Саюз-У

«Саюз-У» — трохступеньчатая ракета-носьбіт сярэдняга класа з сямейства Р-7. Прызначана для вывядзення на калязямную арбіту касмічных апаратаў народнагаспадарчага, навукова-даследчага («Рэсурс-Ф», «Фатон») і спецыяльнага прызначэння (спадарожнікі серыі «Космас»), а таксама пілатуемых і грузавых касмічных караблёў серый «Саюз» і «Прагрэс». З'яўляецца мадыфікацыяй ракеты-носьбіта «Саюз», распрацаванай на базе папярэдніх варыянтаў ракеты Р-7А, у 1973 годзе. Адрозненне РН «Саюз-У» ад папярэднікаў заключалася ва ўжыванні рухавікоў першай і другой ступеняў з падвышанымі энергетычнымі характарыстыкамі.

Саюз-У
Старт ракеты-носьбіта Саюз-У
Агульныя звесткі
Краіна	СССР, Расія
Сямейства	Р-7
Прызначэнне	ракета-носьбіт
Распрацоўшчык	РКЦ-Прагрэс
Вытворца	ГНП РКЦ «Прагрэс»
Асноўныя характарыстыкі
Колькасць ступеней	3
Даўжыня	47,3—51,1 м
Дыяметр	10,3 м
Стартавая маса	308 000—313 000 кг
Гісторыя запускаў
Стан	Эксплуатацыя завершана
Месцы запуску	Байканур; Плясецк (да 17 мая 2012 г.)
Лік запускаў	793 («Саюз-У») + 72 («Саюз-У2»)
- паспяховых	771 («Саюз-У») + 72 («Саюз-У2»)
- няўдалых	22 («Саюз-У»)
Першы запуск	18 мая 1973
Апошні запуск	17 мая 2012[1] (Плясецк) 22 лютага 2017 (Байканур)
Першая ступень
Маршавы рухавік	РД-117
Другая ступень
Маршавы рухавік	РД-118
Трэцяя ступень
Маршавы рухавік	РД-0110

«Саюз-У», які замяніў сабой РН «Узыход», стаў базавай ракетай для запуску касмічных апаратаў рознага прызначэння (спадарожнікаў дыстанцыйнага зандзіравання Зямлі, КА для эксперыментаў па матэрыялазнаўству, таксама касмічных караблёў «Саюз» і «Прагрэс»).

Гісторыя

Першы пуск адбыўся 18 мая 1973 года.

Апошні пуск з касмадрома Плясецк^[2] быў здзейснены 17 мая 2012 года з карыснай нагрузкай Космас-2480.

Апошні пуск з касмадрома Байканур ракеты-носьбіта «Саюз-У», якая вывела на арбіту транспартны грузавы карабель «Прагрэс МС-05», адбыўся 22 лютага 2017 года^[3].

«Саюз-У2»

Мадыфікацыя РН «Саюз-У», у якой у якасці паліва на блоку А замест газа выкарыстоўваўся сінцін, у астатнім абедзве версіі ракеты-носьбіта аднолькавыя. Карысная нагрузка мадыфікаванай РН на 200 кг больш, чым у звычайнага «Саюза-У». Першы пуск быў здзейснены ў снежні 1982 года, апошні — 1 ліпеня 1993 года. Палёты спыненыя з-за прыпынення вытворчасці сінтэтычнага паліва, якое выкарыстоўваецца ў гэтай мадыфікацыі ракеты-носьбіта.

Статыстыка

Усяго было здзейснена 788 пускаў ракет-носьбітаў «Саюз-У», з якіх 22 былі аварыйнымі, з улікам чаго пацверджаны паказчык эксплуатацыйнай надзейнасці «Саюз-У» складае 0,972^[4].

Зноскі

1. Начальник космодрома Плесецк: ракета-носитель "Союз-У" снята с производства
2. "Войска ВКО больше не будут запускать ракеты «Союз-У»". РИА Новости. 17.05.2012. {{cite news}}: Праверце значэнне даты ў: |date= (даведка)
3. ПОСЛЕДНИЙ ПУСК РН «СОЮЗ-У» ПРОШЕЛ УСПЕШНО / РОСКОСМОС
4. "Роскосмос в конце февраля запустит последнюю в истории ракету "Союз-У"". ТАСС(руск.). Праверана 2017-02-13.