Масавае забойства ў Пермскім дзяржаўным універсітэце

Масавае забойства ў Пермскім дзяржаўным універсітэце — інцыдэнт, які адбыўся раніцай 20 верасня 2021 года ў восьмым (геалагічным) корпусе Пермскага дзяржаўнага ўніверсітэта (вул. Генкеля, 7). У выніку стральбы, учыненай 18-гадовым студэнтам Цімурам Бекмансуравым, загінулі 6 чалавек і 43 атрымалі раненні. Нападнік быў паранены ў перастрэлцы з супрацоўнікам паліцыі Канстанцінам Калініным і дастаўлены ў бальніцу ў цяжкім стане^[3][4][5][6].

Масавае забойства ў Пермскім дзяржаўным універсітэце
Месца нападу	Пермскі дзяржаўны ўніверсітэт
Дата	20 верасня 2021 11:20 — 11:45
Спосаб нападу	расстрэл
Зброя	стрэльба Huglu Atrox Tactic Pump Action Shotgun 12х76[1]
Загінулыя	6
Параненыя	43[2]
Колькасць тэрарыстаў	1
Тэрарысты	Цімур Бекмансураў

Ход падзей

Стралок увайшоў ва ўніверсітэт праз бліжэйшы да вакзала ўваход каля 11:20. Трывожныя кнопкі былі націснуты ў 11:31 і ў 11:43^[7]. Злачынец зрабіў некалькі стрэлаў па аўтамабілях і людзях, якія знаходзіліся ля ўваходу ва ўніверсітэт, пасля чаго ўвайшоў у будынак^[8]. Два ахоўнікі паспрабавалі яго затрымаць, але адзін з іх быў забіты^[9]. Далей ён працягнуў стральбу па людзях, вырабячы каля 30 стрэлаў^[10].

Спачатку СК Расіі паведаміў аб 8 забітых, пазней Міністэрства аховы здароўя РФ прадаставіла спіс з 6 забітых^[11][12].

У групе Пермскага ўніверсітэта «ВКонтакте» ў 11:49 з’явілася паведамленне з рэкамендацыяй для людзей, якія знаходзяцца на тэрыторыі, забарыкадавацца^[13].

У 11:46 у навінах напісалі, што стралок спынены супрацоўнікам паліцыі^[12]. Прадстаўнік МУС Ірына Воўк паведаміла, што гэта быў малодшы лейтэнант (дарожнай) паліцыі Канстанцін Калінін^[14]:

Малодшы лейтэнант паліцыі Канстанцін Калінін увайшоў у галоўны корпус, а яго калега старшы лейтэнант паліцыі Уладзімір Макараў пачаў арганізоўваць эвакуацыю грамадзян. У памяшканні Канстанцін Калінін убачыў узброенага мужчыну. Заўважыўшы паліцэйскага, той зрабіў у яго бок некалькі стрэлаў. Агнём у адказ дзяржаўтаінспектар параніў зламысніка, падбег да яго і абясшкодзіў, пасля чаго пачаў аказваць першую дапамогу.

Разам з ім на месцы здарэння апынуўся старшы лейтэнант Уладзімір Макараў^[15]. Сам Калінін пракаментаваў сітуацыю наступным чынам^[16]:

Напарнік арганізаваў эвакуацыю людзей, а я пабег да галоўнага ўваходу, спытаў у відавочцаў, дзе стральба. Забегшы ў заднія дзверы на першы паверх, я ўбачыў, як узброены малады чалавек спускаецца па лесвіцы. Я крыкнуў яму «Кідай!», пасля чаго малады чалавек накіраваў зброю на мяне і зрабіў стрэл, пасля чаго і я ўжыў агнястрэльную зброю. Падбегшы да яго, я зупыніў яго рух, прыбраўшы стрэльбу, патроны і нож у бок, пасля чаго пачаў аказваць яму першую медыцынскую дапамогу.

У 13:02 было дазволена (і рэкамендавана) студэнтам і супрацоўнікам пакінуць кампус пад наглядам спецслужбаў^[17].

Дзеянні ўлад

Была ўзбуджаная крымінальная справа на стралка паводле часткі 2 артыкула 105 КК РФ («Забойства двух і больш асоб»). Расследаваць здарэнне прызначаны цэнтральны апарат СКР^[18].

У сувязі з інцыдэнтам у ПДНІУ па даручэнні губернатара Пермскага краю 20 верасня адмененыя заняткі ў школах, тэхнікумах і каледжах. Навучанне ў ВНУ на бліжэйшы час перайшло на дыстанцыйны фармат.

У Міністэрстве адукацыі і навукі Прыкам’я паведамілі, што да 20 верасня адукацыйныя арганізацыі павінны правесці максімальныя намаганні па ўзмацненні мер бяспекі.

Ва ўстановы забаранілі дапускаць старонніх асоб^[19].

Прэзідэнт РФ Уладзімір Пуцін выказаў спачуванні і накіраваў у Пермскі край міністра навукі і вышэйшай адукацыі Валерыя Фалькова і міністра аховы здароўя Міхаіла Мурашка^[20]. Пазней з’явілася інфармацыя, што сем’і загінулых і страчаных пры стральбе атрымаюць грашовыя кампенсацыі^[21].

21 верасня 2021 года было абвешчана Днём жалобы ў Пермскім краі^[22].

Узнагароджанне

22 верасня Указам Прэзідэнта Расійскай Федэрацыі Канстанцін Калінін быў узнагароджаны Ордэнам Мужнасці. Яго напарнік Уладзімір Макараў — медалём «За адзнаку ў ахове грамадскага парадку». Міністр унутраных спраў Уладзімір Калакольцаў датэрмінова прысвоіў супрацоўнікам чарговыя спецыяльныя званні. Калініну — «лейтэнант паліцыі», а яго напарніку Макараву — «капітан паліцыі»^[23][24].

Нападнік

Цімур Бекмансураў непасрэдна да здзяйснення ім злачынства заявіў у сацсетцы «Укантакце» (яго акаўнт постфактум быў аператыўна заблакаваны), што здзейсненае ім не з’яўляецца тэрактам, а таксама што ён не знаходзіцца ў экстрэмісцкіх арганізацыях і не рэлігійны, пры гэтым неаднаразова згадваючы пра свае галаўныя болі, якія пастаянна ўзмацняюцца. Таксама ён падрабязна распавёў аб працэдуры атрымання ім зброі^[25]. Першапачаткова паведамлялася пра смерць стралка. Аднак пазней СМІ заявілі, што Бекмансураў жывы. У цяжкім стане ён быў дастаўлены ў бальніцу, дзе яму ампутавалі адну нагу^[26]. Падчас нападу на ім былі ваенны шлем і маска (меркавана, балаклава). У яго руках знаходзілася пяцізарадная помпавая стрэльба 12 калібра Huglu Atrox Tactic Pump Action Shotgun, патроны да якой Бекмансураў развесіў наўпрост на сабе^[27].

28 снежня 2022 года суд прысудзіў Цімура Бекмансурава да пажыццёвага пазбаўлення волі^[28].

Гл. таксама

• Масавае забойства ў Казані
• Масавае забойства ў Керчы

Зноскі

1. Раскрыто вооружение напавшего на пермских студентов стрелка.
2. "Число пострадавших в результате стрельбы в Пермском госуниверситете составляет 43 человека". interfax-russia.ru. Праверана 2021-09-22.
3. "В Пермском госуниверситете произошла стрельба". lenta.ru. Праверана 20.9.2021. {{cite news}}: Курсіў або паўтлусты шрыфт недапушчальны ў: |website= (даведка); Праверце значэнне даты ў: |access-date= (даведка)
4. "В результате стрельбы в Пермском университете погибли восемь человек". kommersant.ru. Праверана 20.9.2021. {{cite news}}: Курсіў або паўтлусты шрыфт недапушчальны ў: |website= (даведка); Праверце значэнне даты ў: |access-date= (даведка)
5. Напавший на Пермский госуниверситет оказался жив // Mash: напавший на пермский вуз Бекмансуров подключен к ИВЛ в крайне тяжёлом состоянии.
7. https://vk.com/wall-30210603_2565577
9. "В пермском вузе первым был убит охранник: экстренные службы якобы не брали трубку". БИЗНЕС Online(руск.). Праверана 2021-09-21.
10. "«Пермского стрелка» прооперировали, мать уверяет, что «он вообще был неконфликтный»". eadaily.com(руск.). 2021-09-20.
11. https://vk.com/wall-30210603_2566976
12. https://59.ru/text/incidents/2021/09/20/70145906/
13. https://vk.com/wall-40202469_29363
14. https://vk.com/wall-30210603_2566356
15. Сотрудников ДПС, задержавших напавшего на ПГНИУ, представят к наградам
16. Я крикнул: "Бросай оружие!", а он направил на меня ружье". Пермский полицейский остановил напавшего на студентов университета
17. https://vk.com/wall-40202469_29427
18. «Определился с датой, буду выдвигаться 20 сентября» // Пермский стрелок перед нападением на вуз оставил манифест и описал свою подготовку. Архівавана 20 верасня 2021.
19. "В Прикамье в связи с трагическими событиями отменяются занятия в школах, техникумах и колледжах". www.permkrai.ru. Архівавана з арыгінала 20 верасня 2021. Праверана 2021-09-20. Архіўная копія (нявызн.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 20 верасня 2021. Праверана 15 мая 2022.Архіўная копія (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 20 верасня 2021. Праверана 15 мая 2022.
20. https://vk.com/wall-30210603_2567206
22. "В Прикамье объявили 21 сентября днём траура по погибшим при стрельбе в вузе". Life.ru(руск.). Праверана 2021-09-20.
23. Обезвредивший «пермского стрелка» Константин Калинин награжден орденом Мужества
24. Президент подписал Указ «О награждении государственными наградами Российской Федерации»
25. Последний пост, приписываемый стрелку
26. https://www.rbc.ru/rbcfreenews/6149fe249a79471284fa59b0?from=newsfeed
27. "Раскрыто вооружение напавшего на пермских студентов стрелка". lenta.ru. Праверана 2021-09-21.
28. Бекмансурова приговорили к пожизненному сроку (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 28 снежня 2022. Праверана 28 снежня 2022.