Эмі Нётэр

Амалія Эмі Нётэр (ням.: Amalie Emmy Noether; 23 сакавіка 1882, Эрланген, Германія — 14 красавіка 1935, Брын-Мор, Пенсільванія, ЗША) — нямецкі матэматык, адна з заснавальнікаў абстрактнай алгебры.

Эмі Нётэр
ням.: Amalie Emmy Noether
Дата нараджэння	23 сакавіка 1882(1882-03-23)[1][2][…]
Месца нараджэння	Эрланген, Каралеўства Баварыя, Германская імперыя[3][1][…]
Дата смерці	14 красавіка 1935(1935-04-14)[3][1][…] (53 гады)
Месца смерці	Брын-Мор[d], Пенсільванія, ЗША[1]
Месца пахавання	Old Library[d]
Грамадзянства	Каралеўства Баварыя
Бацька	Max Noether[d][4]
Род дзейнасці	матэматык, фізік, выкладчыца ўніверсітэта
Навуковая сфера	алгебра, абстрактная алгебра[5], тэарэтычная фізіка, тэорыя палёў[d], матэматыка[5] і матэматычная фізіка[5]
Месца працы	Гётынгенскі ўніверсітэт[4] Каледж Брын-Мар[d][6] Універсітэт Эрлангена — Нюрнберга
Навуковая ступень	доктарская ступень[d] (1907) і габілітаваны доктар[6] (1919)
Альма-матар	Універсітэт Эрлангена — Нюрнберга (1907)[1] Гётынгенскі ўніверсітэт Гайдэльбергскі ўніверсітэт
Навуковы кіраўнік	Paul Gordan[d]
Вядомыя вучні	Bartel Leendert van der Waerden[d]
Партыя	Сацыял-дэмакратычная партыя Германіі (1924) Незалежная сацыял-дэмакратычная партыя Германіі (1922)[7]
Член у	Circolo Matematico di Palermo[d] Нямецкае матэматычнае таварыства
Узнагароды	Ackermann–Teubner Memorial Award[d] (1932)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфічныя звесткі

Скончыла Эрлангенскі ўніверсітэт (1902), дзе першай з жанчын Германіі атрымала ступень доктара навук (1907). У 1922—1933 гадах прафесар Гётынгенскага ўніверсітэта, у 1928—1929 гадах выкладала ў Маскоўскім універсітэце. З 1933 года прафесар жаночага каледжа ў г. Брын-Мор (ЗША).

Навуковая дзейнасць

Навуковыя працы па алгебры (тэорыі ідэалаў, гіперкамплексных сістэм, дыферэнцыяльных інварыянтаў і інш.). Увяла паняцце групы з аператарамі, даказала тэарэму аб гомеамарфізмах і ізамарфізмах, развіла агульную тэорыю выключэння і тэорыю алгебраічных мнагастайнасцей. Сфармулявала адну з фундаментальных тэарэм тэарэтычнай фізікі (тэарэма Нётэр).

Зноскі

1. Emmy Noether // Encyclopædia Britannica

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741'></a>
2. MacTutor History of Mathematics archive — 1994. Праверана 22 жніўня 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473'></a>
3. Нётер Эмми // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1974. — Т. 17 : Моршин — Никиш. — С. 523. Праверана 28 верасня 2015.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135'></a>
4. https://www.sciencenews.org/article/emmy-noether-theorem-legacy-physics-math Праверана 13 чэрвеня 2018.
5. Národní autority České republiky Праверана 7 лістапада 2022.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863'></a>
6. http://cwp.library.ucla.edu/Phase2/Noether,[e-mail] Праверана 26 сакавіка 2018.
7. https://www.hannover-gis.de/GIS/index.action Праверана 17 ліпеня 2020.