Вінчэнца Вівіяні

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых людзей з прозвішчам Вівіяні.

Вінчэнца Вівіяні (італ.: Vincenzo Viviani; 5 красавіка 1622, Фларэнцыя — 22 верасня 1703, Фларэнцыя) — італьянскі фізік і матэматык, вучань Галілея і Тарычэлі, складальнік першай біяграфіі Галілея.

Вінчэнца Вівіяні
Дата нараджэння	5 красавіка 1622(1622-04-05)[1][2][…]
Месца нараджэння	Фларэнцыя, Вялікае герцагства Тасканскае
Дата смерці	22 верасня 1703(1703-09-22)[1][2][…] (81 год)
Месца смерці	Фларэнцыя, Вялікае герцагства Тасканскае
Месца пахавання	Базіліка Санта-Крочэ[3]
Грамадзянства	Вялікае герцагства Тасканскае
Род дзейнасці	матэматык, фізік, астраном
Навуковая сфера	матэматыка[4] і фізіка[4]
Месца працы	Акадэмія прыгожых мастацтваў[d][5] Медычы[5]
Альма-матар	Пізанскі ўніверсітэт[6]
Навуковы кіраўнік	Эванджэліста Тарычэлі і Галілеа Галілей
Член у	Лонданскае каралеўскае таварыства[7] Акадэмія дэла Круска[d][8] Accademia del Cimento[d][5]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Навуковая дзейнасць

Ціта Лесі. Галілей і Вівіяні. Музей гісторыі навукі, Фларэнцыя.

Крывая Вівіяні

У 1644 годзе Вівіяні і Тарычэлі паставілі класічны вопыт па вымярэнні атмасфернага ціску. Шкляную трубку з ртуццю перакулілі ў шырокі посуд, таксама напоўнены ртуццю. Слупок ртуці ў трубцы спыніўся на вышыні (у сучасных адзінках) 760 мм.

У 1660 Вівіяні, сумесна з Барэлі, правялі даволі дакладнае вымярэнне хуткасці гуку і атрымалі значэнне, якое адпавядае прыкладна 350 м/сек. Больш раннія вымярэнні, выкананыя Гасендзі, ацэньвалі хуткасць гуку ў 478 м/сек (сучасная адзнака: 331,3 м/сек пры 0 °C).

У 1661 Вівіяні даследаваў прыладу, якая два стагоддзі пазней атрымала назву маятнік Фуко, аднак ні да якіх пэўных высноваў не прыйшоў. Вывучаў цыклоіду і паказаў, як будаваць касацельную да яе. Прапанаваў сваю рэканструкцыю страчанай V кнігі «канічных перасекаў» Апалонія (па захаваных каментарыях да яе). Паказаў, што трысекцыя вугла можа быць выканана з дапамогай роўнабаковай гіпербалы. Іншыя працы тычыліся інжынернай справы, оптыкі, акустыкі.

Працы

• Біяграфія Галілея. (італ.)

Гл. таксама

• Тэарэма Вівіяні

Зноскі

1. MacTutor History of Mathematics archive — 1994. Праверана 22 жніўня 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473'></a>
2. Vincentino Viviani // Brockhaus Enzyklopädie

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227'></a>
3. Find a Grave — 1996.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056'></a>
4. Národní autority České republiky Праверана 7 лістапада 2022.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863'></a>
5. MacTutor History of Mathematics archive — 1994.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473'></a>
6. Матэматычная генеалогія — 1997.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984'></a>
7. https://catalogues.royalsociety.org/CalmView/Overview.aspx?src=CalmView.Persons&r=(((Surname=%27Viviani%27)))
8. The Galileo Project

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q103434068'></a>