Прэм’ер-міністр Ірландыі

Прэм’ер-міністр Ірландыі (ірл.: Taoiseach, [t̪ˠiːʃəx]) — кіраўнік урада і фактычны кіраўнік выканаўчай улады Ірландыі, які высоўваецца палатай прадстаўнікоў і зацвярджаецца Прэзідэнтам Рэспублікі.

Прэм’ер-міністр Ірландыі
Taoiseach
Пасаду займае Энда Кені з 9 сакавіка 2011 года
Узначальвае	Урад Ірландыі[en]
Афіцыйная рэзідэнцыя	Steward's Lodge[d]
Кандыдатура прапануецца	Палатай прадстаўнікоў Ірландыі
Прызначаецца	прэзідэнтам Ірландыі
Тэрмін паўнамоцтваў	5 год
Зарплата	200 000 € у год [1][2]
Пасада з’явілася	29 снежня 1937
gov.ie/en/organis… (англ.) gov.ie/ga/eagraio… (ірл.)

Гэты спіс складаецца з усіх глаў урадаў Ірландыі з моманту здабыцця ёю дзяржаўнасці ў 1919 годзе, гэта значыць старшыняў палаты прадстаўнікоў Ірландыі, прэзідэнтаў Ірландскай рэспублікі, старшыняў урада Паўднёвай Ірландыі, старшыняў выканаўчага савета Ірландскай свабоднай дзяржавы і прэм’ер-міністраў Рэспублікі Ірландыя.

У гэты момант пасаду прэм’ер-міністра займае Энда Кені — член партыі Фінэ Гэл, які сфарміраваў урад у кааліцыі з лейбарыстамі.

Спіс

	Шын Фейн
	Шын Фейн (прыхільнікі Англа-ірландскага дагавора)
	Куман на Гэл[en]
	Фіяна Фол  (польск.)
	Фінэ Гэл

#	Прэм’ер-міністр		Арыгінальнае імя	Пачатак паўнамоцтваў	Канец паўнамоцтваў	Партыя
Ірландская рэспубліка (1919—1922) — Старшыня палаты прадстаўнікоў Ірландыі/Прэзідэнт[en]
-		Кахал Бру[3] (1874—1922)	Cathal Brugha	21 студзеня 1919	1 красавіка 1919	Шын Фейн
-		Эйман дэ Валера[3][4] (1882—1975)	Éamon de Valera	1 красавіка 1919	9 студзеня 1922	Шын Фейн
-		Артур Грыфіт[заўв 1][4] (1871—1922)	Arthur Griffith	10 студзеня 1922	12 жніўня 1922	Шын Фейн (прыхільнікі Англа-ірландскага дагавора)
-		Уільям Томас Косгрэйв[заўв 1][5] (1880—1965)	William Thomas Cosgrave	9 верасня 1922	6 снежня 1922	Шын Фейн (прыхільнікі Англа-ірландскага дагавора)
Паўднёвая Ірландыя (1921—1922) — Старшыня часовага ўрада[en]
-		Майкл Колінз[заўв 1][4] (1890—1922)	Michael Collins	16 студзеня 1922	22 жніўня 1922	Шын Фейн (прыхільнікі Англа-ірландскага дагавора)
-		Уільям Томас Косгрэйв[заўв 1][4][5] (1880—1965)	William Thomas Cosgrave	25 жніўня 1922	6 снежня 1922	Шын Фейн (прыхільнікі Англа-ірландскага дагавора)
Ірландская Свабодная дзяржава (1922—1937) — Старшыня выканаўчага савета[6]
1[заўв 2]		Уільям Томас Косгрэйв (1880—1965)	William Thomas Cosgrave	6 снежня 1922	9 сакавіка 1932	Куман на Гэл[en]
2		Эйман дэ Валера (1882—1975)	Éamon de Valera	9 сакавіка 1932	29 снежня 1937	Фіяна Фол  (польск.)
Рэспубліка Ірландыя (з 1937) — Прэм’ер-міністр[6]
(2)		Эйман дэ Валера (1882—1975)	Éamon de Valera	29 снежня 1937	18 лютага 1948	Фіяна Фол  (польск.)
3		Джон Кастэла (1891—1976)	John A. Costello	18 лютага 1948	13 чэрвеня 1951	Фінэ Гэл
(2)		Эйман дэ Валера (1882—1975)	Éamon de Valera	13 чэрвеня 1951	2 чэрвеня 1954	Фіяна Фол  (польск.)
(3)		Джон Кастэла (1891—1976)	John A. Costello	2 чэрвеня 1954	20 сакавіка 1957	Фінэ Гэл
(2)		Эйман дэ Валера (1882—1975)	Éamon de Valera	20 сакавіка 1957	23 чэрвеня 1959	Фіяна Фол  (польск.)
4		Шон Лемас[en] (1899—1971)	Sean Lemass	23 чэрвеня 1959	10 лістапада 1966	Фіяна Фол  (польск.)
5		Джон («Джэк») Лінч (1917—1999)	John Lynch	10 лістапада 1966	14 сакавіка 1973	Фіяна Фол  (польск.)
6		Ліям Косгрэйв[en] (нар. 1920)	Liam Cosgrave	14 сакавіка 1973	5 ліпеня 1977	Фінэ Гэл
(5)		Джон («Джэк») Лінч (1917—1999)	John Lynch	5 ліпеня 1977	11 снежня 1979	Фіяна Фол  (польск.)
7		Чарлз Хогі (1925—2006)	Charles Haughey	11 снежня 1979	30 чэрвеня 1981	Фіяна Фол  (польск.)
8		Гарэт Фіц-Джэральд (1926—2011)	Garret FitzGerald	30 чэрвеня 1981	9 сакавіка 1982	Фінэ Гэл
(7)		Чарлз Хогі (1925—2006)	Charles Haughey	9 сакавіка 1982	14 снежня 1982	Фіяна Фол  (польск.)
(8)		Гарэт Фіц-Джэральд (1926—2011)	Garret FitzGerald	14 снежня 1982	10 сакавіка 1987	Фінэ Гэл
(7)		Чарлз Хогі (1925—2006)	Charles Haughey	10 сакавіка 1987	11 лютага 1992	Фіяна Фол  (польск.)
9		Альберт Рэйнальдс[en] (нар. 1932)	Albert Reynolds	11 лютага 1992	15 снежня 1994	Фіяна Фол  (польск.)
10		Джон Братан (нар. 1947)	John Bruton	15 снежня 1994	26 чэрвеня 1997	Фінэ Гэл
11		Берці Ахерн (нар. 1951)	Bertie Ahern	26 чэрвеня 1997	7 снежня 2008	Фіяна Фол  (польск.)
12		Браян Коўэн (нар. 1960)	Brian Cowen	7 снежня 2008	9 сакавіка 2011	Фіяна Фол  (польск.)
13		Энда Кені[7] (нар. 1951)	Enda Kenny	9 сакавіка 2011	Па сучаснасць час	Фінэ Гэл

Храналагічная дыяграма

Заўвагі

1. Са жніўня 1921 года па снежань 1922 года ў Ірландыі існавалі два ўрады — Часовы ўрад Паўднёвай Ірландыі і ўрад Ірландскай рэспублікі. Пры гэтым пасады ў абодвух кабінетах займалі палітычныя прыхільнікі. Нярэдка адзін чалавек быў членам адразу двух урадаў. Пасля амаль адначасовай смерці Колінза і Грыфіта кіруючыя пасады ў абодвух кабінетах заняў Уільям Томас Косгрэйв, які стаў затым першым старшынёй выканаўчага савета.
2. Афіцыйна Taoiseach лічацца кіраўніком урадаў Ірландыі, пачынаючы са старшыняў выканаўчага савета Ірландскай Свабоднай дзяржавы. Таму, напрыклад, Энду Кені — 13-ці Taoiseach.