Вітольд Францавіч Ашмарын

Вітольд Францавіч Ашмарын (Ахрамовіч) (1882^[1], Санкт-Пецярбург — 1930^[1], Масква) — беларускі савецкі партыйны і дзяржаўны дзеяч, літаратар, журналіст, кінематаграфіст^[2].

Вітольд Францавіч Ашмарын
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння	1882[1]
Месца нараджэння	Санкт-Пецярбург, Расійская імперыя
Дата смерці	1930[1]
Месца смерці	Масква, Маскоўская вобласць, РСФСР, СССР
Грамадзянства	Расійская імперыя  СССР
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	журналіст, пісьменнік, перакладчык, кінематаграфіст
Грамадская дзейнасць
Партыя	Расійская сацыял-дэмакратычная рабочая партыя

Біяграфія

Нарадзіўся ў 1882 годзе ў Санкт-Пецярбургу, з палякаў, дваранскай каталіцкай сям’і. Па заканчэнні 6-й маскоўскай гімназіі ў 1901 годзе паступіў на гісторыка-філалагічны факультэт Маскоўскага ўніверсітэта, аднак у лютым 1902 года за ўдзел у студэнцкай сходцы быў выключаны з універсітэта без права паступлення ў вышэйшыя навучальныя ўстановы (цікавасць да рознага роду «рухаў» выяўляў яшчэ ў гімназіі). Быў высланы ў Сібір^[2], жыў у Ялагінску, затым у Верхнеўдзінску. У 1903 пераведзены ў Ніжні Ноўгарад пад нагляд паліцыі і пачаў працаваць у ніжагародскай арганізацыі эсэраў, ведучы рэвалюцыйную прапаганду ў працоўных гуртках Сормава. Член РСДРП з 1903 года. У 1905 годзе аднавіўся ў Маскоўскім універсітэце: спачатку на юрыдычным, затым на гісторыка-філалагічным факультэце, але ў 1910 звольнены канчаткова, так вучобу і не скончыўшы.

Да 1917 года займаўся газетнай, кнігавыдавецкай, тэатральнай, кінематаграфічнай і перакладніцкай дзейнасцю. Перакладаў раманы С. Пшыбышэўскага, у 1910 годзе быў сакратаром выдавецтва «Мусагет», як журналіст супрацоўнічаў у «Голасе Масквы», уваходзіў у гурток сімвалістаў («рытмічны гурток» Аляксандра Блока).

Пасля Кастрычніцкай рэвалюцыі захапляецца кіно — сумесна з рэжысёрам У. Гардзіным утварыў «групу левых» (вядомая «Кинопятёрка»). Працаваў у Саюзе кінаработнікаў, член калегіі Кінакамітэта. У 1918—1920 гадах — кансультант па кіно пазашкольнага аддзела Наркамасветы, член калегіі Усерасійскага фотакінааддзела, потым загадчык аддзеламі мастацтва, рабочага жыцця і партыйнай жыцця рэдакцыі «Известий ВЦИК», літаратурны супрацоўнік выдавецтва «Недра» сцэнарыст фільмаў «Скрадзенае юнацтва» (1917), «Азіадэ» (1918), «Дзевяноста шэсць» (1919).

З 1920 года — у БССР^[2]. У 1920—1921 гадах — член Прэзідыума і сакратар ЦВК Беларусі^[2], член кантрольнай камісіі КП Беларусі, рэдактар партыйнага органа «Звязда»^[2], член Калегіі ЧК Беларусі. У пачатку 1921 прызначаны адказным кіраўніком БелРОСТА. Арганізатар і першы кіраўнік Беларускага аддзялення Расійскага тэлеграфнага агенцтва, член калегіі Дзяржаўнага выдавецтва БССР (1921)^[2]. З верасня 1921 года — член Сібірскага бюро ЦК РКП(б), рэдактар газеты «Советская Сібір». У 1922 годзе — старшыня Камісіі дапамогі галадаючым пры ВЧК. З сакавіка 1922 года па люты 1924 года — начальнік Інфармацыйнага аддзела Сакрэтна-аператыўнага ўпраўлення ГПУ — АГПУ^[2]. У красавіку 1924 года адкамандзіраваны на працу ў ЦК РКП(б).

Пакутаваў ад наркатычнай залежнасці (морфій), скончыў жыццё самагубствам — застрэліўся з імянной зброі на лаўцы Пятроўскага парку, любімага месца маскоўскіх сімвалістаў.