Вільгельміна Зындрам-Касцялкоўская

Вільгельмі́на Зындрам-Касцялко́ўская (польск. Wilhelmina Zyndram-Kościałkowska, нар. 1844, Гродна, Расійская імперыя ― 27 красавіка 1926, Гродна) — польская пісьменніца-пазітывістка, эсэістка, літаратуразнаўца і перакладніца.

Вільгельміна Зындрам-Касцялкоўская
польск.: Wilhelmina Zyndram-Kościałkowska
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння	1844[1][2][…]
Месца нараджэння	Гродна, Гродзенскі павет, Гродзенская губерня, Літоўскае генерал-губернатарства, Расійская імперыя
Дата смерці	28 красавіка 1926(1926-04-28)
Месца смерці	Гродна, Гродзенскі павет, Беластоцкае ваяводства, Польская Рэспубліка
Пахаванне	Фарныя могілкі
Грамадзянства	Польшча
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	пісьменніца, эсэістка, літаратуразнаўца, перакладчыца
Кірунак	пазітывізм
Мова твораў	польская
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Вільгельміна Зындрам-Касцялкоўская была дачкой Бенедыкта Зындрам-Касцялкоўскага (1807—1851) і Эміліі з Чахоўскіх. Дзяцінства прайшло ў Друскеніках. Пасля заканчэння школы ў Вільні пераехала ў Гродне. У той час яна таксама ездзіла ў Варшаву і за мяжу (у тым ліку ў Італію)^[3].

Яна напісала і апублікавала свой літаратурны дэбют — аповесць «Залатая графіня» — разам з Элізай Ажэшкай, якая заахвочвала яе працягваць працу і была для яе літаратурнай узорам. Аднак у наступныя гады паміж імі ўзнік канфлікт, звязаны з уключэннем «Залатой графіні» ў выданне твораў Ажэшкі^[4].

Яна таксама сябравала з Леапольдам Меетам, польскім адвакатам, літаратарам і філантропам.

Памерла ў Горадні 27 красавіка 1926 г. ва ўзросце 82 гадоў і была пахавана на каталіцкіх фарных могілках. Магіла пісьменніцы захавалася^[5].

Творчасць

Акрамя кароткіх апавяданняў, яна пісала эсэ, у якіх прадстаўляла профілі англійскіх, амерыканскіх, італьянскіх і іспанскіх пісьменнікаў^[4].

Таксама займалася перакладамі замежнай літаратуры: пераклад рамана «Дэвід Каперфілд» Чарльза Дзікенса перавыдаецца ў яе перакладзе да сённяшняга дня^[4].

Напісала шмат артыкулаў па польскай і замежнай літаратуры, між іншым пра творчасць Уладзіслава Сыракомлі, Цыпрыяна Каміля Норвіда, Ігната Ходзькі, Марыі Канапніцкай, Аляксандра Свентахоўскага^[5].

Яна выдала свае літаратурныя творы даволі позна: пачынаючы з 80-х гадоў XIX ст. Друкавала іх у часопісах «Ateneum» і «Bluszcz». Таксама выдала асобныя зборнікі: аповесці «W półcieniu» (1885), «Jedna z wielu» (1903), «Obrazki» (1904), «Bajki archaiczne i nowele» (1906)^[4].

Творы

Уласныя творы

• Złota hrabinka. Opowiadanie lekarza, «Ateneum» 1877 t. 3. przedruk «Kurier Lwowski» 1888 nr 97-125,
• Władysław Syrokomla. Studium literackie, Wilno 1881.
• W półcieniu. Opowiadania i obrazki, Warszawa 1885,
• Bajki archaiczne i nowele, Lwów 1906.
• Szkice literackie, t. 1-2. Warszawa 1907—1908.

Пераклады

• Bret Harte: Nowele, Warszawa 1885.
• Pierre Loti: Rybak islandzki, powieść, Warszawa 1887, wyd. nast. Warszawa 1888.
• Karol Dickens: David Copperfield, powieść, Warszawa 1888;, Warszawa 1889, wyd. nast. (poprawione przez Grzegorza Sinko) pt. Dzieje, przygody, doświadczenia i zapiski Dawida Copperfielda, t. 1-2., Warszawa 1954, wyd. nast. m.in. wyd. szóste, Warszawa 1987.
• Rudyard Kipling: Nowele, Petersburg 1892.
• Harte-Bret: Nowele — Peter Schroeder — Za śnieżnym okopem — Milioner, Lwów 1898.
• Karol Dickens: Ciężkie czasy, powieść, Lwów 1899.
• Gabriele D’Annunzio: Ogień, cz. 1-2, Warszawa 1901.
• P. Loti: Nowele i szkice, Lwów 1901.
• Harte-Bret: Ostatnie nowele, Warszawa 1903.
• Grazia Deledda: Po rozwodzie, powieść, cz. 1-2, Warszawa 1904.
• P. Loti: Wrażenia z dalekiego Wschodu, Warszawa 1904.
• Grazia Deledda: Popiół, powieść, Warszawa 1906.
• M.R. Monlaur: Po dziewiątej godzinie, Warszawa 1908.
• Grazia Deledda: Sprawiedliwość, Warszawa 1909.
• S. Farina: Syn mój, Warszawa 1912.
• Joseph Conrad: Banita, powieść, Lwów 1919.