Дэмакраты 66

Дэмакраты 66 (нідэрл.: Democraten 66, D66) — нідэрландская сацыял-ліберальная палітычная партыя. Партыя была заснавана ў 1966 годзе, таму і атрымала такую назву. Партыя мае 12 месцаў у другой і 5 у першай палаце Генеральных штатаў і 3 месцы з 26 вылучаных для Нідэрландаў у Еўрапарламенце (уваходзіць у фракцыю Альянс лібералаў і дэмакратаў за Еўропу). Дэмакраты 66 ўваходзяць у Еўрапейскую партыю ліберальных дэмакратаў і рэфарматараў і Ліберальны інтэрнацыянал.

Дэмакраты 66
Democraten 66
Лідар	Сігрыд Кааг
Заснавальнік	Hans van Mierlo[d] і Hans Gruijters[d]
Дата заснавання	14 кастрычніка 1980
Штаб-кватэра	Гаага
Краіна	Нідэрланды[1]
Ідэалогія	сацыяльны лібералізм
Інтэрнацыянал	Альянс лібералаў і дэмакратаў за Еўропу[d][2] Renew Europe[d] Ліберальны інтэрнацыянал[d]
Маладзёжная арганізацыя	Young Democrats[d]
Колькасць членаў	29 673[3]
Месцаў у Палаце прадстаўнікоў	12 з 150
Месцаў у Сенаце	5 з 75
Месцаў у Еўрапарламенце	3 з 26
Сайт	d66.nl
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гісторыя

Дэмакраты 66 былі заснаваныя 14 кастрычніка 1966 года. На парламенцкіх выбарах 1967 партыя атрымала 4,5 % і 7 месцаў у другой палаце. На парламенцкіх выбарах 1971 партыя атрымала яшчэ чатыры месцы і сфармавала апазіцыйны ценявы кабінет з Партыяй працы і левай хрысціянскай Палітычнай партыяй радыкалаў (PPR). Партыя ўваходзіла ва ўрадавыя кааліцыі ў 1973—1977, 1981—1982, 1994—2002 і 2003—2006 гадах.

Ідэалогія

Некаторыя з найважнейшых напрамкаў палітыкі партыі ўключаюць у сябе:

• Дэмакраты 66 выступаюць за змешаную эканоміку, якая спалучае рынкавую эканомікі і дзяржаўнае ўмяшанне. Дэмакраты 66 таксама ініцыятары павышэння гнуткасці рынку працы і скарачэнне падаткаў для ніжэйшага і сярэдняга класаў .
• Дэмакраты 66 прапануюць павялічыць дзяржаўныя выдаткі на адукацыю і інавацыі, напрыклад, павелічэнне зарплаты настаўнікам. Акрамя таго, Дэмакраты 66 хочуць дерэгуляваць сектар адукацыі і ўвесці канкурэнцыю ў гэтым сектары.
• Ахова навакольнага асяроддзя з’яўляецца важным пытаннем для партыі. Дэмакраты 66 спрыяюць павелічэнню інвестыцый у ўстойлівае развіццё энергетыкі. Дэмакраты 66, аднак, пры пэўных умовах таксама спрыяюць ядзернай энергетыцы.
• Дэмакраты 66 гэта сацыял-ліберальная партыя. Ва ўрадзе Віма Кока, у якім яна ўдзельнічала, партыя прадставіла некалькі «ліберальных» рэформаў, такіх як легалізацыя эўтаназіі, аднаполых шлюбаў і прастытуцыі.
• Дэмакраты 66 прыхільнікі дэмакратычных рэформаў. Такіх як выбарчая рэформа, абавязковы рэферэндум, адмена першай палаты парламента і прамыя выбары прэм’ер-міністраў і мэраў.
• Дэмакраты 66 выступаюць за федэральную Еўропу і больш шырокае еўрапейскае супрацоўніцтва па такіх пытаннях, як ахова навакольнага асяроддзя, іміграцыйная палітыка і знешняя палітыка.
• У абмен на ўзгодненыя ўзаемнай падтрымкі правацэнтрысцкіх заканадаўцамі ў другім кабінеце Балкенэндэ, Дэмакраты 66 дапамаглі ім у ажыццяўленні рэформы сацыяльнага забеспячэння і аховы здароўя, якая ўключала перашкоды датэрміновага выхаду на пенсію, рэфармаванне сістэмы дапамогі па непрацаздольнасці, і ўкараненне рынкавых прынцыпаў у нідэрландскай сістэме аховы здароўя.

Удзел у выбарах

Лідар партыі Аляксандр Пехтолд у лютым 2010 года

Удзел у выбарах у другую палату парламента Нідэрландаў:

• 1967: 4,5 % — 7 месцаў
• 1971: 6,8 % — 11 месцаў
• 1972: 4,2 % — 6 месцаў
• 1977: 5,4 % — 8 месцаў
• 1981: 11,1 % — 17 месцаў
• 1982: 4,3 % — 6 месцаў
• 1986: 6,1 % — 9 месцаў
• 1989: 7,9 % — 12 месцаў
• 1994: 15,5 % — 24 месцы
• 1998: 9,0 % — 14 месцаў
• 2002: 5,1 % — 7 месцаў
• 2003: 4,1 % — 6 месцаў
• 2006: 2,0 % — 3 месцы
• 2010: 6,9 % — 10 месцаў

Зноскі

1. Verkiezingsuitslagen.nl Праверана 8 лютага 2022.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q110835429'></a>
2. https://www.appf.europa.eu/appf/en/alliance-of-liberals-and-democrats-for-e/products-details/20201022CPU32629
3. Ledentallen Nederlandse politieke partijen per 1 januari 2025 — 2025.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q850730'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q2157341'></a>