Гэры Олдмен

Гэ́ры Ле́анард О́лдмен (англ.: Gary Leonard Oldman; нар. 21 сакавіка 1958, Лондан, Вялікабрытанія) — брытанскі акцёр , кінарэжысёр і прадзюсар. Рыцар Брытанскай імперыі^[4].

Гэры Олдмен
Gary Oldman
Гэры Олдмен на 68-м Венецыянскім кінафестывалі, верасень 2011
Імя пры нараджэнні	Гэры Леанард Олдмен
Дата нараджэння	21 сакавіка 1958(1958-03-21)[1][2][…] (67 гадоў)
Месца нараджэння	Лондан, Лонданскае графства, Англія, Вялікабрытанія[3]
Грамадзянства	Вялікабрытанія
Жонка	Gisele Schmidt[d]
Дзеці	Alfie Oldman[d], Charlie John Oldman[d] і Gulliver Oldman[d]
Адукацыя	Rose Bruford College[d]
Прафесія	кінаакцёр, кінапрадзюсар, акцёр агучвання, сцэнарыст, кінарэжысёр, характарны акцёр, тэатральны акцёр, акцёр, тэлеакцёр, рэжысёр
Кар’ера	1982 — наш час
Узнагароды	Узнагарода імя Аляксандра Корды за найлепшы брытанскі фільм[d] (1997) Прэмія BAFTA за найлепшы арыгінальны сцэнарый[d] (1997) Прэмія «Залаты глобус» за найлепшую мужчынскую ролю — драма[d] (2018) Critics' Choice Movie Award for Best Actor[d] (2018) Прэмія BAFTA за найлепшую мужчынскую ролю[d] (2018) Прэмія Гільдыі кінаакцёраў ЗША (2018)
IMDb	0000198
Афіцыйны сайт
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Олдмен уславіўся пасля выканання галоўных роляў у кінакарцінах «Сід і Нэнсі» і «Натапырце вашы вушы», па выхадзе якіх кінакрытык Роджэр Эберт назваў Олдмена «найлепшым маладым брытанскім акцёрам сучаснасці»^[5]. У 1990-х гадах акцёр зняўся ў шматлікіх папулярных фільмах, гуляючы, як правіла, змрочных і маральна неадназначных персанажаў^[6]. У 2000-я гады Олдмен прыняў удзел у здымках двух паспяховых франшыз, ролі ў якіх сталі трывала асацыявацца з яго імем. У серыі карцін пра Гары Потэра ён згуляў добрага чараўніка Сірыуса Блэка, а ў трылогіі Крыстафера Нолана пра Бэтмена паўстаў на экране ў вобразе непадкупнага паліцэйскага Джэймса Гордана^[7]. На працягу творчай кар’еры Олдмена ўвага крытыкаў і гледачоў таксама было прыцягнута да яго прац у фільмах «Розенкранц і Гільдэнстэрн мёртвыя», «Джон Ф. Кэнедзі. Стрэлы ў Даласе», «Дракула», «Леон», «Пяты элемент», «Самалёт прэзідэнта», «Шпіён, выйдзі прэч!» і інш. Акцёр вядомы як майстар пераўвасабленняў, з аднолькавай лёгкасцю здольны стварыць вобраз як высокастаноўчага персанажа, так і нягодніка^[8][9].

Гэры Олдмен таксама спрадзюсаваў некалькі кінастужак, у тым ліку свой рэжысёрскі дэбют: у 1997 годзе ён паставіў па ўласным сцэнарыі фільм «Не глынаць», часткова заснаваны на аўтабіяграфічным матэрыяле^[10]. Карціна прынесла Олдмену дзве прэміі BAFTA (за найлепшы брытанскі фільм і арыгінальны сцэнарый)^[11] і ўдзельнічала ў конкурснай праграме Канскага кінафестывалю^[12]. Тройчы намінаваўся на прэмію «Оскар» за найлепшую мужчынскую ролю: «Шпіён, выйдзі прэч!» (2012)^[13], «Цёмныя часы» (2018)^[14] і «Манк» (2021)^[15]. Атрымаў «Оскара» за галоўную ролю Уінстана Чэрчыля ў брытанскай драме «Цёмныя часы»^[14].

У чэрвені 2025 пасвечаны ў рыцары каралём Вялікабрытаніі Карлам III, з гэтага часу ён мае права на тытул «сэр»^[4].

Фільмаграфія

Год		Беларуская назва	Арыгінальная назва	Роля
1994	ф	Леон	Léon	Норман Стэнсфілд
1997	ф	Пяты элемент	The Fifth Element	Жан-Батыст Эмануэль Зорг
2001	ф	Ганібал	Hannibal	Мейсан Вёрджэр
2002	ф	Траса 60	Interstate 60	А.Ж. Грант
2004	ф	Гары Потэр і вязень Азкабана	Harry Potter and the Prisoner of Azkaban	Сірыус Блэк
2005	ф	Гары Потэр і Кубак агню	Harry Potter and the Goblet of Fire	Сірыус Блэк
2007	ф	Гары Потэр і Ордэн Фенікса	Harry Potter and the Order of the Phoenix	Сірыус Блэк
2008	ф	Цёмны рыцар	The Dark Knight	Джэймс Гордан
2012	ф	Шпіён, выйдзе прэч!	Tinker Tailor Soldier Spy	Джордж Смайлі
2017	ф	Гары Потэр і Рэліквіі Смерці. Частка 2	Harry Potter and the Deathly Hallows – Part 2	Сірыус Блэк
2017	ф	Целаахоўнік кілера	The Hitman's Bodyguard	Уладзіслав Дукавіч
2018	ф	Цёмныя часы	Darkest Hour	Уінстан Чэрчыль
2021	ф	Манк	Mank	Герман Манкевіч
2022	с	Кульгавыя коні	Slow Horses	Джэксан Лам
2023	ф	Опенгеймер	Oppenheimer	Гары Трумэн