Міхаіл Міхайлавіч Гармоза

Міхаіл Міхайлавіч Гармоза (19 жніўня 1917, в. Чапля, Дзяржынскі раён, Мінская вобласць — 24 чэрвеня 1985) — гвардыі капітан Савецкай Арміі, удзельнік савецка-фінскай і Вялікай Айчыннай войнаў, Герой Савецкага Саюза (1940)^[1].

Міхаіл Міхайлавіч Гармоза
Дата нараджэння	19 жніўня 1917(1917-08-19)
Месца нараджэння	в. Чапля, Дзяржынскі раён, Мінская вобласць
Дата смерці	24 чэрвеня 1985(1985-06-24) (67 гадоў)
Месца смерці	Мінск, Беларуская ССР, СССР
Месца пахавання	Чыжоўскія могілкі
Грамадзянства	СССР
Прыналежнасць
Род войскаў	ваенна-марскі флот, бранетанкавыя войскі
Гады службы	1938—1948
Званне	гвардыі капітан
Часць	11-ы асобны гвардзейскі цяжкі танкавы полк
Бітвы/войны	Савецка-фінская вайна, Вялікая Айчынная вайна
Узнагароды і званні

Біяграфія

Нарадзіўся ў сялянскай сям'і, беларус^[2]. Скончыў чатыры класы школы, пасля чаго працаваў трактарыстам Дзяржынскай машынна-трактарнай станцыі. У 1938 годзе Гармаза быў прызваны на службу ў рабоча-сялянскага Чырвоны Флот. У званні чырванафлотца быў наводчыкам арудзія 152-міліметровай гаўбічнай батарэі берагавога атрада суправаджэння Балтыйскага флоту. Вызначыўся падчас савецка-фінскай вайны^[1][3].

У перыяд падрыхтоўкі да наступу 7-й арміі  (руск.) Паўночна-Заходняга фронту Гармаза ўдзельнічаў у знішчэнні фінскіх абарончых збудаванняў Мурыльскага вузла (цяпер — вёска Высокае Выбаргскага раёна  (руск.) Ленінградскай вобласці). Нягледзячы на масіраваны агонь праціўніка, агнём сваёй гарматы Гармаза знішчыў дот з гарнізонам^[3].

Указам Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР ад 21 красавіка 1940 года за «ўзорнае выкананне баявых заданняў камандавання на фронце барацьбы з фінскай белагвардзейшчынай і праяўленыя пры гэтым адвагу і геройства» чырванафлоцец Міхаіл Гармаза быў удастоены высокага звання Героя Савецкага Саюза з уручэннем ордэна Леніна і медалі «Залатая Зорка» пад нумарам 457^[3].

У 1941 годзе Гармаза скончыў Кіеўскае танкавае вучылішча. З пачатку Вялікай Айчыннай вайны — на Паўднёва-Заходнім, Волхаўскім, Паўночна-Заходнім, 1-м Беларускім франтах^[1]. Прайшоў шлях ад камандзіра танка да камандзіра танкавай роты 11-га асобнага гвардзейскага цяжкага танкавага палка^[2]. У сакавіку 1945 года яго рота на працягу 1,5 сутак утрымлівала ў горадзе Лабенц  (руск.) суперніка, які прарываўся на поўнач. Танкісты М. М. Гармазы вытрымалі атакі да 2-х батальёнаў пяхоты з артылерыяй і танкамі, якія, па савецкіх дадзеных, узначальваў нямецкі генерал са сваім штабам. Пад кіраўніцтвам гвардыі капітана М. М. Гармазы, рота запісала на свой баявы рахунак 6 падбітых і знішчаных танкаў і самаходных установак, тры арудзія, 5 мінамётаў і да 400-т салдат і афіцэраў праціўніка. Узнагароджаны ордэнам Айчыннай вайны II ступені (10 красавіка 1945)^[2].

У 1948 годзе ў званні капітана ён быў звольнены ў запас. Пражываў у Мінску, працаваў у МУС Беларускай ССР^[1]. Памёр 24 чэрвеня 1985 года^[3].

Пахаваны на Чыжоўскіх могілках Мінска.

Узнагароды і званні

• Герой Савецкага Саюза (21 красавіка 1940 г.)
• Ордэн Леніна (21 красавіка 1940 г.)
• Ордэн Айчыннай вайны I ступені (6 красавіка 1985 года^[4])
• Ордэн Айчыннай вайны II ступені (10 красавіка 1945^[2])
• ордэн Чырвонай Зоркі
• а таксама медалі^[3].

Памяць

У Дзяржынскім раёне ўсталяваны прыз яго імя для лепшага механізатара^[1].

Зноскі

1. Гармоза Михаил Михайлович // Биографический справочник. — Мн.: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 139. — 737 с.
2. Узнагародны ліст у электронным банку дакументаў «Подзвіг Народа» (архіўныя матэрыялы ЦАМА, ф. 33, воп. 686196, спр. 5335, л. 150)
3. Міхаіл Міхайлавіч Гармоза на сайце «Героі краіны»
4. Узнагародны ліст у электронным банку дакументаў «Подзвіг Народа»