Варшаўская архідыяцэзія

Варшаўская архідыяцэзія (лац.: Archidioecesis Varsaviensis) — архідыяцэзія Рымска-Каталіцкай царквы з цэнтрам у горадзе Варшава, Польшча. У мітраполію Варшавы ўваходзяць Плоцкая і Варшаўска-Пражская дыяцэзіі. Кафедральным саборам варшаўскай архідыяцэзіі з'яўляецца касцёл Святога Яна Хрысціцеля.

Варшаўская архідыяцэзія
Archidioecesis Varsaviensis
Рымскі абрад
Галоўны горад	Варшава, Польшча
Краіна	Польшча
Дата заснавання	16 кастрычніка 1798 года
Кафедральны сабор	Сабор Святога Яна Хрысціцеля
Мітраполія	Варшаўская мітраполія[d]
Парафій	210
Тытул іерарха	Архіепіскап варшаўскі[d]
Іерарх	Адрыян Юзаф Гальбас[d]
Плошча дыяцэзіі	3.350 км²
Насельніцтва дыяцэзіі	1.533.000 чал.
Колькасць каталікоў	1.428.200
Доля каталікоў	93.8 %
Афіцыйны сайт	archidiecezja.warszawa.pl
Карта
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гісторыя

16 кастрычніка 1798 года Рымскі Папа Пій VI выдаў булу Ad universam agri, якой заснаваў Варшаўскую дыяцэзію. Першапачаткова Варшаўская дыяцэзія ўваходзіла ў Пазнаньскую мітраполію. 12 студзеня 1794 года Рымскі Папа Пій VI выпусціў дэкрэт Quam Eminentissimus, якім далучыў дыяцэзію да Гнезненскай мітраполіі.

12 сакавіка 1818 года Рымскі Папа Пій VII выдаў булу Militantis Ecclesiae regimini, а 30 чэрвеня 1818 года Ex imposita Nobis, якімі ўзвёў Варшаўскую дыяцэзію ў ранг архідыяцэзіі. У 1863 годзе пасля Студзеньскага паўстання архібіскуп Зыгмунт Шчэнсны Фялінскі быў сасланы ўладамі Расійскай імперыі ў Яраслаўль, дзе знаходзіўся ў ссылцы да 1883 года. Пасля свайго вяртання ў Варшаву архібіскуп Зыгмунд Фялінскі падаў у адстаўку.

28 кастрычніка 1925 года Рымскі Папа Пій XI выдаў булу Vixdum Poloniae unitas, якой далучыў да Варшаўскай мітраполіі Плоцкую, Сандамірскую, Люблінскую, Лодзінскую і Сядлецкую дыяцэзіі .

25 сакавіка 1992 года Рымскі Папа Ян Павел II выдаў булу Totus tuus Poloniae populus, якой перадаў частку тэрыторыі Варшаўскай архідыяцэзіі новым Ловіцкай і Варшаўска-Пражскай дыяцэзіям.

Ардынарыі архідыяцэзіі

• біскуп Юзаф Мяскоўскі (29.10.1798 — 16.11.1804);
• біскуп Ігнацій Рачынскі (1806—1818);
• архібіскуп Францішак Скарбек фон Мальчэўскі (2.10.1818 — 18.04.1819);
• архібіскуп Шчэпан Халоўчыц (17.12.1819 — 27.08.1823);
• архібіскуп Войцех Скашэўскі (1824 — 12.06.1827);
• архібіскуп Ян Павел Вароніч (28.01.1828 — 6.12.1829);
  • Эдвард Чарнецкі (1829—1831), апостальскі адміністратар;
  • Адам Пашковіч (1831—1833), апостальскі адміністратар;
  • Павел Страшынскі (1833—1837), генеральны вікарый;
• архібіскуп Станіслаў Костка Хараманскі (21.11.1836 — 21.02.1838);
  • Томаш Хмялеўскі (1838 — 30.07.1844), генеральны вікарый;
  • Антоній Мельхіёр Фіялкоўскі (30.07.1844 — 18.09.1856), апостальскі адміністратар;
• архібіскуп Антоній Мельхіёр Фіялкоўскі (18.09.1856 — 18.09.1861);
• святы архібіскуп Зыгмунт Шчэнсны Фялінскі (6.01.1862 — 15.03.1883);
• архібіскуп Вінцэнты Тэафіл Попел (16.03.1883 — 8.12.1912);
• кардынал Аляксандр Какоўскі (7.05.1913 — 30.12.1938) — кардынал з 15.01.1919 года;
• кардынал Аўгуст Хлонд (13.01.1946 — 22.10.1948);
• кардынал Стэфан Вышынскі (12.11.1948 — 28.05.1981) — кардынал з 12.01.1953 года;
• кардынал Юзаф Глемп (7.07.1981 — 6.12.2006) — кардынал з 2.02.1983 года;
• архібіскуп Станіслаў Вельгус (6.12.2006 — 7.01.2007);
• кардынал Казімеж Ныч (3.03.2007 — па цяперашні час) — кардынал з 20.11.2010 года.

Крыніца

• Annuario Pontificio, Libreria Editrice Vaticana, Città del Vaticano, 2003, ISBN 88-209-7422-3
• Була Ad universam agri, Raffaele de Martinis, Iuris pontificii de propaganda fide. Pars prima, IV, Romae 1891, стар. 437 (лац.)
• Була Militantis Ecclesiae regimini, Raffaele de Martinis, Iuris pontificii de propaganda fide. Pars prima, IV, Romae 1891, стар. 552 (лац.)
• Була Vixdum Poloniae unitas, AAS 17 (1925), стар. 521 (лац.)
• Була Totus Tuus Poloniae populus, AAS 84 (1992), стар. 1099 (лац.)

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Варшаўская архідыяцэзія
• Афіцыйны сайт (польск.)
• Інфармацыя (англ.)