Фёдар Львовіч Шапіра

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых людзей з прозвішчам Шапіра.

Фёдар Львовіч Шапіра (Файвіш Лейбавіч) (24 сакавіка (6 красавіка) 1915, Віцебск — 30 студзеня 1973, Масква) — вядомы савецкі фізік-ядзершчык, доктар фізіка-матэматычных навук (1962), прафесар (1967), член-карэспандэнт АН СССР (1968). Удзельнік Вялікай Айчыннай вайны.

Фёдар Львовіч Шапіра
Дата нараджэння	24 сакавіка (6 красавіка) 1915
Месца нараджэння	Віцебск, Віцебская губерня, Расійская імперыя[1]
Дата смерці	30 студзеня 1973(1973-01-30)[1] (57 гадоў)
Месца смерці	Масква, РСФСР, СССР[1]
Месца пахавання	Данскія могілкі[d]
Грамадзянства	Расійская імперыя  СССР
Род дзейнасці	фізік, вучоны-ядзершчык
Навуковая сфера	ядзерная фізіка
Месца працы	Фізічны інстытут імя П. М. Лебедзева РАН[d] МДУ
Навуковая ступень	доктар фізіка-матэматычных навук (1962)
Навуковае званне	прафесар[d] (1967) член-карэспандэнт АН СССР[d] (1968)
Альма-матар	фізічны факультэт МДУ[d]
Навуковы кіраўнік	Ілья Міхайлавіч Франк
Член у	Акадэмія навук СССР
Прэміі
Узнагароды	Залаты медаль імя І. В. Курчатава[d] (1977)

Біяграфія

Ф. Л. Шапіра нарадзіўся ў 1915 годзе ў Віцебску. З 1934 года вучыўся ў Маскве ў энергетычным тэхнікуме, з 1935 года працаваў інжынерам. У 1941 годзе скончыў Маскоўскі дзяржаўны ўніверсітэт імя М. В. Ламаносава. Удзельнічаў у баях пад Масквой у 1941—1942 гг., быў паранены. У 1942—1945 гадах працаваў у Маскве. З 1945 года ў Фізічным інстытуце АН СССР. З 1958 года Ф. Л. Шапіра ў Аб’яднаным інстытуце ядзерных даследаванняў у горадзе Дубна, у якім з 1959 года займаў пасаду намесніка дырэктара Лабараторыі нейтроннай фізікі. Адначасова з 1946 года выкладаў у Маскоўскім універсітэце.

Навуковая дзейнасць

Ф. І. Шапіра ўнёс значны ўклад у тэарэтычнае і эксперыментальнае даследаванне рэзананснага паглынання нейтронаў у тоўстых слаях урану, тэмпературных эфектаў рэактараў. Першае аўтарскае пасведчанне на вынаходніцтва новага спосабу ператварэння цеплавой энергіі ў электрычную атрымаў яшчэ ў час вучобы ў Маскоўскім энергетычным тэхнікуме. Ф. І. Шапіра належаць працы па фізіцы ядзерных рэактараў, ядзернай і нейтроннай фізіцы. Таксама прапанаваў метад нейтроннай спектраскапіі — спектраметрыю па часе запавольванні нейтронаў (1955), метад карэляцыі нейтронаў шляхам іх фільтрацыі праз палярызаваную пратонную мішэнь (1960) і інш.

Узнагароды

• Дзяржаўная прэмія СССР (1971, сумесна з іншымі)
• Залаты медаль імя І. В. Курчатава (1977)^[2]
• 2 ордэны «Знак Пашаны»
• Медаль «За адвагу»^[3]
• Медаль «За доблесную працу. У азнаменаванне 100-годдзя з дня нараджэння У. І. Леніна»

Зноскі

1. Шапиро Фёдор Львович // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135'></a>
2. Золотая медаль имени И. В. Курчатова // Сайт РАН (руск.)
3. Музей истории науки и техники ОИЯИ(недаступная спасылка) (руск.)