Меліса лекавая

Меліса лекавая, Мята лімонная^[1], Меліса аптэчная^[2] (Melissa officinalis) — шматгадовая эфірамаслічная травяністая расліна, від роду Меліса (Melissa) сямейства Ясноткавыя (Lamiaceae).

Меліса лекавая
Агульны выгляд расліны.
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя Клас:  Двухдольныя Парадак:  Ясноткакветныя Сямейства:  Ясноткавыя Падсямейства:  Nepetoideae Трыба:  Мятныя Падтрыба:  Salviinae Род:  Меліса Від:  Меліса лекавая
Міжнародная навуковая назва
Melissa officinalis L., 1753
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   32565 NCBI   39338 EOL   582374 GRIN   t:24036 IPNI   450084 TPL   kew-124103

Назва

Народная назва маліса^[3], мядоўка, матачнік, раёўнін пчальнік.

Апісанне

Шматгадовая травяністая расліна, добры меданос. Мае ў сабе вялікую колькасць вітаміну С, а таксама карацін, кафейную, алеанолавую і урсолавую кіслоты, эфірны алей.

Выкарыстанне

Меліса лекавая больш за 2000 гадоў паспяхова выкарыстоўваецца ў народнай і навуковай медыцыне шматлікіх краін свету. Упершыню меліса была апісаная ў лац. «Historia plantarum» (стар.-грэч. Περὶ φυτῶν ἱστορίας) Тэафраста.

Ужываюць свежую і сушаную мелісу. Высокімі смакавымі якасцямі вызначаюцца лісце і маладыя парасткі, яны ўжываюцца як прыправа да салатаў, супоў, рыбных і грыбных страў, як дамешзк да кампотаў, напіткаў, чаю, араматызацыі віна, воцату. Эфірны алей выкарыстоўваюць у парфумерыі і медыцыне.

У навуковай і народнай медыцыне меліса вядома як сродак, які заспакойвае нервовую сістэму і стымулюе страваванне, асабліва пры ўздуцці страўніка. Для прыпарак і кампрэсаў ужываюць настой з мелісы пры фурункулёзе і як паласканне пры запаленні дзяснаў. Чай з мелісы ўжываюць пры галаўных болях, бяссонніцы, міфэнях, скурных высыпках, парушэнні сардэчнай дзейнасці. Яна ўваходзіць у зборы, што ўжываюць пры гіпертаніі, эпілепсіі, атэрасклерозе, захворваннях печані і інш.

У пчалярстве мелісавай вадой націраюць новыя вуллі, каб залучаць пчол.

Агратэхніка

Вырошчваюць мелісу на ўрадлівых суглінках, добра асветленых сонцам, някіслых і дастаткова ўвільготненых. На адным месцы можа расці да 10 гадоў.

Зноскі

1. Напісанне Меліса лекавая, Мята лімонная ў адпаведнасці з БЭ ў 18 тамах., Т.10. Мн., 2000, С.272
2. Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 83. — 160 с. — 2 350 экз.
3. З. Верас. Беларуска-польска-расейска-лацінскі ботанічны слоўнік. — Вільня, Субач 2: Выданне газеты «Голас беларуса», Друкарня С. Бэкэра, 1924.