Марсель Дзюшан

Марсель Дзюшан (фр.: Marcel Duchamp, 28 ліпеня 1887, Бленвіль-сюр-Крэвон — 2 кастрычніка 1968, Нёі-сюр-Сен) — французскі і амерыканскі мастак, тэарэтык мастацтва, які стаяў ля вытокаў дадаізму і сюррэалізму. Творчая спадчына адносна невялікая, аднак дзякуючы арыгінальнасці сваіх ідэй Дзюшан лічыцца адной з самых уплывовых фігур у мастацтве XX стагоддзя. Яго творчасць аказала ўплыў на фарміраванне такіх напрамкаў у мастацтве другой паловы XX стагоддзя, як поп-арт, мінімалізм, канцэптуальнае мастацтва, і інш. У снежні 2004 года ў выніку апытання сярод брытанскіх прафесіяналаў у мастацтве, «Фантан» Дзюшана быў прызнаны найвялікшым творам XX стагоддзя^[10].

Марсель Дзюшан
фр.: Marcel Duchamp
Імя пры нараджэнні	фр.: Henri-Robert-Marcel Duchamp[1][2]
Дата нараджэння	28 ліпеня 1887(1887-07-28)[3][4][…]
Месца нараджэння	Бленвіль-Крэвон[d], canton of Buchy[d], акруга Руан[d], дэпартамент Прыморская Сена, рэгіён Верхняя Нармандыя, Францыя[1][5][…]
Дата смерці	2 кастрычніка 1968(1968-10-02)[3][4][…] (81 год)
Месца смерці	Нёі-сюр-Сен, акруга Нантэр[d], дэпартамент О-дэ-Сен, рэгіён Іль-дэ-Франс, Метраполія Францыі, Францыя[1][5][…]
Месца пахавання	манументальныя могілкі Руана[d]
Грамадзянства	Францыя[6][7]  ЗША[8]
Бацька	Жусцін-Ісідор Эжэн Дзюшан[d]
Маці	Lucie Duchamp[d]
Жонка	Лідзі Саразін-Левасор[d][7] і Алексіна Дзюшан[d][7]
Дзеці	Yo Savy[d]
Род дзейнасці	акцёр, шахматыст, мастак, скульптар, фатограф, паэт, бібліятэкар, дызайнер, дзеяч мастацтваў, дзеяч выяўленчага мастацтва, кінарэжысёр, філосаф, архітэктурны чарцёжнік, мастак-гравёр, майстар асамбляжу, пісьменнік-дакументаліст
Жанр	жывапіс, рэдзі-мэйд[d], скульптура, фатаграфія, канцэптуальнае мастацтва[d] і фігуратывізм[d]
Вучоба	Акадэмія Жуліяна Ліцэй П’ер-Карнель[d] Нацыянальная школа хартый[d][9]
Мастацкі кірунак	Дадаізм, сюррэалізм і канцэптуальнае мастацтва[d]
Заступнікі	Уолтэр Конрад Арэнсберг[d]
Член у	Каледж патафізікі[d] УЛІПО[d] Амерыканская акадэмія мастацтваў і літаратуры[d] Нармандскае таварыства сучаснага мастацтва[d] Таварыства незалежных мастакоў[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Зноскі

1. birth certificate

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q83900'></a>
2. Lebel R. Marcel Duchamp // Encyclopædia Britannica Праверана 20 снежня 2021.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741'></a>
3. Marcel Duchamp

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517'></a>
4. Marcel Duchamp — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q217595'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q24255573'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1547776'></a>
5. Artnet — 1998.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q874430'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q266566'></a>
6. https://zkm.de/en/person/marcel-duchamp Праверана 30 чэрвеня 2022.
7. Catalog of the German National Library Праверана 7 красавіка 2025.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q23833686'></a>
8. Museum of Modern Art online collection Праверана 4 снежня 2019.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q73268604'></a>
9. https://www.miskatonic.org/2017/04/12/duchamp-librarian/
10. "Наибольшее влияние на искусство XX века оказал писсуар". BBC News. 2004-12-01. Архівавана з арыгінала 2010-11-27. Праверана 2013-04-10.