Здарэнне з Як-40 над Растовам-на-Доне

Здарэнне з Як-40 над Роставым-на-Дону — авіяцыйнае здарэнне з чалавечымі ахвярамі, якое адбылося 13 кастрычніка 1977 года ў небе ў раёне Растова-на-Доне з самалётам Як-40К авіякампаніі Аэрафлот. У лёце ў самалёта адчынілася дзверы грузавога адсека, у выніку чаго загінулі два пасажыры.

Рэйс 75 Аэрафлота
Як-40К кампаніі Аэрафлот. Першыя два ілюмінатара размешчаныя на грузавым люку
Агульныя звесткі
Дата	13 кастрычніка 1977 года
Характар	Выбуховая дэкампрэсія
Прычына	Няякаснае зачыненне грузавога люка
Месца	у Растова-на-Доне (РСФСР, СССР)
Загінулыя	2 чал.
Паветранае судна
Мадэль	Як-40К
Авіякампанія	Аэрафлот (Паўночна-Каўказскае УГА, Растоўскі ААТ)
Пункт вылету	Растоў-на-Доне
Пункт прызначэння	Мікалаеў
Рэйс	75
Бартавы нумар	СССР-87948
Дата выпуску	8 чэрвеня 1976
Пасажыры	18
Экіпаж	4
Загінулыя	2
Выжылых	20

Самалёт

Як-40К (К — канверсоўны варыянт, для грузапасажырскіх перавозак) з бартавым нумарам 87948 (завадскі — 9621245, серыйны — 45-12) быў выпушчаны Саратаўскім авіяцыйным заводам 8 чэрвеня 1976 года і перададзены Міністэрству грамадзянскай авіяцыі, якое да 10 чэрвеня^[1] скіравала яго ў Растоўскі авіяатрад Паўночна-Каўказскага кіравання грамадзянскай авіяцыі. Усяго на момант катастрофы авіялайнер меў 2486 гадзін налёту і 1704 пасадкі^[2].

Здарэнне

Самалёт выконваў рэйс 75 па маршруце Растоў-на-Доне — Мікалаеў, а пілатаваў яго экіпаж, што складаўся з камандзіра (КПС) В. І. Коласава, другога пілота А. І. Гладковай і бортмеханіка В. А. Івашчанкі. У салоне працавала сцюардэса З. А. Лебедзева. Усяго на борце знаходзіліся 18 пасажыраў^[2].

Самалёт выканаў узлёт і пачаў набор вышыні, а потым пачаў выконваць першы разварот. Нечакана пры праходжанні вышыні 250—300 метраў адкрыўся грузавы люк, што знаходзіцца на левым боку, і зафіксаваўся ў верхнім становішчы. Да люка былі прымацаваны 2-і і 3-і левыя рады сядушак (месцы 2а, 2б, 3а і 3б), якія сарвала з мацаванняў і выцягнула вонкі, дзе яны перавярнуліся і павіслі на люку амаль «верх нагамі». Жанчына і яе шасцігадовы сын, якія сядзелі ў трэцім радзе (месцы 3б і 3а адпаведна), выпалі з сядушак, бо ў дзіцяці рамень быў адрэгуляваны на дарослага, а ў маці рамень быў прымацаваны нестандартным нітам і саскочыў з мацавання. Мужчына, які сядзеў у другім радзе, (месца 2а) застаўся ў сядні і правісеў знадворку ўвесь лёт. У 07:16 экіпаж даклаў на зямлю пра надзвычайнае становішча і пачаў выконваць заход на пасадку малым колам. Калі самалёт крануў палосы і падчас прабегу зменшыў хуткасць, набягаючы струмень паветра таксама зменшыўся, таму грузавы люк апусціўся, пасля чаго пасажыры змаглі ўцягнуць віслага на ім мужчыну ўнутр і зрабіць пацярпеламу дапамогу. Акрамя маці з сынам, якія разбіліся пры ўдары аб зямлю, больш ніхто на борце не загінуў^[2].

31 кастрычніка 1979 года дадзены самалёт патрываў аварыю ў Краснадарскім краі пры змушанай пасадцы па-за аэрадромам і атрымаў пашкоджанні, якія выключалі яго далейшую эксплуатацыю^[3].

Прычыны

Як паказала расследаванне, удзень раней (12 кастрычніка) борт 87948 выконваў грузавы рэйс, пры гэтым пасажырскія сядушкі былі зняты. Калі грузавы рэйс быў выкананы, тэхнікі Растоўскага аэрапорта перарабілі самалёт назад у пасажырскі варыянт, для чаго зноў усталявалі ў салоне крэслы. Аднак падчас гэтых прац быў няякасна зачынены грузавы люк, а потым тэхнічны персанал не пракантраляваў стан ручак зачынення. Экіпаж у сваю чаргу не праверыў сігналізацыю грузавога люка. У выніку ў лёце на вышыні 250—300 метраў рознасць ціскаў усярэдзіне і знадворку самалёта дасягнула 25—30 мм рт.сл., пасля чаго выштурхнула вонкі грузавы люк^[2].

Зноскі

1. Яковлев Як-40К Бортовой №: CCCP-87948 (нявызн.). Russianplanes.net. Архівавана з першакрыніцы 20 чэрвеня 2013. Праверана 19 чэрвеня 2013.
2. Чрезвычайное происшествие с Як-40 Северо-Кавказского УГА в районе а/п Ростов-на-Дону (нявызн.). airdisaster.ru. Архівавана з першакрыніцы 20 чэрвеня 2013. Праверана 19 чэрвеня 2013.
3. Авария Як-40 Северо-Кавказского УГА близ Тихорецка (борт СССР-87948), 31 октября 1979 года. (руск.). AirDisaster.ru. Праверана 11 лістапада 2014.