Сацьяджыт Рай

Сацьяджыт Рай (бенгалі: সত্যজিত রায় ці সত্যজিৎ রায় Шатаджыт Рай^ⓘ; англ.: Satyajit Ray; 2 мая 1921, Калькута, Брытанская Індыя — 23 красавіка 1992, Калькута, Індыя) — буйны індыйскі кінарэжысёр, сцэнарыст, дзіцячы пісьменнік, кампазітар, унук выдатнага мысліцеля, аднаго з лідараў руху Брахмо Самадж, сын вядомага бенгальскага пісьменніка.

Сацьяджыт Рай
бенг.: সত্যজিত রায় або бенг.: সত্যজিৎ রায়
Дата нараджэння	2 мая 1921(1921-05-02)[1][2][…]
Месца нараджэння	Калькута, Бенгальскае прэзідэнцтва[d], Брытанская Індыя[3]
Дата смерці	23 красавіка 1992(1992-04-23)[2][4][…] (70 гадоў)
Месца смерці	Калькута, Kolkata district[d], Presidency division[d], Заходняя Бенгалія, Індыя[5]
Грамадзянства	Брытанская Індыя  Індыя
Бацька	Sukumar Ray[d]
Маці	Suprabha Ray[d]
Жонка	Bijoya Ray[d]
Дзеці	Sandip Ray[d]
Адукацыя	Калькуцкі ўніверсітэт Visva-Bharati University[d] Ballygunge Government High School[d] Прэзідэнцкі ўніверсітэт[d] (1939)
Прафесія	кінарэжысёр, пісьменнік, кампазітар, кінапрадзюсар, сцэнарыст, мантажор, паэт-песеннік, журналіст, аўтар песень, дзіцячы пісьменнік, мастак, аператар-пастаноўшчык, паэт, кінакрытык
Кар’ера	1950—1991
Узнагароды	Dadasaheb Phalke Award[d] (1984) Sangeet Natak Akademi Award[d] (1959) Прэмія Рамона Магсайсая (1967) National Film Award for Best Bengali Feature Film[d] (1955) National Film Award for Best Feature Film[d] (1955) National Film Award for Best Bengali Feature Film[d] (1955) National Film Award for Second Best Feature Film[d] (1958) National Board of Review Award for Best Foreign Language Film[d] (1958) Прэмія BAFTA за найлепшы фільм[d] (1958) Sutherland Trophy[d] (1959) Прэмія BAFTA за найлепшы фільм[d] (1959) National Film Award for Best Feature Film[d] (1959) National Film Award for Best Bengali Feature Film[d] (1960) National Film Award for Best Bengali Feature Film[d] (1961) National Film Award for Best Non-Feature Film[d] (1961) National Board of Review Award for Best Foreign Language Film[d] (1960) National Film Award for Second Best Feature Film[d] (1962) Прэмія «Сярэбраны мядзведзь» за найлепшую рэжысуру (1964) National Film Award for Best Feature Film[d] (1964) Прэмія «Сярэбраны мядзведзь» за найлепшую рэжысуру (1965) National Film Award for Best Screenplay[d] (1966) National Film Award for Best Bengali Feature Film[d] (1966) Bodil Award for Best American Film[d] (1967) Bodil Award for Best American Film[d] (1967) National Film Award for Best Direction[d] (1967) National Film Award for Best Feature Film[d] (1968) National Film Award for Best Direction[d] (1968) Bodil Award for Best American Film[d] (1969) National Film Award for Second Best Feature Film[d] (1970) National Film Award for Best Screenplay[d] (1970) National Film Award for Best Direction[d] (1970) National Film Award for Best Feature Film[d] (1971) National Film Award for Best Non-Feature Film[d] (1972) National Film Award for Best Music Direction[d] (1973) National Film Award for Best Bengali Feature Film[d] (1973) National Film Award for Best Screenplay[d] (1974) National Film Award for Best Bengali Feature Film[d] (1974) National Film Award for Best Direction[d] (1974) National Film Award for Best Direction[d] (1975) National Film Award for Best Feature Film in Hindi[d] (1977) Filmfare Critics Award for Best Movie[d] (1978) National Film Award for Best Children's Film[d] (1978) Filmfare Award for Best Director[d] (1979) National Film Award for Best Music Direction[d] (1980) National Film Award for Best Bengali Feature Film[d] (1980) National Film Award – Special Jury Award / Special Mention[d] (1981) National Film Award for Best Bengali Feature Film[d] (1984) National Film Award for Best Bengali Feature Film[d] (1989) National Film Award for Best Feature Film[d] (1991) National Film Award for Best Direction[d] (1991) прэмія «Оскар» за выдатная заслугі ў кінематографе[d] (1991) National Film Award for Best Screenplay[d] (1993) Fellow of the Sangeet Natak Akademi[d] Ananda Puraskar[d] (1971) ганаровы доктар Калькуцкага ўніверсітэта[d] ганаровы доктар Оксфардскага ўніверсітэта[d]
IMDb	0006249
Satyajit Ray Org
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Творчасць

Вырашыў прысвяціць сябе кінарэжысуры пасля знаёмства з Жанам Рэнуарам і прагляду фільма Віторыё дэ Сіка «Веласіпедакрады» (1948). Фільмы Рэя «Патэр Панчалі» (другая назва — «Спеў дарогі», 1955), «Неспакораны» (1956), «Музычны пакой» (1958), «Свет Апу» (1959), «Чарулата» (1964), «Гульцы ў шахматы» (1977) сталі адкрыццём Індыі для заходняга гледача.

Прызнанне

Многія фільмы рэжысёра былі ўзнагароджаныя прэмія, таксама кінапрэміяй «Оскар». Рай — кавалер французскага Ордэна Ганаровага легіёна, лаўрэат прэміі Амерыканскай акадэміі кінамастацтва за ўклад у мастацтва кіно.

Літаратура пра рэжысёра

• Seton M. Portrait of a director: Satyajit Ray. Bloomington: Indiana UP, 1971
• Rangoonwalla F. Satyajit Ray’s art. Delhi: Clarion, 1980.
• Nyce B. Satyajit Ray: a study of his films. New York : Praeger, 1988
• Robinson A. Satyajit Ray: The Inner Eye. Berkeley: University of California Press, 1989.
• Cooper D. The cinema of Satyajit Ray: between tradition and modernity. Cambridge; New York: Cambridge UP, 2000
• Ganguly S. Satyajit Ray: In search of the modern. Lanham: Scarecrow Press, 2000
• Ishaghpour Y. Satyajit Ray: l’Orient et l’Occident. Paris: Différence, 2002
• Satyajit Ray: Texte zum Werk, zur Person, zu den Filmen. Berlin: Freunde der Deutschen Kinemathek, 2003
• Majumdar G. Satyajit Ray: creating classics. New Delhi: Rupa & Co., 2003.

Зноскі

1. Satyajit Ray // Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7 Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q217595'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q24255573'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1547776'></a>
2. Satyajit Ray // ISFDB — 1995. Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q2629164'></a>
3. Union List of Artist Names — 2007. Праверана 21 мая 2021.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q110250907'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q2494649'></a>
4. Satyajit Ray // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227'></a>
5. Bose B. Modernity, Globality, Sexuality, and the City: A Reading of Indian Cinema — IU Press, 2008. — Vol. 2, Iss. 1. — P. 35–58.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q11130954'></a>