Гаўрыла Прынцып

Гаўрыла Прынцып (25 ліпеня 1894 — 28 красавіка 1918) — баявік тэрарыстычнай арганізацыі «Млада Босна», забойца кронпрынца Аўстра-Венгрыі Франца Фердынанда.

Гаўрыла Прынцып
сербск.: Гаврило Принцип
Род дзейнасці	рэвалюцыянер
Дата нараджэння	13 (25) ліпеня 1894[1]
Месца нараджэння	Obljaj[d], Travnički district[d], Austro-Hungarian rule in Bosnia and Herzegovina[d], Аўстра-Венгрыя[2][3][…]
Дата смерці	28 красавіка 1918(1918-04-28)[4][1][…] (23 гады)
Месца смерці	Theresienstadt Small Fortress[d], Тэрэзін, Political district of Litoměřice[d], Каралеўства Багемія, Цыслейтанія, Аўстра-Венгрыя[5][6][…]
Месца пахавання	Vidovdan Heroes chapel[d]
Грамадзянства	Аўстра-Венгрыя[7]
Веравызнанне	Сербская праваслаўная царква
Альма-матар	Першая Бялградская гімназія[d]
Член у	Млада Босна
Бітвы/войны	Першая сусветная вайна
Аўтограф
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Баснійскі серб. Нарадзіўся ў 1894 годзе ў сербскай вёсцы Абяляе (сербск.: Обљај) у Босніі. Быў адным з трох дзяцей, якія выжылі з дзевяці, мясцовага селяніна Петара і яго жонкі Марыі.

Здароўя быў нямоцнага, да цяжкай сялянскай працы не здольны, а вось вучыўся добра, і бацька знайшоў сродкі адправіць яго ў школу ў Сараева. Адкуль пасля ён быў адлічаны за ўдзел у антыаўстрыйскіх выступах.

Працягваў вучобу ён ужо ў Бялградзе, сталіцы Каралеўства Сербія, дзе і стаў у 1912 годзе сябрам арганізацыі «Млада Босна».

Асноўны артыкул: Сараеўскае забойства

Радыкальная моладзевая арганізацыя знаходзілася пад уплывам тайнага таварыства сербскіх нацыяналістаў «Аб’яднанне або смерць», больш вядомага пад назвай «Чорная рука». Абедзве арганізацыі разглядалі тэрор як адзін з найбольш эфектыўных метадаў дасягнення сваіх мэтаў. Аб’ектамі тэрарыстычных нападаў станавіліся буйныя аўстра-венгерскія чыноўнікі і палітычныя дзеячы.

У студзені 1914 года кіраўнікі «Млады Босны» вырашылі забіць эрцгерцага Франца Фердынанда. Замах быў прызначаны на 28 чэрвеня, і ў ліку шасці непасрэдных выканаўцаў быў і Гаўрыла Прынцып.

Прынцыпа судзілі ў кастрычніку 1914 года, але не павесілі, як пяцёх ягоных таварышаў, бо паводле законаў Аўстра-Венгерскай імперыі, смяротнае пакаранне не ўжывалася да тых, хто быў маладзейшы за 20 гадоў. У турме яму ампутавалі параненую падчас замаху руку, а 28 красавіка 1918 года ён памёр ад прагрэсуючага туберкулёзу^[8][9].