Жазэф Луі Лагранж

Жазэф Луі Лагранж (фр.: Joseph Louis Lagrange, італ.: Giuseppe Lodovico Lagrangia; 25 студзеня 1736, Турын — 10 красавіка 1813, Парыж) — французскі матэматык, астраном і механік італьянскага паходжання. Нараўне з Эйлерам — адзін з найвыдатнейшых матэматыкаў XVIII стагоддзя. Асабліва праславіўся выключным майстэрствам у абагульненні назапашанага навуковага матэрыялу.

Жазэф Луі Лагранж
Joseph Louis Lagrange
Дата нараджэння	25 студзеня 1736(1736-01-25)[1][2][…]
Месца нараджэння	Турын, Сардзінскае каралеўства[3][4][…]
Дата смерці	10 красавіка 1813(1813-04-10)[1][2][…] (77 гадоў)
Месца смерці	Парыж, Францыя[4][5]
Месца пахавання	Пантэон[6]
Грамадзянства	Францыя  Сардзінскае каралеўства
Жонка	Vittoria Conti[d][7] і Adélaïde Le Monnier[d][8]
Род дзейнасці	матэматык, астраном, фізік, палітык, пісьменнік, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера	аналітычная механіка, нябесная механіка, матэматычны аналіз, тэорыя лікаў
Месца працы	Вышэйшая нармальная школа[d][7] Каралеўская акадэмія ў Турыне[d][7] Пруская акадэмія навук[7] Французская акадэмія навук[7] Вышэйшая політэхнічная школа[d][7][9]
Альма-матар	Турынскі ўніверсітэт (1754)[10][7]
Навуковы кіраўнік	Giovanni Battista Beccaria[d]
Вядомыя вучні	Жан Батыст Жазеф Фур’е, Сімеон Дэні Пуасон
Член у	Лонданскае каралеўскае таварыства[11] Шведская каралеўская акадэмія навук Французская акадэмія навук[3] Пецярбургская акадэмія навук Нацыянальная акадэмія навук Італіі[d] Баварская акадэмія навук Эдынбургскае каралеўскае таварыства[11] Пруская акадэмія навук[11] Турынская акадэмія навук[d][5] Гётынгенская акадэмія навук
Узнагароды	член Лонданскага каралеўскага таварыства[d] (1791) 72 names on the Eiffel Tower[d]
Подпіс
Цытаты ў Вікіцытатніку
Творы ў Вікікрыніцах
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Аўтар класічнага трактату «Аналітычная механіка», у якім усталяваў фундаментальны «прынцып магчымых перасоўванняў» і завяршыў матэматызацыю механікі. Унёс грандыёзны ўклад у развіццё аналізу, тэорыі лікаў, тэорыю імавернасцей і лікавыя метады, стварыў варыяцыйнае злічэнне.

Зноскі

1. MacTutor History of Mathematics archive — 1994. Праверана 22 жніўня 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473'></a>
2. Joseph Louis de Lagrange // Brockhaus Enzyklopädie

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227'></a>
3. Berry A. A Short History of Astronomy — London: John Murray, 1898.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q19939115'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q84'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q19025604'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1232629'></a>
4. Лагранж Жозеф Луи // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135'></a>
5. www.accademiadellescienze.it Праверана 1 снежня 2020.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q107212659'></a>
6. Find a Grave — 1996.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056'></a>
7. MacTutor History of Mathematics archive — 1994.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473'></a>
8. Revue d'Histoire des Sciences: la revue pluridisciplinaire de l'histoire des sciences, Revue d'histoire des sciences et de leurs applications, Revue d'histoire des sciences et de leurs applications — Presses universitaires de France. — ISSN 0151-4105; 1969-6582; 0048-7996

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1892146'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q15761462'></a>
9. https://raco.cat/index.php/ButlletiSCM/article/view/86989 — С. 140.
10. Матэматычная генеалогія — 1997.

    <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984'></a>
11. MacTutor History of Mathematics archive — 1994.

    <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473'></a>