Пантэон (Парыж)

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Пантэон (значэнні).

Пантэо́н (фр.: Panthéon) — архітэктурна-гістарычны помнік, узор французскага класіцызму ў Лацінскім квартале 5-й акрузе Парыжа, Францыя. Першапачаткова царква св. Жэнеўевы, пазней — магільны склеп выбітных людзей Францыі.

Славутасць
Пантэон
фр.: Panthéon
48°50′46″ пн. ш. 2°20′46″ у. д.HGЯO
Краіна	Францыя
Месцазнаходжанне	квартал Сарбона[d][1] V акруга Парыжа
Канфесія	каталіцтва
Архітэктурны стыль	класіцызм
Архітэктар	Жак-Жэрмен Суфло[d], Жан-Батыст Рандэле[d][2] і Максімільен Брэб’ён[d][2]
Дата заснавання	1758
Вышыня	83 м
Сайт	paris-pantheon.fr
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Апісанне

Надпіс на ўваходзе ў Пантэон абвяшчае: «Вялікім людзям удзячная айчына» (фр.: AUX GRANDS HOMMES LA PATRIE RECONNAISSANTE).

Гісторыя

Будынак быў пабудаваны на месцы старой царквы св. Жэнеўевы архітэктарам Ж. Суфло, які выкарыстоўваў у якасці натхнення рымскі Пантэон. Падмурак быў закладзены ў 1758 годзе, і будынак быў завершаны вучнем Суфло ў 1789 г. Кіруючы на той момант рэвалюцыйны ўрад распарадзіўся аб ператварэнні царквы ў маўзалей вялікіх французаў.

Пахаванні

Крыжападобны будынак Пантэона ўвенчаны купалам дыяметрам 23 метра

У Пантэоне пахаваны (спіс у парадку даты пахавання):

• 1791: Анарэ Габрыель дзю Рыкеці Мірабо (астанкі выдаленыя ў 1794 годзе), Мары-Франсуа Вальтэр
• 1794: fr:Louis-Michel Lepeletier de Saint-Fargeau, Агюст Анры Мары Піко Дамп’ер, Жан-Поль Марат (астанкі выдаленыя ў 1795 годзе), Жан Жак Русо
• 1806: fr:François-Denis Tronchet, fr:Claude-Louis Petiet
• 1807: fr:Jean-Baptiste-Pierre Bevière, fr:Louis-Joseph-Charles-Amable d'Albert de Luynes, fr:Jean-Étienne-Marie Portalis, fr:Louis-Pierre-Pantaléon Resnier
• 1808: fr:Antoine-César de Choiseul-Praslin, fr:Jean-Frédéric Perregaux, fr:Jean-Pierre Firmin Malher, П'ер Жан Жорж Кабаніс, fr:François Barthélemy Beguinot
• 1809: fr:Girolamo-Luigi Durazzo, fr:Jean-Baptiste Papin, fr:Joseph-Marie Vien, fr:Pierre Garnier de Laboissière, fr:Justin Bonaventure Morard de Galles, fr:Jean-Pierre Sers, fr:Emmanuel Crétet
• 1810: Жан Лан, fr:Louis Charles Vincent Le Blond de Saint-Hilaire, Джавані-Батыста Капрара, fr:Charles Pierre Claret de Fleurieu
• 1811: fr:Nicolas Marie Songis des Courbons, fr:Charles Erskine de Kellie, fr:Alexandre-Antoine Hureau de Sénarmont, fr:Michel Ordener, Луі Антуан дэ Бугенвіль, fr:Ippolito-Antonio Vincenti-Mareri
• 1812: fr:Jean-Guillaume de Winter, Жан Мары П'ер Дарсэн, Агюст Жан-Габрыэль дэ Каленкур
• 1813: Жазэф Луі Лагранж, fr:Jean-Ignace Jacqueminot, fr:Hyacinthe-Hughes Timoléon de Cossé-Brissac, fr:Justin de Viry, fr:Jean Rousseau, fr:Frédéric Henri Walther
• 1814: fr:Jean-Nicolas Démeunier, fr:Jean Louis Ébenezel Reynier, fr:Claude Ambroise Régnier
• 1815: Клод Жуст Аляксандр Легран, fr:Antoine-Jean-Marie Thévenard
• 1829: Жак-Жэрмэн Суфло
• 1885: Віктор Гюго
• 1889: fr:Théophile-Malo de La Tour d'Auvergne-Corret, fr:Jean-Baptiste Baudin, fr:François Séverin Marceau, Лазар Карно
• 1894: Мары Франсуа Садзі Карно
• 1908: Эміль Заля
• 1920: Леан Мішэль Гамбетта
• 1924: Жан Жарэс
• 1933: Поль Пэнлевэ
• 1948: Поль Ланжэвэн, Жан Батыст Перэн
• 1949: Фелікс Эбуэ, Віктор Шэльшэр
• 1952: Луі Брайль
• 1964: Жан Мулен
• 1987: Рэнэ Касэн
• 1988: Жан Манэ
• 1989: Анры Грэгуар, Гаспар Монж, Мары Жан Антуан Нікола Кандарсэ
• 1995: П’ер Кюры, Марыя Кюры
• 1996: Андрэ Мальро
• 2002: Аляксандр Дзюма, бацька

Унутры парыжскага Пантэона, панарамны від

Гл. таксама

• Дом Інвалідаў, Парыж

Зноскі

1. archINFORM — 1994. Праверана 31 ліпеня 2018.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q265049'></a>
2. https://www.techno-science.net/glossaire-definition/Pantheon-Paris-page-3.html