Талуй

Талуй, Тулуй (манг.: Толуй, кіт.: 拖雷, піньінь Tuōléi; каля 1193 — 1232) — дзяржаўны дзеяч Вялікага мангольскага улуса, военачальнік. Чацвёрты, малодшы сын Чынгісхана і яго галоўнай жонкі Бортэ. Насіў мянушку «Вялікі наён»). У 1227—1229 гадах пасля смерці Чынгісхана і да абрання новага вялікага хана быў рэгентам Мангольскай імперыі.

Талуй
манг.: ᠲᠤᠯᠤᠢ
2-і кіраўнік Мангольскай імперыі[d] 25 жніўня 1227 — 13 верасня 1229
Папярэднік	Чынгісхан
Пераемнік	Угедэй
Нараджэнне	каля 1191[1] Khamag Mongol[d]
Смерць	1232 Jicheng[d], Цзінь
Род	Дынастыя Барджыгінаў[2] і Чынгізіды
Бацька	Чынгісхан[2]
Маці	Бортэ[d]
Жонка	Сархахтані і Lingqun khatun[d]
Дзеці	Мунке[2], Qutuqtu[d][2], Хубілай[2], Хулагу[2], Арыг-буга, Bochuo[d][2], Moge[d][2], Suigedu[d][2], Xuebietai[d][2], Yesubuhua[d][2], Dumugan[d][2] і Jörike[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Старэйшай жонкай Талуя была Соркактані, пляменніца кераіцкага  (руск.) Ван-хана. Соркактані была хрысціянкай нестарыянскай веры і выхавала дзяцей — Мункэ, Хубілая, Хулагу і Арыг-бугу — у духу павагі да хрысціянскай рэлігіі. Паводле законаў Ясы  (укр.) яны не маглі быць ахрышчаны, аднак гэта не перашкаджала Арыг-Бугу адкрыта вызнаваць хрысціянства, а Мункэ і Хулагу кіравацца ў палітыцы інтарэсамі сваіх нестарыянскіх падначаленых, што было не складана пры надзвычайнай талерантнасці манголаў да хрысціянскай рэлігіі. Следствам гэтага стаў Жоўты крыжовы паход.

Зноскі

1. Deutsche Nationalbibliothek Record #1166288552 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578'></a>
2. China Biographical Database

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q13407958'></a>