Краснадарскі край

Краснадарскі край (руск.: Краснодарский край) — суб’ект Расійскай Федэрацыі, размешчаны на паўднёвым захадзе Расійскай Федэрацыі. Уваходзіць у склад Паўднёвай федэральнай акругі. Утвораны 13 верасня 1937 года. Мяжуе з Растоўскай вобласцю, Стаўрапольскім краем, Карачаева-Чаркескай Рэспублікай, Рэспублікай Адыгея і Абхазіяй. Адміністрацыйны цэнтр — Краснадар, буйныя гарады: Сочы, Новарасійск, Армавір. У Краснадарскім краі знаходзіцца найбуйнейшы населены пункт сельскага тыпу ў Расіі — станіца Канеўская (44,3 тыс. чал.).

Краснадарскі край
руск.: Краснодарский край
Сцяг Герб[d]
Краіна	Расія[1]
Гімн	Гімн Краснадарскага краю[d]
Уваходзіць у	Расія (1991—?)[2]
Адміністрацыйны цэнтр	Краснадар
Дата ўтварэння	13 верасня 1937
Кіраўнік	Веньямін Іванавіч Кандрацьеў
Насельніцтва	▲5 842 238 чал. (1 студзеня 2025)[3]
Плошча	75 485 км²
Часавы пояс	MSD, Еўропа/Масква[d][4] і UTC+03:00
Код ISO 3166-2	RU-KDA
Тэлефонны код	861[5] і 862[5]
Код аўтам. нумароў	23, 93 і 123
Афіцыйны сайт (руск.)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Геаграфія

Краснадарскі край размешчаны ў заходняй частцы Каўказа, з паўднёвым захадзе абмываецца Чорным морам, з паўночнага захада — Азоўскім морам. Берагавая лінія Чорнага мора параўнальна роўная (асабліва на поўдні), толькі на поўначы вылучаюцца Геленджыкская і Цэмеская бухты і паўвостраў Абраў. Больш парэзана берагавая лінія ў Керчанскім праліве, дзе ў Таманскі паўвостраў ўдаецца аднайменны заліў, і ля Азоўскага мора з ліманамі Ейскім, Бейсугскім і інш.

Тэрыторыя Краснадарскага края складаецца з горнай (1/3) і раўніннай частак. Горная частка адносіцца да заходняй часткі Вялікага Каўказа. Яе ўтвараюць параўнальна невялікі адрэзак высакагорнага Заходняга Каўказа з паўднёвымі і паўночнымі схіламі і перадгор’ямі і сярэдняй вышыні горы Чарнаморскага Каўказа (паўночна-заходні ўскраек Вялікага Каўказа). Высакагор’е цягнецца ад вярхоўя р. Мзымта да г. Фішт (2867 м). Тут Галоўны хрыбет (г. Псеашхо, 3256 м) мае альпійскі характар рэльефу; на поўнач размяшчаюцца больш нізкія 988 масівы Бакавога (Перадавога) хрыбта і перадавыя грады тыпу куэст (Скалісты хрыбет і інш.). Раўнінная частка Краснадарскага края адносіцца да Заходняга Перадкаўказзя і ўтворана Кубана-Прыазоўскай нізінай (вышыня да 120 м), Прыкубанскай нахільнай раўнінай, дэльтай Кубані і Таманскім паўвостравам з невысокімі (да 164 м) складчатымі градамі і гразевымі вулканамі. На ўсходзе — Стаўрапольскае ўзвышша.

Галоўная рака — Кубань, якая прымае злева шмат прытокаў (Уруп, Лаба, Белая і інш.), З рэк Чарнаморскага ўзбярэжжа найбольшая — Мзымта. Рэкі выкарыстоўваюцца для гідраэнергетыкі, арашэння палёў (у нізоўі Кубані). Для рэгулявання сцёку Кубані збудаваныя вадасховішча — Тшчыкскае, Шапсугскае і Краснадарскае. У высакагор’і Заходняга Каўказа азёры Кардывач і Абраў. На Таманскім паўвостраве і ўзбярэжжы Азоўскага мора — азёры-ліманы.

Зноскі

1. Шахрай С. М., Алексеев С. С., Собчак А. А. и др. Конституция Российской Федерации // Российская газета — Россия: 1993. — С. 102. — ISSN 1606-5484; 1560-0823 Праверана 14 кастрычніка 2016.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q159'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q4061728'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q4231499'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1853433'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q652062'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q123630'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q334294'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q4521357'></a>
2. АКТМУ Праверана 9 лютага 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q4330203'></a>
3. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2025 г. и в среднем за 2024 г. и компоненты её изменения — Росстат, 2025.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q2624680'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q133366769'></a>
4. https://data.iana.org/time-zones/tzdb-2021e/europe
5. https://web.archive.org/web/20210513133711/https://www.consultant.ru/document/cons_doc_LAW_417998/2ff7a8c72de3994f30496a0ccbb1ddafdaddf518/