Касцёл Найсвяцейшай Тройцы і кляштар бернардзінцаў (Друя)

Касцёл Найсвяцейшай Тройцы і кляштар бернардзінцаў — рымска-каталіцкі сакральны комплекс у Друі, узведзены ў 1643—1646 гг. па фундацыі падканцлера літоўскага Казіміра Льва Сапегі. Помнік архітэктуры барока. Аб’ект Дзяржаўнага спісу гістарычна-культурных каштоўнасцей Рэспублікі Беларусь.

Каталіцкі храм
Касцёл Найсвяцейшай Тройцы і кляштар бернардзінцаў
55°47′17″ пн. ш. 27°27′47″ у. д.HGЯO
Краіна	Беларусь
Аграгарадок	Друя
Канфесія	каталіцтва
Епархія	Віцебская дыяцэзія
Архітэктурны стыль	барока
Заснавальнік	Казімір Леў Сапега
Дата заснавання	XVII стагоддзе
Будаўніцтва	1643—1646 гады
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Інтэр’ер

Гісторыя

Касцёл будаваўся ў 1643—1646 пры кляштары бернардзінцаў, у 2-й палове XVIII ст. святыню часткова перабудавалі. Па задушэнні вызваленчага паўстання (1830—1831) у 1852 расійскія ўлады скасавалі кляштар, пасля чаго касцёл дзейнічаў як парафіяльны.

У 1923—1928 гг. у кляштары размясціліся манахі-беларусы ордэна марыян. У 1924 г. тут была арганізавана школа (з 1930 г. гімназія), у якой вучыліся А. Цікота, Ч. Сіповіч, У. Падзява, У. Чарняўскі, пісьменнік Я. Германовіч, мастак эмігрант В. Жаўня і інш. Каля 1947 г. закрыты. Касцёл і кляштар выкарыстоўваліся для патрэб Друйскага СПТВ меліярацыі, у 1949—1953 гг. тут знаходзіўся Полацкі будаўнічы тэхнікум, у 1954—1956 гг. — тэхнічнае вучылішча, з 1956 г. — вучылішча меліярацыі.

У 1989 г. перададзены абшчыне.

Архітэктура

Касцёл уяўляе сабой мураваную трохнефную аднавежавую базіліку з апсідным завяршэннем цэнтральнага нефа (унутры гранёны, звонку паўцыркульны). Да выцягнутага прэсбітэрыя з поўдня прылягае прамавугольнае ў плане сакрысціе. На галоўным фасадзе тарцы бакавых нефаў закрытыя невялікімі аб’ёмамі з пластычнымі абагульненымі валютамі над імі, тарцы цэнтральнага нефа — масіўнай чатырох’яруснай чацверыковай вежай-званіцай, завершанай купалам (дабудавана ў 1772 г.). Бакавыя сцены і апсіда рытмічна расчлянёныя вертыкальнымі контрфорсамі. Аконныя праёмы з паўцыркульнымі завяршэннямі.

Інтэр’ер аздоблены ордарнай пластыкай, лепкай у тэхніцы стука. Скляпенні захавалі першапачатковы дэкор XVII ст. ў выглядзе ляпных геаметрычных кесонаў. Галоўны двух’ярусны алтар з прасторавай групоўкай калон і пілястраў, разарваным антаблементам і дынамічнай аб’ёмнай скульптурай у стылі позняга барока выкананы ў 1764—1767 гг., амбон і чатыры бакавыя алтары з элементамі стылю ракако — 1779 г.

З поўначы да касцёла прылягае двухпавярховы будынак кляштара, які ўтварае прамавугольны замкнёны двор, з трох бакоў абкружаны калідорам. Фасады фланкіраваныя вялікімі квадратнымі ў плане памяшканнямі на вуглах. Вокны прамавугольныя. Ансамбль дапоўнены мураванай арачнай агароджай з брамай (узведзеная ў 1778 г.).

У касцёле захоўваецца цудадзейны абраз Маці Божай Спагадлівай.

Літаратура

• Кулагін А. М. Каталіцкія храмы на Беларусі: Энцыкл. даведнік / А. М. Кулагін; маст. І. І. Бокі. — 2-е выд. — Мн.: БелЭн, 2001.— 216 с.: іл. ISBN 985-11-0199-0.
• Архітэктура Беларусі: Энцыклапедычны даведнік / Беларус. Энцыкл.; Рэкал.: А. А. Воінаў і інш. — Мн.: БелЭн, 1993. — 620 с. — 10 000 экз. — ISBN 5-85700-078-5.
• Габрусь Т. В. Мураваныя харалы: Сакральная архітэктура беларускага барока / Т. В. Габрусь. Мн.: Ураджай, 2001.— 287 с.: іл. ISBN 985-04-0499-X, с. 100—101.
• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 6: Дадаізм — Застава / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1998. — Т. 6. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0106-0 (т. 6).

Спасылкі

Аб’ект Дзяржаўнага спіса гісторыка-культурных каштоўнасцей Рэспублікі Беларусь, шыфр 212Г000185

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Касцёл Найсвяцейшай Тройцы і кляштар бернардзінцаў (Друя)
• Друя — парафія Найсвяцейшай Тройцы (нявызн.). Catholic.by (22 ліпеня 2012).
• Касцёл Найсвяцейшай Тройцы і кляштар бернардзінцаў (Друя) на сайце Radzima.org
• Касцёл Найсвяцейшай Тройцы і кляштар бернардзінцаў (Друя) на сайце Глобус Беларусі (руск.)