Святары-адраджэнцы

Святары-адраджэнцы — каталіцкія святары, якія дзейнічалі ў асноўным у ХХ ст., да атрымання Беларуссю сапраўднай незалежнасці, у галіне пашырэння ўжывання беларускай мовы і звычаяў у Каталіцкім Касцёле, а таксама прынялі ўдзел у культурным адраджэнні беларускага народа.

Спіс святароў-адраджэнцаў

У дужках пазначаны псеўданім або формы імя ці прозвішча:

Заходні (рымскі, лацінскі) абрад:

• а. Антоній Ляшчэвіч, марыянін
• а. Антон Падзява, марыянін
• а. Віталь Хамёнак, марыянін
• а. Казімір Смулька
• а. Юрый Кашыра, марыянін
• а. Язэп Дашута, марыянін
• кс. Адам Лісоўскі
• кс. Адам Пучкар-Хмялеўскі
• кс. Адам Станкевіч
• кс. Альберт Бакіноўскі
• кс. Аляксандр Астрамовіч (Андрэй Зязюля)
• кс. Антон Лявош
• кс. Вацлаў Раманоўскі
• кс. Віктар Шутовіч
• кс. Вінцэнт (Вінцук) Гадлеўскі
• кс. Генрык Бэта (H.Biarozka) (Бярозка) (Генрык Бярозка)
• кс. Данат Лапошка
• кс. Дзяніс Малец
• кс. Зянон Якуць
• кс. Ільдэфонс Бобіч
• кс. Казімір Кулак
• кс. Казімір Рыбалтоўскі
• кс. Канстанцін Стаповіч (Стэповіч) (Казімір Сваяк)
• кс. Люцыян Хвецька (Л. Малышэвіч)
• кс. Міхаіл (Міхал) Шалкевіч
• кс. Міхаіл Борык
• кс. Міхаіл Далецкі
• кс. Пётр Татарыновіч
• кс. Станіслаў Глякоўскі (Stasiuk z-nad Niomna)
• кс. Тамаш Падзява, марыянін
• кс. Уладзіслаў Талочка
• кс. Уладзіслаў Чарняўскі
• кс. Францішак Аляшкевіч
• кс. Францішак Будзька
• кс. Францішак Грынкевіч
• кс. Францішак Рамейка
• кс. Францішак Чарняўскі
• кс. Язэп (Юзаф) Гайлевіч
• кс. Ян (Янка) Жук
• кс. Ян Семашкевіч (Янка Быліна, Я. Б.)

Усходні (візантыйскі) абрад:

• архімандрыт Фабіян Абрантовіч, марыянін
• а. Вацлаў Аношка
• архімандрыт Леў Гарошка, марыянін (Анатоль Жменя, Пракоп Каваль і інш.)
• а. Язэп Германовіч (Вінцук Адважны), марыянін
• а. Міхась Маскалік
• а. Аляксандр Надсан
• экзарх Антон Неманцэвіч, езуіт
• а. Баляслаў Пачопка
• а. Язэп Рэшаць (Язэп Рушчанец) (J.Ruščanec), бенедыктын
• а. Уладзімір (Уладзіслаў) Салавей
• біскуп Часлаў (Чэслаў) Сіповіч, марыянін
• біскуп Уладзімір Тарасевіч
• а. Ян Хрызастом Тарасевіч, бенедыктын
• а. Андрэй Цікота, генерал марыянаў
• а. Адольф Шніп, езуіт

Дзейнасць

Да ўзнікнення беларускага адраджэнскага руху ў каталіцкім асяроддзі прычынілася стварэння беларускіх гурткоў у духоўных навучальных установах: у Віленскай каталіцкай духоўнай семінарыі і Каталіцкай духоўнай акадэміі ў Пецярбургу. Дзейнасць святароў-адраджэнцаў непарыўна звязана з асобамі, якія цесна злучаны з Каталіцкім Касцёлам заходняга (рымскага, лацінскага) і ўсходняга (уніяцкага, візантыйскага) абрадаў: Браніславам Эпімах-Шыпілам, Міхаілам Баброўскім і іншымі.

Спасылкі

• КАСЦЁЛ І БЕЛАРУСКАЕ АДРАДЖЭННЕ НА ПАЧАТКУ ХХ СТАГОДДЗЯ (нявызн.). library.by. Праверана 14 сакавіка 2025.
• Духоўнае адраджэнне Беларусі
• Вальчук, А. Янка Купала і беларускія святары-адраджэнцы (бел.) // Наша вера. — 2012. — № 3 (61). — С. 38–41.