Нача (прыток Бярэзіны)

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Нача.

На́ча — рака ў Беларусі, у Барысаўскім раёне Мінскай вобласці, левы прыток ракі Бярэзіна (басейн Дняпра).

Нача
Характарыстыка
Даўжыня	17,5 км
Басейн	78 км²
Вадацёк
Выток
• Месцазнаходжанне	за 1 км ад вёскі Падбярэззе
• Каардынаты	54°20′25,40″ пн. ш. 28°27′18″ у. д.HGЯO
Вусце	Бярэзіна
• Месцазнаходжанне	2,5 км ад вёскі Нежыцы
• Каардынаты	54°26′36,50″ пн. ш. 28°22′16,30″ у. д.HGЯO
Ухіл ракі	1,4 м/км
Размяшчэнне
Водная сістэма	Бярэзіна → Дняпро → Чорнае мора
Краіна	Беларусь
Рэгіён	Мінская вобласць
Раён	Барысаўскі раён
выток вусце
— выток, — вусце

Гідраграфія

Даўжыня 17,5 км^[1]. Плошча вадазбору 78 км². Сярэдні нахіл воднай паверхні 1,4 м/км. Пачынаецца за 1 км на паўднёвы захад ад вёскі Падбярэззе, вусце за 2,5 км на паўднёвы захад ад вёскі Нежыцы. Рэчышча каналізаванае. У вёсцы Кішчына Слабада на рацэ створана сажалка (плошча 6,8 га).

Каля ракі вёскі Падбярэззе, Стралкаўцы, Кішчына Слабада, Вільянова, Нежыцы, аграгарадок Хаўхоліца^[2].

Нача

Нача — досыць распаўсюджаная назва на тэрыторыі цяперашняй Беларусі.

Паводле Аляксандраса Ванагаса, гідранімічныя аналагі — літоўскія водныя назвы Nota, Notė, Notija, Notera^[3]. Пруская аналогія *Nātangā (ад гэтага гідроніма назва прускага племя натангаў)^{[крыніца?]}. Паходжанне кораня not- няяснае, Ванагас супастаўляе яго з лацінскім natō, -āre «плысці, цячы», грэчаскім νοτιος, νοτερος «мокры, сыры», дак. net- «цячы», ст.-інд. snáti, snāyatē «купае(цца)», дак. Νετιν-δαυα, ст.-сакс. nat «мокры, сыры», гот. natjan «мачыць»^[3]. На думку Вітаўтаса Мажуліса, назва Нача паходзіць ад захаванага ў гідраніміі балцкага *nātā «цячэнне», якое ўтворана пашыральнікам -t- ад індаеўрапейскага *(s)na- «цячы»^[4]. Зыходзячы з гэтага назва Нача магла значыць «плыткая (рака)» і звязаная з хуткасцю рачной плыні.^{[крыніца?]}

На думку В. Жучкевіча, Э. Мурзаева, А. Рогалева, назва паходзіць ад старабеларускага паняцця нача, якое значыць «пачатак», «новае ворыва», «расчышчанае ад лесу месца»^[5][6][7]. Аднак, у Гістарычным слоўніку беларускай мовы слова «нача» не адзначана, а ў Этымалагічным слоўніку беларускай мовы яму даюць зусім іншае значэнне^[8].