Мурад I

Мура́д I, таксама Мурад Богападобны (1326 — 15 чэрвеня 1389) — трэці бей Асманскага бейліка^[ru] (з 1362), першы султан Асманскай імперыі (1383—1389).

Мурад I
асман. مُراد اوَّل‎
3-і Бей Асманскага бейліка 1362 — 1389
Папярэднік	Архан I
1-ы Султан Асманскай імперыі 1383 — 1389
Пераемнік	Баязід I
Нараджэнне	29 чэрвеня 1326(1326-06-29) Бурса, Асманская імперыя[1]
Смерць	28 чэрвеня 1389 (62 гады) Косава поле[d], Prishtina District[d], Рэспубліка Косава
Месца пахавання	Бурса
Род	Асманы[2]
Бацька	Архан I
Маці	Нілюфер Хатун[d]
Жонка	Гульчычэк Хатун[d] і Кера Тамара[d]
Дзеці	Баязід I, Саўчы Бег[d], Нефісэ Хатун[d] і Yakub Çelebi[d]
Веравызнанне	іслам[3]
Аўтограф
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Сын Архана І і Нілюфер-хатун^[ru].

Біяграфія

Прыйшоў да ўлады пасля смерці бацькі. У 1362 годзе захапіў горад Адрыянопаль (Эдырнэ), у які ў 1365 годзе перанёс сваю сталіцу. У 1371 годзе разбіў войска аб’яднанай хрысціянскай кааліцыі ў бітве на Марыцы^[ru]. У 1383 годзе прыняў тытул султана.

Праводзіў палітыку, накіраваную на ўмацаванне цэнтральнай улады. Лічыцца заснавальнікам інстытутаў дывана^[ru], кадзіяскераў^[ru] (вышэйшых суддзяў) і сістэмы цімараў^[ru], а таксама корпуса янычар і сістэмы дзеўшырме^[ru]. Падзяліў свае ўладанні на дзве правінцыі — Анатолю (Малая Азія) і Румелію (Балканы).

Карта заваяванняў Мурада I
* цёмна-чырвоны — пачатак уладарання
* чырвоны — канец уладарання
* ружовы — васальныя дзяржавы

У 1385 годзе захапіў Сафію, у 1386 годзе — Ніш і далучыў да імперыі большасць балгарскіх зямель. У 1386 годзе (па іншых звестках, у 1387 або 1388) пацярпеў паражэнне ад сербаў у бітве пры Плочныку^[ru].

Паводле легенды, забіты сербскім шляхцічам Мілашам Обілічам, які прабраўся падчас Косаўскай бітвы 1389 года ў шацёр Мурада. Пераемнікам стальца стаў яго сын Баязід I^[4].

Гл. таксама

• Асманскія султаны