Старгард

Ста́ргард (польск.: Stargard, ням.: Stargard in Pommern), раней Старгард Шчацінскі — горад у Польшчы, адміністрацыйны цэнтр Старгардскага павета Заходнепаморскага ваяводства. Утварае гарадскую гміну, таксама з’яўляецца сядзібай вясковай гміны Старгард.

Горад Старгард польск.: Stargard Герб Сцяг Краіна  Польшча Ваяводства Заходнепаморскае Павет Старгардскі Каардынаты 53°34′ пн. ш. 15°02′ у. д.HGЯO Прэзідэнт горада Славамір Паёр (Sławomir Pajor) Ранейшыя назвы Старгард-ін-Померн Горад з 1243 Плошча 48,08 (2013) км² Вышыня цэнтра 20 м Насельніцтва 69 255[1] чалавек (2014) Шчыльнасць 1 450[2] (2013) чал./км² Часавы пояс UTC+1, летам UTC+2 Тэлефонны код +48 091 Паштовыя індэксы 73-100 — 73-110 Аўтамабільны код ZST TERC 3214011 Афіцыйны сайт stargard.pl (польск.) Старгард на карце Польшчы ±

Медыяфайлы на Вікісховішчы

Старгард стаіць на рацэ Іна. Адлегласць па прамой паміж гарадамі Старгард — Мінск 821 км, да Варшавы — 424 км^[3]. Трэці горад ваяводства па колькасці насельніцтва. Разам з гарадамі Шчэцін, Свінауйсце, Галенеў і Грыфіна ўтварае Шчацінскую агламерацыю.

Гэта адзін з найстарэйшых гарадоў у Польшчы — першыя дамы з’явіліся ў VI стагоддзі^[4], і адзін з найстарэйшых гарадоў, нароўні са Шчэцінам, на Памор’і. Горад вядомы з 1140 года, у 1243 г. нададзены магдэбургскім правам, у 1363 г. уступіў у Ганзу, пасля чаго быў значна ўмацаваны. Развіццю горада спрыяла выгоднае размяшчэнне на гандлёвых шляхах, якія вялі з Сантака ў Волін і са Шчэціна ў Калабжэг. У XV стагоддзі ў Старгардзе кіравала адна з ліній герцагаў Памеранскіх. Падчас Трыццацігадовай вайны горад быў спалены і перададзены па Вестфальскаму міру 1648 года ў рукі шведаў. У 1701 г. аддзелены ад Шведскай Памераніі і стаў уладаннем прускіх Гогенцолернаў.

Рашэннем Патсдамскай канферэнцыі (1945) разбураны на тры чвэрці бамбардзіроўкамі горад уключаны ў склад Польшчы. Нямецкае насельніцтва было пасля гэтага гвалтоўна дэпартавана. Адноўлены пасля разбурэнняў Другой сусветнай войны, вядомы шматлікімі архітэктурнымі помнікамі ў гатычным стылі. Месца нямецкага насельніцтва занялі выхадцы з Усходніх Крэсаў.

Славутасці

Стары горад акружаны сярэднявечнымі сценамі з вежамі і трыма варотамі; на рыначнай плошчы познагатычная ратуша, каменныя дамы ў стылі барока. Самы каштоўны помнік — кафедральны сабор Найсвяцейшай Дзевы Марыі Царыцы Нябеснай (XIII ст.), пазней перабудаваны ў стылі ганзейскага гарадскога сабора — базілікальны храм з дзвюма вежамі без хораў.

Гарады-пабрацімы

•  Віхен^[d], Нідэрланды
•  Салдус, Латвія
•  Слагельсэ, Данія
•  Штральзунд, Германія
•  Эльмсгарн^[d], Германія

Зноскі

1. Główny Urząd Statystyczny. Baza Demografia. Stan i struktura ludności, dane na dzień 31.03.2014
2. Główny Urząd Statystyczny, dane za rok 2013
3. Адлегласці паміж гарадамі
4. M. Ober, Stargard Szczeciński, Warszawa 1988, s. 5.