ММ-60 «Сапфір»

ММ-60 «Сапфір» — беларускі рэактыўны аднаразовы гранатамётны комплекс, распрацаваны кампаніяй «Белспецзнештэхніка»^[1].

ММ-60 «Сапфір»
Тып:	гранатамёт
Краіна:	Беларусь
Гісторыя вытворчасці
Распрацаваны:	2014—2017
Вытворца:	«Белспецзнештэхніка»
Характарыстыкі
Маса, кг:	4
Даўжыня, мм:	750
Калібр, мм:	61
Прыцэльная далёкасць, м:	500
Максімальная далёкасць, м:	1000

Гісторыя

Папярэднія распрацоўкі

Распрацоўка айчыннага гранатамёта ў Беларусі пачалася ў 2014 годзе. Тады кампанія «Белспецзнештэхніка» на выставе «MILEX» прадставіла першы прататып. Зброя ўяўляла з сябе нязначна дапрацаваны 105-мм РПГ-32 з падвышанай баявой эфектыўнасцю. Так, напрыклад, узмоцнена граната з тэрмабарычнай і кумулятыўнай галаўной часткай на 15—20%, што прывяло да павелічэння на 50 мм прабіванне брані, падняўшы паказчык да 800 мм (700 мм за дынамічнай абаронай). Вырасла да 750 м і прыцэльная далёкасць гранатамёта, дзякуючы прыросту да 170 м/с пачатковай хуткасці гранаты. Акрамя 105-мм варыянту «Белспецзнештэхніка» разглядала распрацоўкі меншых калібраў — 72 і 60 мм^[2].

Ва ўсіх трох праектах прымаў непасрэдны ўдзел дырэктар НВА «Базальт» Уладзімір Каранькоў, які раней займаўся стварэннем расійскіх РПГ-32 і РПГ-34. З-за недастатковай цікавасці з боку Мінабароны РФ яму прыйшлося звярнуцца да беларускіх кампаній. Менавіта гранатамёты 32 і 34 ляглі ў аснову першых беларускіх праектаў. Каранькоў актыўна займаўся навукова-даследчымі і вопытна-канструктарскімі работамі ў «Белспецзнештэхніцы»^[2].

Пазней кампанія адмовілася ад развіцця 105 і 72 мм праектаў і засяродзілася на 60 мм.

Прэзентацыя і выпрабаванні

Упершыню гранатамётны комплекс «Сапфір» у адназарадным выкананні пад пазначэннем ММ-60 прэзентаваны беларускім ТАА «БСЗТ-ВТ», якое ўваходзіць у структуру «Белспецзнештэхнікі», у Мінску ў маі 2017 года на 8-й Міжнароднай выставе ўзбраення і ваеннай тэхнікі MILEX-2017. Пазней зброя прадэманстравана ў Бангкоку на выставе Defense & Security 2019 на аб’яднаным стэндзе Дзяржаўнага ваенна-прамысловага камітэта^[3].

9 мая 2020 года «Сапфір» прысутнічаў на ваенным парадзе ў Мінску^[4].

У верасні 2021 года на 227-м агульнавайсковым палігоне пад Барысавам прайшлі выпрабаванні гранатамёта. На праверку баявых магчымасцяў прыехаў старшыня дзяржкамваенпрама Дзмітрый Пантус. Мэтай стала праверка зададзеных характарыстык ММ-60 перад пачаткам разгортвання яго серыйнай вытворчасці. Выпрабоўвалася ў першую чаргу знешняя балістыка корпуса гранаты. Для правядзення эксперыменту гранатамёт «Сапфір» усталёўваўся на спецыяльны станок. Навядзенне ажыццяўлялася механічным спосабам^[5].

У снежні на тым жа палігоне прайшлі яшчэ адны выпрабаванні. Было прынята рашэнне пачаць серыйную вытворчасць «Сапфіра» і пастаўкі для беларускай арміі^[6].

У 2024 годзе «Сапфір» прыняты на ўзбраенне^[7].

Апісанне

61-мм гранатамёт мае вагу 4 кг, пры даўжыні 750 мм. Эфектыўная далёкасць стральбы складае 500 м, а максімальная — 1000. Зброю можна выкарыстоўваць для стральбы з закрытых памяшканняў. Баявая частка шматмэтавая (кумулятыўная, фугасная, аскепкавая). Корпус гранаты вырабляецца з вугле- і шклопластыкавых матэрыялаў. Рухавік высокаэнергетычны з мінімальнай зменай цягі. Прадуглежаны магчымасць кампаноўкі вырабу ў кластар, прыбор кіравання агнём (гэта мінімалізуе чалавечаы фактар), адзіночны i залпавы рэжым вядзення агню, а таксама абарона ад несанкцыянаванага выкарыстання^[1].

Комплекс уяўляе сабой лёгкі рэактыўны гранатамёт з некіравальнай гранатай, абсталяванай шматмэтавы баявой часткай і лічбавым прыборам кіравання агнём, якія дазваляюць істотна павысіць дакладнасць вядзення агню і знізіць кошт боепрыпасу. Ён прызначаны для барацьбы з сучаснымі асноўнымі баявымі танкамі, браніраванымі, лёгкабраніраванымі і небраніраванымі мэтамі, паразы жывой сілы праціўніка ў сродках індывідуальнай бронеаховы, якая знаходзіцца ў бункерах, дзотах, лёгкіх хованках палявога тыпу, збудаваннях гарадскога і сельскага тыпаў. Габарыты і маса комплексу дазваляюць лёгка перамяшчацца па хадах зносін і грузіцца ў любыя баявыя транспартныя сродкі^[8].

Гл. таксама

• MARA (гранатамёт)

Зноскі

1. «Сапфір» рэактыўны аднаразовы гранатамётны комплекс Архівавана 14 снежня 2021. на сайте Дзяржаўнага знешнегандлёвага ўнітарнага прадпрыемства "Белспецзнештэхніка"
2. Руслан Гук. Мал, да удал Архівавана 14 снежня 2021. // Warspot, 1 декабря 2021
3. Гранатометный комплекс ММ-60 «Сапфир» (Беларусь)
4. Госкомвоенпром впервые на параде 9 мая в Минске представил гранатометный комплекс «Сапфир» Архівавана 14 снежня 2021.
5. В Беларуси прошли предварительные испытания опытного образца легкого многоцелевого гранатометного комплекса
6. На борисовском полигоне прошли первые испытания белорусского гранотомета "Сапфир"
7. В 2024 году 13 образцов вооружения, военной и специальной техники Госкомвоенпрома принято на вооружение Вооруженных Сил Республики Беларусь
8. Госкомвоенпром сообщил подробности о многоцелевом гранатометном комплексе РПГ «Сапфир»