САХР (Беларусь)

Спецыяльны атрад хуткага рэагавання, САХР — спецпадраздзяленне ўнутраных войскаў МУС Беларусі, размешчанае ў г. Мінск (воінская часць 3032).

Спецыяльны атрад хуткага рэагавання
Гады існавання	1999—ц. ч.
Краіна	Беларусь
Падпарадкаванне	Унутраныя войскі МУС Беларусі
Тып	Падраздзяленне спецыяльнага прызначэння
Функцыя	барацьба з арганізаванай злачыннасцю
Колькасць	~300 байцоў
Дыслакацыя	Мінск
Рыштунак	савецкі, айчынны, расійскі і інш.
Удзел у	пратэсты ў Беларусі (2020—2021)
Камандзіры
Дзеючы камандзір	Аляксандр Быкаў
Вядомыя камандзіры	гл. #Камандзіры

Афіцыйна падраздзяленне прызначана для аховы грамадскага парадку, барацьбы з арганізаванай злачыннасцю, арганізацыі прафілактычных мерапрыемстваў у папраўчых установах, у месцах са складаным аператыўным станам, аховы стратэгічных аб’ектаў^[1].

САХР займаецца пераследам апанентаў рэжыму Лукашэнкі, узломам памяшканняў і захопам людзей. На думку СМІ, камандзір і заснавальнік САХРа Дзмітрый Паўлічэнка кіраваў выкраданнем і забойствам праціўнікаў Лукашэнкі ў канцы 1990-х — пачатку 2000-х гадоў

Гісторыя

Спецыяльны атрад хуткага рэагавання МУС Рэспублікі Беларусь створаны 29 чэрвеня 1999 года загадам міністра ўнутраных спраў № 014 ва ўнутраных войсках МУС Рэспублікі Беларусь^[2]. Касцяк каманды склалі афіцэры, прапаршчыкі і найбольш падрыхтаваныя салдаты вайсковай часці 3214. Першы камандзір — Дзмітрый Паўлічэнка.

Першую аперацыю вайскоўцы САХР правялі ў кастрычніку 1999 года ў Оршы, дзе імі была затрыманая арганізаваная злачынная група^[3].

У 2008 годзе атрад удзельнічаў у праграме падрыхтоўкі і абмену вопытам з венесуэльскімі сілавікамі. У красавіку члены САХРа разам з супрацоўнікамі групы «Альфа» Камітэта дзяржбяспекі, службы бяспекі прэзідэнта і байцамі 5-й брыгады спецназа наведалі Венесуэлу, дзе, акрамя ўсяго іншага, здзейснілі ўзыходжанне на пік Балівара, усталяваўшы сцягі дзвюх краін, а таксама сімволіку сілавых структур і беларускага спартыўнага таварыства «Дынама»^[4].

16 сакавіка 2016 года міністр унутраных спраў Беларусі Ігар Шуневіч ператварыў САХР у воінскую часць 3032 у складзе 3-й асобнай Чырванасцяжнай брыгады спецыяльнага прызначэння. Рашэнне зацвердзілі па прапанове камандзіра САХРа Юрыя Назаранка, бо ў атрада з’явіліся ўласныя службы^[5].

16 снежня 2019 года «Deutsche Welle» апублікавала інтэрв’ю з Юрыем Гараўскім, былым байцом спецыяльнага атрада хуткага рэагавання (САХР) унутраных войскаў МУС Беларусі. Ён сцвярджаў, што ў 1999 годзе па загадзе заснавальніка САХРа падпалкоўніка Дзмітрыя Паўлічэнкі ўдзельнічаў у выкраданнях і забойствах праціўнікаў Лукашэнкі  (бел.): міністра ўнутраных спраў Юрыя Захаранкі, кіраўніка Цэнтрвыбаркама Віктара Ганчара і прадпрымальніка Анатоля Красоўскага, які падтрымліваў беларускую дэмакратычную апазіцыю. Паўлічэнка, заявіў Гараўскі, асабіста застрэліў выкрадзеных^[6].

Фарміраванне

Колькасць фарміравання невядома, але ў некаторых крыніцах паказваюцца лікі ад 300 чалавек. Камплектуецца афіцэрамі, прапаршчыкамі і сяржантамі. Кандыдаты праходзяць комплекснае тэставанне з упорам на выяўленне асаблівасцяў паводзін у экстрэмальных сітуацыях і здаюць нарматывы па фізічнай падрыхтоўцы. Усе байцы выдатна валодаюць методыкамі рукапашнага бою, некаторыя з іх з’яўляюцца майстрамі і кандыдатамі ў майстры спорту па розных адзінаборствах^[7].

САХР узброены аўтаматамі АК, пісталетамі ПМ і ПС, а таксама іх мадэрнізаваныя варыянты для бясшумнай стральбы, і помпавымі стрэльбамі для стральбы карцеччу^[8].

Камандзіры

• Дзмітрый Валер’евіч Паўлічэнка
• Міхаіл Камека
• Уладзімір Уладзіміравіч Вашкевіч
• Юрый Генадзьевіч Назаранка
• Аляксандр Валер’евіч Быкаў

Зноскі

1. Минский СОБР: универсальные солдаты
2. СОБР (руск.). chest.by. Праверана 29 чэрвеня 2020.
3. Спецназ в спецназе: столичный СОБР реорганизован в отдельную воинскую часть ВВ МВД Архівавана 13 красавіка 2019.
4. Белорусский спецназ покорил пик Боливара
5. Асобную воінскую часць стварылі на базе спецыяльнага атрада хуткага рэагавання ўнутраных войскаў  (бел.). БелТА (16 сакавіка 2016). Праверана 15 жніўня 2021.
6. Триппе, Кристиан. Признания экс-бойца СОБРа Гаравского: реакция в Беларуси и Германии (руск.). Deutsche Welle (17 снежня 2019). Архівавана з першакрыніцы 24 мая 2021. Праверана 29 чэрвеня 2020.
7. Спецназ Беларуси. Железный кулак Лукашенко. Часть 3-я (нявызн.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 3 верасня 2020. Праверана 16 сакавіка 2022.
8. СОБР: территория напряжения