Пальміра (Хойніцкі раён)

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Пальміра (значэнні).

Пальмі́ра^[1] (трансліт.: Paĺmira, руск.: Пальмира) — былы пасёлак у Хойніцкім раёне Гомельскай вобласці.

Пасёлак Пальміра Краіна Беларусь Вобласць Гомельская Раён Хойніцкі Каардынаты 51°51′44″ пн. ш. 30°00′57″ у. д.HGЯO Першая згадка XIX ст. Пальміра на карце Беларусі ±

Гісторыя

Урочышча Пальміра вядомае з тэксту дакумента аб продажы ў лістападзе 1887 года маёнтку Хойнікі-Дэлістаў Канстанціна, сына Мечыслава, Прозара расійскім купцам з Арлоўскай губерні, карачаўскаму Міхаілу Пятровічу Аўраамаву і трубчэўскаму Гаўрылу Сямёнавічу Курындзіну. Сказана, што яшчэ раней 23 дзесяціны і 1 200 сажэняў зямлі ў гэтым урочышчы былі прададзеныя Аўгусту Краўчанку-Рудабельскаму і Аляксандру Такарскаму^[2].

9 лютага 1918 года, яшчэ да падпісання Брэсцкага міру з бальшавіцкай Расіяй (3 сакавіка), Германія перадала паўднёвую частку Беларусі Украінскай Народнай Рэспубліцы. У адказ на гэта, 9 сакавіка Другой Устаўной граматай тэрыторыя абвешчана была часткай Беларускай Народнай Рэспублікі. Пальміра, аднак, апынуўся ў складзе часова створанай 15 чэрвеня Палескай губерні з цэнтрам у Рэчыцы, з кастрычніка — у Мазыры. З 18 мая тут дзейнічала «варта Украінскай Дзяржавы» гетмана Паўла Скарападскага^[3].

Пальміра на карце Упраўлення ваенных тапографаў 1924-26 гг.

1 студзеня 1919 года, паводле пастановы І з'езда КП(б) Беларусі, Хойніцкая воласць увайшла ў склад Сацыялістычнай Савецкай Рэспублікі Беларусі, аднак 16 студзеня Масква адабрала яе разам з іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі ў склад РСФСР.

У 1926 годзе дзевяць бяднейшых сялян з вёскі Малішаў аб'ядналіся ў камуну «Красный Рассвет». Валасны зямельны аддзел адвёў ёй 120 га зямлі ва ўрочышчы Пальміра, выдаў крэдыт. Старшынёй камуны стаў А. Ф. Сушчанка. Пазней быў арганізаваны калгас з сядзібай у Малішаве^[4].

Пасля другога ўзбуйнення БССР з 8 снежня 1926 года хутар Пальміра — у Малешаўскім сельсавеце Хойніцкага раёна Рэчыцкай акругі БССР. З 9 чэрвеня 1927 года ў складзе Гомельскай акругі. З 30 снежня 1927 года — у Валоцкім сельсавеце. З 20 лютага 1938 года — у складзе Палескай вобласці з цэнтрам у Мазыры.

Напярэдадні Вялікай Айчыннай вайны ў Пальміры налічвалася 19 двароў з 55 жыхарамі.

У верасні 1941 года акупанты расстралялі ва ўрочышчы больш за 100 хойніцкіх яўрэяў^[5].

В 1946 году я впервые после войны приехал в Хойники и услышал от мамы, как был зверски убит ее отец, мой дедушка Нохим, не захотевший эвакуироваться. Группа стариков: дедушка, мой родственник Левицкий Мойше, его больной внук Хаим и другие – шли в одной колоне. Впереди дедушка, которому вручили знамя. Фашисты и полицейские заставили еле шагающих старых, больных людей петь песни. Обреченных били, и вдруг дедушка начал петь и вслед за ним остальные. Они даже бодрее стали шагать. Нацисты заставили их замолчать, прекратить пение. Кто-то из местных жителей, наблюдавших шествие обреченных, сообщил немцам, что евреи поют не песню, а нараспев читают молитву «Шма Исроэль». Мои попытки узнать подробности тогда не увенчались успехом. Это казалось легендой. Намного позже в акте Чрезвычайной Государственной комиссии по Хойникам, я прочитал, что группу стариков с красным флагом водили по улицам поселка, а потом под пытками вывели на «Пальмир» и расстреляли. Нет, это уже не легенда, а жестокая правда. Но почему в документе Комиссии не сказано о том, что «группа стариков» – это были евреи, и только евреи? Почему не сказано о том, чтó они пели? Не знали? Невозможно!

У верасні 1943 года ўсе дамы ў пасёлку Пальміра былі спаленыя, але жыхарам пашчасціла ўратавацца^[6].

Пасёлак скасаваны ў 1999 годзе.