Формула Тарычэлі (гідрадынаміка)

Не блытаць з Формула Тарычэлі (кінематыка).

Фо́рмула Тарычэ́лі^[1] — выраз, які прыблізна вызначае скорасць выцякання вадкасці праз адтуліну ў сценцы адкрытай пасудзіны. Атрымана італьянскім вучоным Эванджэліста Тарычэлі ў 1641 годзе^[1][2].

Формула Тарычэлі
Названа ад	Эванджэліста Тарычэлі
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Мае выгляд

${\displaystyle v={\sqrt {2gh}},}$

дзе v — модуль скорасці выцякання вадкасці, h — адлегласць ад восі адтуліны да паверхні вадкасці, g — паскарэнне свабоднага падзення.

У рэальных умовах скорасць выцякання вадкасці залежыць ад формы і памеру адтуліны, вязкасці вадкасці і некаторых іншых параметраў. У гідраўліцы карыстаюцца формулай

${\displaystyle v=\varphi {\sqrt {2gh}}}$,

дзе ${\displaystyle \varphi }$ — каэфіцыент скорасці.

Для малой круглай адтуліны і вялікіх значэнняў ліка Рэйнальдаса ${\displaystyle \varphi }$=0,94—0,99. Для іншых умоў значэнні ${\displaystyle \varphi }$ вызначаюцца тэарэтычна і прыводзяцца ў спецыяльных даведніках па гідраўліцы.