Герб Крэва

Герб Крэва — геральдычны сімвал Крэва, выкарыстоўваецца з XVII в.: «у сінім полі шасціканцовая зорка над залатым паўмесяцам».

Герб Крэва
Дэталі
Суб’ект	Крэ́ва
Шчыт	барочны
Аўтар герба	Анатоль Кірылавіч Цітоў
Ідэя герба	Анатоль Кірылавіч Цітоў

14 мая 2007 года герб Крэва быў унесены ў Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцяў Рэспублікі Беларусь.^[1]

Гісторыя

Пячатка мястэчка Крэва, XVIII в.

Даследчык даўніны Рамуальд Зянькевіч у 1843 годзе звярнуў увагу на пячатку, якая захоўвалася ў Крэве ў мясцовага ксяндза. На ёй была выява герба Ляліва — шчыт з паўмесяцам і шасціканцовай зоркай, а таксама надпіс на польскай мове «Пячатка места Рэчы Паспалітай Крэва». На той час мястэчка ўжо страціла статус і правы горада, аднак пячатка сведчыла, што яно імі калісьці валодала і мела свой гарадскі герб.

Лялівай валодала каля паўтысячы шляхецкіх радоў на землях Польшчы, Вялікага Княства Літоўскага і Русі. У часы распаўсюджвання магдэбургскага права выява Лялівы ці поўнасцю, ці ў якасці дэталі трапляла на гербы і пячаткі гарадоў з прыватных гербаў іх уладальнікаў. Гораду Цярнопалю, да прыкладу, яна дасталася ад роду Тарноўскіх, Сяняве — ад Сяняўскіх. Тое ж самае правіла маглі прымяніць і ў адносінах да герба Крэва. З усіх вядомых крэўскіх старостаў у якасці радавога сімвала Лялівай валодаў толькі Пётр Глябовіч. Ён быў тут на чале староства з 1511 па 1522 год. Так што Крэву герб мог дастацца ад яго.

Пасля страты ў канцы XVIII стагоддзя правоў на самакіраванне і іншых гарадскіх выгод Крэва пакрысе пачало забывацца і пра свой гарадскі сімвал. Толькі ў канцы 1980-ых гадоў крэўскі герб набыў другое жыццё. Адбылося гэта дзякуючы Анатолю Цітову, вядомаму спецыялісту па геральдыцы і сфрагістыцы. Інфармацыя пра герб Крэва і рэканструяваная аўтарам выява ўпершыню з’явіліся ў кнізе «Гарадская геральдыка Беларусі» ў 1989 годзе. Праўда, Анатоль Цітоў чамусьці палічыў, што зорка на блакітным шчыце крэўскай Лялівы павінна быць срэбнай, а не залатой, як маладзік.

Гэтая выява крэўскага герба палюбілася жыхарам і пачала выкарыстоўвацца ў якасці сімвала мястэчка на афішах разнастайных культурных мерапрыемстваў, календарах, паштоўках ды іншых сувенірах. Але Ляліва да гэтага часу не з’яўляецца афіцыйным гербам Крэва з-за разыходжання бачання герба паміж мясцовымі ўладамі і актывістамі, якія хочуць зрабіць герб бліжэй да арыгінальная пячаткі.^[2]