Оламаўцкая архідыяцэзія

Оламаўцкая архідыяцэзія (лац.: Archidioecesis Olomucensis) — архідыяцэзія Рымска-Каталіцкай Царквы з цэнтрам у горадзе Оламаўц, Чэхія. У Оламаўцкую архідыяцэзію ўваходзяць Брненская і Остраўска-опаўская дыяцэзіі. Кафедральным саборам Оламаўцкай архідыяцэзіі з'яўляецца сабор Святога Вацлава. У наш час архібіскупам оламаўцкім з'яўляецца Ян Граўбнер.

Оламаўцкая архідыяцэзія
Archidioecesis Olomucensis
лацінскі
Галоўны горад	Оламаўц
Краіна	Чэхія
Дата заснавання	1063 год
Кафедральны сабор	Сабор Святога Вацлава
Мітраполія	Ecclesiastical province of Olomouc[d]
Парафій	419
Тытул іерарха	Archbishop of Olomouc[d]
Іерарх	Ян Граўбнер
Плошча дыяцэзіі	10.020 кв. км км²
Насельніцтва дыяцэзіі	1.375.000 (2005) чал.
Колькасць каталікоў	732.000
Доля каталікоў	53,2 % %
Афіцыйны сайт	ado.cz
Карта
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гісторыя

Сабор Святога Вацлава

У IX—X стст. Оламаўц быў важным цэнтрам Вялікай Маравіі. Пазней ён стаў сталіцай рэгіёна Маравіі. У X стагоддзі тэрыторыя Маравіі ўваходзіла ў склад Рэгенсбургскія дыяцэзіі, пазней яна ўвайшла ў склад Пражскай дыяцэзіі.

Оламаўцкая дыяцэзія была заснавана ў 1063 годзе. У 1182 годзе мараўскі маркграф стаў незалежным і атрымаў права прызначаць біскупаў для Оламаўцкай дыяцэзіі. У 1207 годзе Каталіцкая Царква ў Маравіі атрымала вызваленне ад падаткаў і права самастойна выбіраць біскупа. У XIII стагоддзі біскупы оламаўцкія мелі тытул князя-біскупа і Оламаўцкае біскупства з'яўлялася адным з царкоўных княстваў Свяшчэннай Рымскай імперыі. 30 красавіка 1344 года біскуп оламаўцкі стаў вікарным епіскапам Пражскай архідыяцэзіі.

У 1777 годзе дыяцэзія была павышана да архідыяцэзіі, а 5.12.1777 года оламаўцкая архідыяцэзія аддала частку сваёй тэрыторыі новай Брненскія дыяцэзіі.

Падчас таталітарнага рэжыму архібіскуп Ёсеф Матаха быў інтэрнаваны з 1950 года да сваёй смерці ў 1961 годзе. Новы архібіскуп Оламаўцкай архідыяцэзіі быў прызначаны Ватыканам у 1989 годзе.

Архібіскуп оламаўцкі Ян Граўбнер

30 мая 1996 года Оламаўцкая архідыяцэзія аддала частку сваёй тэрыторыі новай Остраўска-опаўскай дыяцэзіі.

Святыя архідыяцэзіі

30 красавіка 1620 года прыхадскі святар Ян Саркандэр быў закатаваны за абарону тайны споведзі. Ён быў беатыфікаваны ў 1859 годзе і кананізаваны ў 1995 годзе.

Крыніца

• Annuario Pontificio, Libreria Editrice Vaticana, Città del Vaticano, 2003, ISBN 88-209-7422-3
• Булла Suprema dispositione/ Bullarii romani continuatio, Tomo VI, Parte I, Prato 1843, стр. 429—432 (лац.)
• Pius Bonifacius Gams, Series episcoporum Ecclesiae Catholicae, Leipzig 1931, стр. 297—298 (лац.)
• Konrad Eubel, Hierarchia Catholica Medii Aevi, vol. 1 Архівавана 9 ліпеня 2019., стр. 376; vol. 2 Архівавана 4 кастрычніка 2018., стр. 206; vol. 3 Архівавана 21 сакавіка 2019., стр. 262; vol. 4 Архівавана 4 кастрычніка 2018., стр. 264; vol. 5, p. 296; vol. 6, стр. 317—318 (лац.)

Літаратура

• Ольмюцское архиепископство // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Оламаўцкая архідыяцэзія
• Афіцыйны сайт Оламаўцкай архідыяцэзіі (чэшск.)
• Звесткі пра Оламаўцкую архідыяцэзію (англ.)