Сабор Святых Станіслава і Вацлава

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Касцёл Святога Вацлава.

Сабор святых Станіслава і Вацлава ў Кракаве на ўзгорку Вавель — кафедральны сабор Кракаўскай архідыяцэзіі каталіцкай царквы Польшчы.

Славутасць
Сабор Святых Станіслава і Вацлава
польск.: Katedra wawelska польск.: Katedra na Wawelu
Выгляд з поўдня
50°03′16″ пн. ш. 19°56′07″ у. д.HGЯO
Краіна	Польшча
Месцазнаходжанне	Кракаў[1]
Канфесія	каталіцтва
Епархія	Кракаўская архідыяцэзія
Благачынне	Cathedral Parish of St. Stanislaus and St. Wenceslas in Krakow[d]
Архітэктурны стыль	гатычная архітэктура, раманскае мастацтва[d], готыка і барока
Архітэктар	Giovanni Battista Trevano[d] і Джавані Батыста Джызлені[d]
Першае згадванне	XI стагоддзе
Дата заснавання	1020
Сайт	katedra-wawelska.pl (польск.)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Галоўны ўваход

Інтэр’ер сабора

Гісторыя

На месцы цяперашняга храма раней размяшчаліся два іншыя будынкі: Кафедральны касцёл св. Вацлава (быў пабудаваны ў 1020 і разбураны чэшскім князем Бржэціславам ў 1038) і асвечаны ў 1142 трохнефны касцёл біскупа і святога велікамучаніка Станіслава Шчапаноўскага. Гэты будынак згарэў ў 1305 годзе, засталася толькі крыпта св. Леанарда.

Некалькі гадоў пазней біскуп Нанкер пачаў будаваць трэці, ужо гатычны храм. Паколькі Кракаў заставаўся да 1609 года сталіцай Польшчы, кафедральны сабор служыў адначасова прыдворным храмам, а ў падземных пахавальнях спачываюць каралі Польшчы.

Вавельскі сабор быў у наступных стагоддзях неаднаразова перабудаваны. Вакол будынка былі пабудаваныя капліцы, сярод іх капліца караля Жыгімонта, шэдэўр рэнесанснай архітэктуры, работы італьянскага дойліда Барталамеа Берэцы (1533).

На званіцы Жыгімонта, пабудаванай у XIV стагоддзі як частка ўмацаванняў Вавельскага пагорка, знаходзіцца звон «Зігмунд», самы вядомы са званоў Польшчы, з’яўляецца нацыянальным сімвалам краіны.

Ў 1399 годзе ў архікафедральным саборы была пахавана каралева Польшчы святая Ядзвіга, а ў XVII стагоддзі пабудаваны ў цэнтры сабора маўзалей святога Станіслава Шчапаноўскага.

Вядомыя асобы

Саркафаг Юльюша Славацкага

У кафедры пахаваныя амаль усе каралі Польшчы ад Уладзіслаў I Лакетка да Станіслава Ляшчынскага (17 каралёў, у тым ліку 2 каралевы), кракаўскія біскупы і іншыя вядомыя дзеячы.

Каралі польскія		Святыя
Уладзіслаў I Лакеток Казімір III Вялікі Ядвіга Анжуйская Уладзіслаў II Ягайла Казімір IV Ягелончык Ян I Ольбрахт Жыгімонт I Стары Жыгімонт II Аўгуст Стэфан Баторы Ганна Ягелонка Жыгімонт III Ваза Уладзіслаў IV Ваза Ян II Казімір Міхаіл Карыбут Вішнявецкі Ян III Сабескі Аўгуст II Фрыдрых Уладзіслаў III Варненчык		Станіслаў Шчапаноўскі Ядвіга Іншыя Адам Сапега Тадэвуш Касцюшка Юзаф Пілсудскі Уладзіслаў Сікорскі Юзаф Панятоўскі Адам Міцкевіч Лех і Марыя Качынскія Юльюш Славацкі Фелікс Турскі