў	1015—1018	цар
Прэсіян II	1018	цар
Пётр II Дэлян	1040—1041	цар (паўстанне)
Пётр III (Канстанцін Бодзін)	1072	цар (паўстанне)
1018 — візантыйскае заваяванне
Кіраўнікі Другога Балгарскага царства (1186—1396)
Іван Асень I	1186—1196	цар (суправіцель)
Пётр IV (Феадор)	1186—1196 1196—1197	цар (суправіцель) цар
Калаян (Іааніца)	1197—1207	цар
Барыл	1207—1218	цар
Іван Асень II	1218—1241	цар
Каламан I Асень	1241—1246	цар
Міхаіл II Асень	1246—1256	цар (рэгент — Ірына Камніна, удава Івана II Асеня 1246—1253)
Каламан II Асень	1256	цар
Міца Асень	1257—1264	цар (ва Усходняй Балгарыі)
Канстанцін I Ціх	1257—1264 1264—1277	цар (у Заходняй Балгарыі) цар
Івайла	1277—1280	цар (узурпатар)
Іван Асень III	1279—1280	цар
Георгій I Тэртэр	1280—1292	цар
Смілец	1292—1298	цар
Чака	1299—1300	кіраўнік
Феадор Святаслаў Тэртэр	1300—1322	цар
Георгій II Тэртэр	1322—1323	цар
Міхаіл III Шышман	1325—1330	цар
Іван Стэфан	1330—1331	цар
Іван Аляксандр	1331—1371	цар
Іван Шышман	1363—1371 1371—1393	цар (суправіцель) цар
Іван Срацімір	1371—1396	цар (Відзінскае царства)
Канстанцін II Асень	1396—1422	цар (Відзінскае царства) (турэцкі васал)
Шышман III	1593	цар (паўстанне)
Расціслаў Страшыміравіч	1686	князь (паўстанне)
Карпаш	1689	кароль (паўстанне)
1396 — асманскае заваяванне
Кіраўнікі Княствы Балгарыя (1879—1908)
Аляксандр Батэнберг	1879—1886	князь
Фердынанд I	1887—1908	князь цар
Кіраўнікі Трэцяга Балгарскага царства (1908—1946)
Фердынанд I	1908—1918	цар
Барыс III	1918—1943	цар
Сімяон II	1943—1946	цар
15 верасня 1946 — усталяванне рэспублікі

Зноскі

1. Легендарны кіраўнік, згаданы ў «Імянніку Балгарскіх ханаў».
2. Рансимен С. История Первого Болгарского царства. — СПб.: Евразия, 2009. — С. 269—277. — ISBN 5-8071-0332-1.