Касцёл Маці Божай Ружанцовай (Солы)

Касцёл Маці Божай Ружанцовай — каталіцкі храм у а. Солы (Смаргонскі раён). Помнік архітэктуры мадэрну.

Каталіцкі храм
Касцёл Маці Божай Ружанцовай
54°30′58″ пн. ш. 26°10′48″ у. д.HGЯO
Краіна	Беларусь
Аграгарадок	Солы
Канфесія	Рымска-каталіцкая царква
Епархія	Гродзенская дыяцэзія
Архітэктурны стыль	мадэрн
Архітэктар	Адам Дубановіч[d]
Будаўніцтва	1926—1934 гады
Стан	дзейнічае
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гісторыя

Касцёл у пач. ХХ ст.

Каталіцкі прыход у Солах заснаваны ў 1589 годзе^[1]. Тады ж быў пабудаваны першы драўляны касцёл на сродкі гетмана Крыштафа Радзівіла^[2]. Храм знішчаўся падчас вайны Расіі з Рэччу Паспалітай 1654—1667 гадоў і падчас напалеонаўскага нашэсця, але кожны раз адбудоўваўся зноў.

Сучасны храм з цэглы на месцы старога драўлянага храма пабудаваны ў 1926—1934 гг. па праекце 1925 года архітэктара Адама Дубановіча^[3] (1891—1953) на сродкі парафіян. Будаўніцтва вялося пад кіраўніцтвам прараба Баніфацыя Трахневіча, было затрачана 540 тыс. злотых. Пасля другой сусветнай вайны касцёл не зачыняўся і працягваў заставацца дзеючым.

Архітэктура

Інтэр’ер касцёла

Будынак вышынёй 35 м мае асіметрычную шматпланавую аб’ёмна-прасторавую кампазіцыю. Асновай яе з’яўляецца аб’ём нефа, накрыты двухсхільным дахам з вальмай над алтарнай часткай. Да нефу далучаны трансепт і паўцыркульная апсіда з канічным пакрыццём. Невысокія прыбудовы сакрысцій з крывалінейнымі парапетамі. Своеасаблівасць збудаванню надаюць галерэі-аркады. Уваходны тамбур паўкруглы ў плане. Вертыкальная дамінанта будынка — бакавая двух’ярусная вежа-званіца з фігурным завяршэннем. Двух’ярусная васьмігранная вежачка надбудаваная над сяродкрыжжам храма. Фасады дэкарыраваныя фігурнымі шчытамі з валютамі, ступеньчатымі контрфорсамі бутавай муроўкі. У кампазіцыі інтэр’ера пануе прастора нефа, у якую раскрываецца шырокі трансепт і больш вузкая алтарная частка. Сяродкрыжжа перакрытае купалам, неф — цыліндрычным скляпеннем. Над уваходам — хоры на дзвюх калонах. .

Фрэска «Цуд над Віслай»

Інтэр’ер

У канцы 1930-х гадоў святыню ўпрыгожыў фрэскавымі размалёўкамі мастак Пётр Сергіевіч. Асабліва вылучаюцца «Спасланне Святога Духа на Апосталаў» у купале, «Маці Божая са святымі Станіславам і Казімірам» у галоўным алтары і «Анёльскі спеў» над хорамі. Цікавыя і сюжэты на сценах прэсбітэрыя — «Абарона Чанстаховы» і «Цуд над Віслай». Першая малюе абарону Яснагурскага кляштара ў 1655 годзе ад шведаў, другая — перамогу польскіх войскаў над Чырвонай арміяй у 1920 годзе^[4].

Сёння ў касцёле пяць алтароў: галоўны — Маці Божай Ружанцовай, левы бакавы — Найсвяцейшага Сэрца Пана Езуса, правы — Маці Божай Вастрабрамскай, яшчэ два алтары знаходзяцца ў капліцах, зробленых у крылах трансепта — св. Юзафа ў левай і св. Антонія ў правай. У інтэр’еры храма вылучаецца алтарны абраз Маці Божай Чэнстахоўскай.

Зноскі

1. Храм на сайце Каталіцкай царквы ў Беларусі
2. Солы: касцёл Найсвяцейшай Дзевы Марыі Ружанцовай(недаступная спасылка)
3. Maria Kałamajska-Saeed. PERŁY Z ATLANTYDY - RELACJA INWENTARYZATORSKA Z BIAŁORUSI (польск.). Праверана 18 красавіка 2020.(недаступная спасылка)
4. Сайт globustut.by