Піліп Паўлавіч Гаспадароў

Піліп Паўлавіч Гаспадароў (1865—1938) — беларускі і рускі казачнік^[1][2][3].

Піліп Паўлавіч Гаспадароў
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння	1865
Месца нараджэння	Забаб'е, Рагачоўскі павет, Магілёўская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	9 ліпеня 1938(1938-07-09)
Месца смерці	Петразаводск, Карэльская АССР, РСФСР, СССР
Пахаванне	Зарэцкія могілкі[d]
Грамадзянства	СССР  Расійская імперыя
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	казачнік, каваль

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых людзей з прозвішчам Гаспадароў.

Біяграфія

Нарадзіўся ў 1865 годзе ў Беларусі ў вёсцы Забаб’е Рагачоўскага павета Магілёўскай губерні. Ужо тады ён пераняў шэраг беларускіх казак ад свайго хроснага бацькі К. К. Шаўцова.

Займаўся сялянскай працай, з дзяцінства ведаў кавальскую справу^[1].

У 1903 годзе прыняў удзел у паўстанні сялян супраць уладаў^[1], пасля падаўлення якога быў асуджаны на ссылку ў Аланецкую губерню, у в. Шую Петразаводскага павета  (руск.).

У 1907 годзе пераехаў у Петразаводск, паступіў на Аляксандраўскі завод  (руск.) у кавальска-прэсавы цэх^[1].

Пасля Кастрычніцкай рэвалюцыі валодаў невялікай кузняй на беразе ракі Няглінкі  (руск.), займаўся саматужнай вытворчасцю, падкоўваў коней для РСЧА.

Меў свой дом на вуліцы Малая Слабадская (не захаваўся)^[4].

З 1922 года працаваў кавалём і возчыкам у арцелі «Чырвоны транспартнік».

У 1934 годзе выйшаў на пенсію па інваліднасці, працаваў вартаўніком на слюдзяной фабрыцы імя 8 Сакавіка  (руск.).

Сярод гараджан быў вядомы фізічнай сілай. Мог падняць тэлеграфны слуп, аднойчы ў час прадстаўлення прафесійнага змагара выйшаў па яго запрашэнні на паядынак і перамог яго. Яго казкі карысталіся папулярнасцю ў працоўных Аляксандраўскага завода.

Першыя запісы казак Гаспадарова ў 1937 годзе^[1] былі зроблены ленінградскім даследчыкам фальклору М. У. Новікавым^[5]. У 1941 годзе ім быў выдаў буйны зборнік «Казкі Піліпа Паўлавіча Гаспадарова».

Гаспадароў выступаў са сваімі казкамі перад выкладчыкамі і студэнтамі на філалагічным факультэце Ленінградскага дзяржуніверсітэта. Яго творы публікаваліся ў карэльскіх газетах і часопісах^[6].

Магіла Гаспадарова знаходзіцца на Зарэцкіх могілках  (руск.) у Петразаводску. Сучасны помнік па праекце мастака М. П. Трышкова ўсталяваны ў 1980-х гадах.^[7]

Жыццю і творчасці П. П. Гаспадарова прысвечана кніга пісьменніка В. І. Пулькіна  (руск.) «Пярун-трава» (1985).

Творчасць

Традыцыйная ў беларускім казачным эпасе антышляхецкая накіраванасць атрымала ў многіх казках Гаспадарова глыбокае развіццё пад уплывам Рэвалюцыі 1905-07 гадоў^[1].

Усяго ад яго запісана 106 казак^[1], у асноўным чароўных. У савецкі час Гаспадароў напісаў і некалькі сучасных казак на тэму савецкага побыту і разняволення жанчын «Як Мар’я з Іванам зраўняліся», «Як рабочы і мужык праўду шукалі», «Чырвоныя арляняты».

Казка «Салдацкія сны», пачутая Гаспадаровым у роднай вёсцы ад К. К. Шаўцова, лічыцца шэдэўрам мастацкай народнай творчасці^[1].

Зноскі

1. Господарёв Филипп Павлович // Биографический справочник. — Мн.: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 167. — 737 с.
2. Онегина, Н. Ф. Господарёв Филипп Павлович / Н. Ф. Онегина // Карелия : энциклопедия. В 3 т. Т. 1. А-Й. — Петрозаводск, 2007. — С. 265
3. Онегина, Н. Ф. Дом, в котором жил сказочник Ф. П. Господарев / Н. Ф. Онегина // Материалы свода памятников истории и культуры РСФСР : памятники культуры : Карельская АССР. — М., 1977. — С. 89-91.
4. Пулькин В. К 300-летию Петрозаводска (нявызн.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 13 жніўня 2020. Праверана 19 сакавіка 2019.
5. Николюкина Т. Сказочник и кузнец
6. Лызлова А. С. Сказочник Ф. П. Господарев: петрозаводский период жизни Studia Humanitatis Borealis
7. Сказочник Господарёв