Унутраныя войскі Міністэрства ўнутраных спраў Рэспублікі Беларусь

Унутраныя войскі Міністэрства ўнутраных спраў Рэспублікі Беларусь — дзяржаўная вайсковая арганізацыя Беларусі, паводле закона прызначаная для «абароны правоў грамадзян, канстытуцыйнага ладу, бяспекі і суверэнітэту Беларусі ад злачынных замахаў». Ужываецца для абароны рэжыму Лукашэнкі. Актыўна супрацоўнічае з расійскай тэрарыстычнай групай «Вагнер»^[2].

Унутраныя войскі Міністэрства ўнутраных спраў Рэспублікі Беларусь
Гады існавання	1991—цяперашні час
Краіна	Беларусь
Падпарадкаванне	Міністэрства ўнутраных спраў Рэспублікі Беларусь
Уваходзіць у	Міністэрства ўнутраных спраў Рэспублікi Беларусь
Тып	воінскае фарміраванне і жандармерыя
Складаецца з	6 асобных спецыяльных міліцэйскіх брыгад, Спецыяльны атрад хуткага рэагавання (САХР), Брыгаду Спецыяльнага Прызначэння, Асобны Батальён Аховы БелАЭС
Колькасць	каля 12 тыс. чал.
Мянушка	ВВ
Дэвіз	«Ніхто, акрамя нас — Доўг! Гонар! Айчына!»
Удзел у	пратэсты ў Беларусі (2020—2021)
Вядомыя камандзіры	Мікалай Мікалаевіч Карпянкоў[1]
Сайт	mvd.gov.by/by/pag… (бел.)​ (руск.)

Гісторыя

3 чэрвеня 1993 года быў прыняты Закон Рэспублікі Беларусь «Аб унутраных войсках Міністэрства ўнутраных спраў Рэспублікі Беларусь», пачаўся працэс змяненняў і рэфармавання войск. У 1994 годзе ў склад унутраных войск былі ўключаныя штабы грамадзянскай абароны. 8 лістапада 1995 года Указам Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь № 451-38 былі зацверджаны арганізацыйная структура і дыслакацыя ўнутраных войск.

22 кастрычніка 2001 года быў падпісаны Указ № 601 «Аб заснаванні нагруднага знака ўнутраных войск Міністэрства ўнутраных спраў Рэспублікі Беларусь» «За самаадданую службу».

У 2003 годзе Палатай прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь прынята новая рэдакцыя Закона «Аб унутраных войсках Міністэрства ўнутраных спраў Рэспублікі Беларусь».

У 2020 годзе пад камандаваннем генерал-маёра Юрыя Назаранкі ўнутранымі войскамі было здзейсненае беспрэцэдэнтна жорсткае задушэнне мірных пратэстаў пасля прэзідэнцкіх выбараў у Беларусі 2020 года.

У 2023 годзе ўнутраныя войскі папоўніліся новымі спецпадраздзяленнямі^[3][4]: брэсцкі атрад «Шторм» (в/ч 5526), гродзенскі «Тайфун», гомельскі «Буран», астравецкі «Цыклон» (в/ч 7434^[5]), мінскія «Тарнада» (в/ч 3310), «Рысь» і «Беркут» (абодва в/ч 3214^[6]). Апошнія два ўкамплектаваны добраахвотнікамі і ветэранамі. У склад «Тарнада», акрамя беларусаў, увайшлі расійскія «вагнераўцы»^[7].

Асноўныя задачы ўнутраных войскаў

• Удзел у ахове грамадскага парадку, забеспячэнні грамадскай бяспекі;
• Ахова папраўчых калоній, лячэбных папраўчых устаноў і ажыццяўленне сумесна з іх адміністрацыямі нагляду за асуджанымі;
• Канваіраванне і ахова асуджаных і асоб, якія ўтрымліваюцца пад вартай;
• Удзел у вышуку асоб, якія ўцяклі з-пад аховы і нагляду;
• Ахова асабліва важных дзяржаўных аб’ектаў і спецыяльных грузаў;
• Удзел у забеспячэнні бяспекі асоб і аб’ектаў, якія знаходзяцца пад аховай;
• Удзел у забеспячэнні рэжымаў надзвычайнага і ваеннага становішча, прававога рэжыму ў зоне правядзення контртэрарыстычнай аперацыі;
• Абясшкоджванне і знішчэнне неразарваных боепрыпасаў, выбуховых прыстасаванняў;
• Удзел у мерапрыемствах па ўзмацненні аховы Дзяржаўнай граніцы Рэспублікі Беларусь;
• Удзел у тэрытарыяльнай абароне Рэспублікі Беларусь^[8].

Склад войска

Вольнае войска каля 12 тысяч чалавек. Структура:

• Галоўнае ўпраўленне камандуючага ўнутранымі войскамі (штаб, упраўленні, аддзелы і службы)
• 6 асобных спецыяльных міліцэйскіх брыгад (далей — АСМБр):
  • 1-я АСМБр (ВЧ 5448) — г. Мінск; асобны стралковы батальён (ВЧ 5529) у складзе 1-й АСМБр (Мінск)
  • 2-я АСМБр (ВЧ 3310) — в. Аколіца (Мінскі раён); асобны стралковы батальён (в. Навасяды^{[удакладніць]}); асобная патрульная рота (Салігорск) у складзе 2-й АСМБр
  • 4-я АСМБр (ВЧ 7404) — Баранавічы; Асобны патрульны батальён (Гродна, ВЧ 5522); асобны патрульны батальён (Брэст, ВЧ 5526); асобныя стралковыя падраздзяленні
  • 5-я АСМБр (ВЧ 6713) — Магілёў; асобны патрульны батальён (Бабруйск, ВЧ 5527); асобны стралковы батальён (аграгар. Вейна)
  • 6-я АСМБр (ВЧ 5525) — Гомель; Асобны стралковы батальён (в. Міцькі); асобныя патрульныя роты (Светлагорск, Мазыр і Рэчыца)
  • 7-я АСМБр (ВЧ 5530) — Віцебск; Асобны патрульны батальён (ВЧ 5524); асобныя стралковыя падраздзяленні;
• 3-я асобная Чырвонасцяжная брыгада спецыяльнага прызначэння:
  • ВЧ 3214 (Мінск) — 3 батальёны спецыяльнага прызначэння; рота разведкі спецыяльнага прызначэння; рота забеспячэння спецыяльных аперацый (кантрактная служба); рота ганаровай варты; батальён забеспячэння;
  • ВЧ 3032 (Мінск) — спецыяльны атрад хуткага рэагавання;
• Асобны батальён аховы БелАЭС (ВЧ 7434) — Астравец, Гродзенская вобласць.

Камандуючыя

• генерал-лейтэнант Канстанцін Міхайлавіч Платонаў (1993—1994)
• генерал-лейтэнант Валянцін Сцяпанавіч Агалец (1994—1995)
• генерал-лейтэнант Юрый Леанідавіч Сівакоў (1995—1999)
• генерал-маёр Юрый Віктаравіч Жадобін (1999—2003)
• генерал-маёр Валерый Уладзіміравіч Гайдукевіч (2003—2012)
• генерал-маёр Юрый Хаджымуратавіч Караеў (2012—2019)
• генерал-маёр Юрый Генадзьевіч Назаранка (15 кастрычніка 2019—19 лістапада 2020)
• генерал-маёр Мікалай Мікалаевіч Карпянкоў (з 19 лістапада 2020)

Начальнікі штаба

• генерал-маёр Ігар Паўлавіч Бурмістраў (з 1 лютага 2018)

Міжнародныя санкцыі

У выніку выбараў і пратэстаў Беларусі ў 2020 годзе некаторыя кіраўнікі ўнутраных войск трапілі пад санкцыі. Так, 2 кастрычніка 2020 года у Чорны спіс Еўрасаюза ўключылі камандуючага УВ Юрыя Назаранку і яго намесніка Хазалбека Атабекава^[9][10], 17 снежня — першага намесніка камандуючага ўнутранымі войскамі — начальніка штаба Ігара Бурмістрава^[11], 21 чэрвеня 2021 года — новага камандуючага УВ Мікалая Карпянкова^[12]. Супраць іх таксама ўвялі санкцыі Вялікабрытанія^[13] і Швейцарыя^[14]. Акрамя таго, Атабекаў, Назаранка і Карпянкоў былі ўключаныя ў санкцыйны спіс Канады^[15][16] і спіс спецыяльна прызначаных грамадзян і заблакіраваных асоб ЗША^[17][18]. 21 чэрвеня 2021 года пад санкцыі ЗША трапілі і самі ўнутраныя войскі^[18].

У 2022 годзе Унутраныя войскі трапілі ў чорныя спісы Еўрасаюза, Швейцарыі і Японіі^[19], у жніўні 2023 года — пад санкцыі Канады^[20].

Гл. таксама

• АМАП

Зноскі

1. https://mvd.gov.by/by/page/vnutrennie-vojska/komandovanie — 2025. Праверана 16 мая 2025.
2. Карпянкоў з'явіўся на вучэннях з шаўронам ПВК «Вагнер»  (бел.). Наша Ніва (22 снежня 2023). Праверана 25 чэрвеня 2024.
3. Три новых отряда спецназа создали в Беларуси
4. В Белоруссии появилось новое подразделение спецназа
5. Отряд специального назначения «Циклон» разместится в Островецком районе
6. Глава МВД высоко оценил боевую готовность и мобильность добровольцев из отрядов «Честь» и «Смерч»
7. Боевики «Вагнера» вошли в состав спецназа МВД Беларуси? По крайней мере есть две приметы
8. Внутренние войска (руск.)
9. Council Implementing Regulation (EU) 2021/339 of 25 February 2021 implementing Article 8a of Regulation (EC) No 765/2006 concerning restrictive measures in respect of Belarus (англ.) (26 лютага 2021). Праверана 24 ліпеня 2021.
10. 40 беларускіх чыноўнікаў, якія трапілі пад санкцыі Эўразьвязу. Сьпіс (бел. (тар.)). Беларуская служба Радыё «Свабода» (2 кастрычніка 2020). Праверана 13 верасня 2021.
11. Два бізнэсоўцы і кампаніі ВПК: хто трапіў пад чарговыя санкцыі і што гэта за кампаніі (бел. (тар.)). Беларуская служба Радыё «Свабода» (17 снежня 2020). Праверана 9 верасня 2021.
12. Еўразвяз зацвердзіў новы пакет санкцыяў супраць прадстаўнікоў Беларусі. Хто ў спісе? (руск.). Белсат (21 чэрвеня 2021). Архівавана з першакрыніцы 27 чэрвеня 2021. Праверана 27 чэрвеня 2021.
13. Consolidated List of Financial Sanctions Targets in the UK (англ.). Office of Financial Sanctions Implementation HM Treasury (25 чэрвеня 2021). Праверана 19 верасня 2021.
14. Searching for subjects of sanctions
15. Backgrounder: Belarus sanctions (англ.). Міністэрства міжнародных спраў Канады  (англ.)} (29 верасня 2020). Праверана 19 верасня 2021.
16. Backgrounder ­­­­– Sanctions related to Belarus (англ.). Міністэрства міжнародных спраў Канады  (англ.)} (21 чэрвеня 2021). Праверана 19 верасня 2021.
17. Treasury Sanctions Belarus Officials for Undermining Democracy (англ.). Міністэрства фінансаў ЗША (2 кастрычніка 2020). Праверана 19 верасня 2021.
18. Treasury and International Partners Condemn Ongoing Human Rights Abuses and Erosion of Democracy in Belarus (англ.). Міністэрства фінансаў ЗША (21 чэрвеня 2021). Праверана 18 верасня 2021.
19. Внутрішні війська Міністерства внутрішніх справ Республіки Білорусь (нявызн.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 13 красавіка 2023. Праверана 13 красавіка 2023.
20. Санкцыі супраць рэжыму Лукашэнкі пашырыла Канада (нявызн.). Наша Ніва (9 жніўня 2023).