Плошча Рэспублікі (Ерэван)

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Плошча Рэспублікі.

Плошча Рэспублікі (арм.: Հանրապետության հրապարակ, Hanrapetutyan hraparak) — цэнтральная плошча Ерэвана^[2]. Пры савецкай уладзе плошча насіла імя Леніна. Самая вялікая сталічная плошча ў Еўропе.

Плошча Рэспублікі
арм.: Հանրապետության հրապարակ
Агульная інфармацыя
Краіна	Арменія[1]
Населены пункт	Ерэван
Плошча	3 га
Ранейшыя назвы	плошча Леніна
Назва ў гонар	рэспубліка
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Плошча ўтвораная скрыжаваннем вуліц Вазгена Саркісяна, Амірана, Абавяна, Налбандзяна і праспекта Тыграна Меца.

Гісторыя

Плошча Рэспублікі пабудавана на месцы старой гандлёвай плошчы^[3].

Будаванне плошчы было задумана галоўным архітэктарам горада Аляксандрам Таманянам у 1924 годзе, канчаткова аблічча плошчы сфармавалася да 1958 года, а замест запланаваных спачатку будынкаў у стылі канструктывізму з’явіліся будынкі ў стылістыцы сталінскага ампіру з выкарыстаннем нацыянальных асаблівасцей^[3]. Спачатку плошчу задумалі як авальную, але пазней, з-за асаблівасцей прылеглай тэрыторыі, форму плошчы вырашылі замяніць на спалучэнне авала з трапецыяй. Меркавалася, што плошча стане адміністрацыйным цэнтрам горада і ўсёй Арменіі, а з новым культурным цэнтрам, Тэатральнай плошчай, яе павінен быў злучыць Паўночны праспект (фактычна праспект пракладзены толькі ў 2001 годзе, і з-за пабудаванага пазней будынка Нацыянальнай галерэі ён не даходзіць да плошчы, сканчаючыся на вуліцы Абавяна)^[3].

Форму плошчы ўтвараюць 5 будынкаў:

• Нацыянальная галерэя Арменіі^[ru] і Музей гісторыі Арменіі^[en],
• Урад Арменіі (на вежы будынка знаходзіцца галоўны гадзіннік краіны са званамі),
• Цэнтральны будынак пошты РА,
• Гасцініца «Marriott Armenia» (спачатку гасцініца «Арменія»),
• Міністэрствы замежных спраў і энергетыкі.

Усе будынкі, што знаходзяцца на плошчы Рэспублікі, зроблены з туфу, а іх ніжняя частка з базальту. Фасады будынкаў абкладзены фельзітавым туфам белага і ружовага колераў. Перад будынкам Музея гісторыі Арменіі знаходзяцца «спяваючыя» фантаны, якія па вечарах змяняюць свой колер. Поруч з плошчай размяшчаецца бульвар (сучасны вернісаж), на якім да 1990-х знаходзіліся 2750 пулпулакаў, сімвалізуючых 2750-гадовы ўзрост Ерэвана ў 1968 годзе.

Цэнтр плошчы ўпрыгожаны каменным арнаментам, што неафіцыйна завецца «каменным дываном»^[3].

З 1939 года ў паўднёвай частцы плошчы знаходзіўся помнік Леніну (скульптар С. Д. Мяркураў, архітэктары Н. Ф. Парамузава, Л. С. Варданаў), знесены ў 1991 годзе^[4][5].

• 
  Нацыянальная галерэя Арменіі і Музей гісторыі Арменіі
• 
  Урад Арменіі
• 
  Цэнтральны будынак пошты РА
• 
  Гасцініца «Marriott Armenia»
• 
  Міністэрствы замежных спраў і энергетыкі

Транспарт

• Станцыя метро «Плошча Рэспублікі». Адкрыта ў 1981 годзе. Станцыя наўмысна збудавана без паўнавартаснага наземнага вестыбюля, каб не парушаць архітэктуру плошчы.^[3]

Гл. таксама

• Музей гісторыі Арменіі^[en]

Зноскі

1. Wiki Loves Monuments monuments database — 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q28563569'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q4580425'></a>
2. АБП — Площадь Республики Архівавана 13 красавіка 2010.
3. Д. Аксёнов. Станция «Ханрапетутиан храпарак» (руск.). Мир метро. Праверана 19 чэрвеня 2018.
4. Ереван (нявызн.). Памятники Ленину. Праверана 19 чэрвеня 2018.
5. Пеший тур по Еревану. Площадь Республики (нявызн.)(недаступная спасылка). Армянское наследие. Архівавана з першакрыніцы 19 чэрвеня 2018. Праверана 19 чэрвеня 2018.