Грыўда
рака ў Беларусі From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Грыўда — рака ў Слонімскім і Івацэвіцкім раёнах Беларусі, левы прыток Шчары (басейн Нёмана). Даўжыня 85 км. Вадазбор 1330 км². Сярэднегадавы расход вады ў вусці 5,8 м³/с. Сярэдні нахіл воднай паверхні 0,5 ‰.
Remove ads
Назва
Паводле К. Бугі, гідронім балцка-яцвяжскага паходжання, з другім складнікам такім жа, як і ў рачных назвах Ясельда, Нёўда, Сёгда, Саколда, Голда. У гэтым складніку ён бачыў яцвяжскае *udā "вада", роднаснае латышскаму ūdens, літоўскаму дыялектнаму unduo "вада"[1].
Назвы літоўскай ракі Gryva, латышскай Grīva звязваюць з лат. grīva «вусце ракі; дэльтавая прастора паміж дзвюма рэкамі, міжрэчча; пойма каля ракі; забалочанае месца каля ракі; мясціна, што запруджваецца вадой»[2][3].
Remove ads
Гідраграфія
Пачынаецца каля паўночна-ўсходняй ускраіны вёскі Варонічы (Слонімскі раён), цячэ па Слонімскім узвышшы, вусце за 0,5 км на ўсход ад Даманава Івацэвіцкага раёна.
Даліна трапецападобная, яе шырыня ад 1 да 1,5 км, у вярхоўі не выражана. Схілы спадзістыя, месцамі ўмерана стромкія, вышынёй 4–6 м, адкрытыя, зрэдку пад лесам і хмызняком. Пойма двухбаковая, у сярэднім цячэнні забалочаная, шырыня яе 0,4—0,8 км, у ніжнім цячэнні да 1,5 км, у асобных мясцінах перасечаная старыцамі і асушальнымі канавамі.
Рэчышча ў вярхоўі і на асобных участках каналізаванае. Яго шырыня ў межах ад 3—4 м у вярхоўі да 20—30 м у ніжнім цячэнні.
Асноўныя прытокі: Була, Булянка, Руднянка (левыя), Бусяж, Дняпроўска-Нёманскі, Косаўскі каналы (правыя).
На перыяд веснавога разводдзя прыпадае да 48 % гадавога сцёку. Максімальны ўзровень разводдзя ў пачатку 3‑й дэкады сакавіка, сярэдняя вышыня над межанным узроўнем да 2 м. Замярзае ў 3‑й дэкадзе снежня, ускрыццё ў сярэдзіне сакавіка.
На рацэ размешчаны горад Івацэвічы. У маляўнічых мясцінах на ўскраіне Івацэвічаў зона адпачынку, ніжэй горада ўздоўж ракі насыпныя дамбы.
Remove ads
Зноскі
Літаратура
Спасылкі
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads
