Топальчаны

Топальчаны (славацк.: Topoľčany, ням.: (Groß)topoltschan, венг.: Nagytapolcsány) — горад у заходняй Славакіі на рацэ Нітра. Насельніцтва каля 30 тыс. чалавек.

Горад
Топальчаны
Topoľčany
Сцяг Герб
48°33′ пн. ш. 18°11′ у. д.HGЯO
Краіна	Славакія
Статус	Раённы цэнтр
Край	Нітранскі край
Раён	Раён Топальчаны
Гісторыя і геаграфія
Заснаваны	1173
Першае згадванне	1235
Плошча	27,6 км²
Вышыня цэнтра	174 м
Водныя аб’екты	Нітра (рака)
Часавы пояс	UTC+1, летам UTC+2
Насельніцтва
Насельніцтва	28 728 чалавек (2004)
Шчыльнасць	1042 чал./км²
Лічбавыя ідэнтыфікатары
Тэлефонны код	0 38
Паштовы індэкс	955 31
Аўтамабільны код	TO
topolcany.sk (славацк.)
Паказаць/схаваць карты
Топальчаны
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Топальчанскі Град

Гісторыя

Топальчаны былі меркавана заснаваны ў IX стагоддзі. Першы ўспамін пра паселішча Топальчаны змяшчаецца ў грамаце венгерскага караля Белы III (1172—1196), які дараваў гэту вёску нейкаму Марціну. Калі Турда, сын Марціна, памёр, не пакінуўшы нашчадства, кароль Бела IV, унук Белы III, дараваў у 1235 годзе Топальчаны нейкаму Дзіянісію. У грамаце палаціна Мікулаша ад 1271 года Топальчаны ўпершыню названы горадам (Civitas). У 1291—1314 магутны феадал Матуш Чак будуе ў Топальчанах крэпасць для абароны сваёй Трэнчынскай рэзідэнцыі з поўдня. У 1431—1434 крэпасць была ў руках гусітаў. У 1599 і 1643 гадах горад спальваюць туркі, а ў 1703 — паўстанцы-куруцы. У 1743 г. Топальчанскую крэпасць фундаментальна рэканструяваў Карай Зічы Старэйшы.

У канцы XIX стагоддзя горад развіваецца — будуюцца заводы і фабрыкі.

У наш час Топальчаны — важны прамысловы цэнтр заходняй Славакіі. Сярод іншых прадпрыемстваў, у горадзе знаходзіцца бровар «Топвар».

Насельніцтва

Статыстыка насельніцтва (10 гадоў)^[1]

Год	1994	2004	2014	2024
Колькасць людзей	32 156	28 728	26 421	23 985
Розніца		−10,66 %	−8,03 %	−9,21 %

Статыстыка насельніцтва^[1]

Год	2023	2024
Колькасць людзей	24 086	23 985
Розніца		−0,41 %

Славутасці

• Замак Товарнікі
• Касцёл Св. Андрэя

Зноскі

1. Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne) [om7101rr_obce=AREAS_SK] (нявызн.). Statistical Office of the Slovak Republic (31 сакавіка 2025). Праверана 31 сакавіка 2025.