Левача

Ле́вача (славацк.: Levoča, ням.: Leutschau, венг.: Lőcse) — горад ва ўсходняй Славакіі (гістарычная вобласць Спіш) ля падножжа Левачскіх Врхоў, непадалёк ад замку Спішскі Град.

Горад
Левача
славацк.: Levoča
Сцяг Герб[d]
49°01′22″ пн. ш. 20°35′26″ у. д.HGЯO
Краіна	Славакія
Гісторыя і геаграфія
Заснаваны	1249
Першае згадванне	1249
Плошча	64 км²
Вышыня цэнтра	570 м
Водныя аб’екты	Levočský potok[d]
Часавы пояс	UTC+1, летам UTC+2
Насельніцтва
Насельніцтва	▼13 905 чал. (31 снежня 2024)[1]
Лічбавыя ідэнтыфікатары
Тэлефонны код	053
Паштовы індэкс	054 01
Аўтамабільны код	LE
levoca.sk
Паказаць/схаваць карты
Левача
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гісторыя

Упершыню Левача згадваецца ў 1249 годзе ў лісце караля Белы IV, хоць горад існаваў задоўга да гэтага — раманскі касцёл Св. Мікалая існаваў тут яшчэ ў XI ст. У 1241 годзе, пасля мангола-татарскага нашэсця, сюды прыйшлі першыя нямецкія каланісты.

У 1271 Левача згадваецца ўжо як свабодны каралеўскі горад, цэнтр правінцыі. У XV ст. левацкія купцы атрымалі ад венгерскага караля шэраг прывілеяў і горад пачаў хутка развівацца. Дамінантнае становішча Левачы пацвярдзіў і факт перамогі ў так званай «стагадовай вайне» з іншымі спіскімі гарадамі за права першынства на Спішы. У гэты час Левача становіцца цэнтрам пратэстанцкага руху на Славакіі.

Горад пачаў прыходзіць у занядбанне ў XVII ст. падчас антыгабсбургскіх паўстанняў. Страту значэння Левачы пацвярдзіў 1871 год, калі новая чыгунка мінула горад.

У цяперашні час Левача невялікае мястэчка з цудоўна захаваўшыміся цэнтрам і шматлікімі помнікамі архітэктуры. У 2009 годзе разам са Спіскім Градам сярэднявечныя помнікі Левачы ўтварылі адзіны аб’ект Сусветнай спадчыны ЮНЕСКА.

Насельніцтва

Статыстыка насельніцтва (10 гадоў)^[2]

Год	1994	2004	2014	2024
Колькасць людзей	13 548	14 604	14 783	13 905
Розніца		+7,79 %	+1,22 %	−5,93 %

Статыстыка насельніцтва^[2]

Год	2023	2024
Колькасць людзей	13 944	13 905
Розніца		−0,27 %

Гарады-пабрацімы

•  Кестхей, Венгрыя
•  Ланьцут, Польшча
•  Літамышль^[d], Чэхія

Гл. таксама

• Майстар Павел з Левачы

Зноскі

1. Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne) [om7101rr] — Bratislava: ŠÚ SR, 2025. Праверана 24 красавіка 2025.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q125585954'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1780'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q13371586'></a>
2. Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne) [om7101rr_obce=AREAS_SK] (нявызн.). Statistical Office of the Slovak Republic (31 сакавіка 2025). Праверана 31 сакавіка 2025.