Якаб Понтусан Дэлагардзі

Граф Якаб Понтусан Дэлагардзі (шведск.: Jakob de la Gardie; 20 чэрвеня 1583, Рэвель — 12 жніўня 1652, Стакгольм) — шведскі ваенны і дзяржаўны дзеяч, актыўны ўдзельнік падзей Смутнага часу (гл. паход Дэлагардзі). У 1620 годзе ганараваны званнем фельдмаршала. Старэйшы сын — Магнус Габрыэль Дэлагардзі, рыксканцлер Швецыі.

Якаб Понтусан Дэлагардзі граф Лекё
шведск.: Jakob Pontusson De la Gardie greve av Läckö
Партрэт з Нацыянальнага музея Швецыі
1-ы Генерал-губернатар Лівоніі 1622—1628
Папярэднік	-
Пераемнік	Густаў Хорн
Нараджэнне	20 чэрвеня 1583(1583-06-20)[1][2][…] Рэвель, Швецыя[3][1][…]
Смерць	12 жніўня 1652(1652-08-12)[1][4] (69 гадоў) Стакгольм
Месца пахавання	Veckholm Church[d][4]
Род	Дэлагардзі
Бацька	Понтус Дэлагардзі[5][6][…]
Маці	Сафія Гансдотэр[d][3][5][…]
Жонка	Эба Брагэ[d][1][7][…]
Дзеці	Магнус Габрыэль Дэлагардзі[5][8], Марыя Сафія Дэлагардзі[d], Аксель Юліус Дэлагардзі[d][5], Якаб Казімір Дэлагардзі[d], Понтус Фрэдрык Дэлагардзі[d][5], Ebba Margareta de la Gardie[d][6] і Крысціна Кацярына Дэлагардзі[d][6]
Дзейнасць	ваенная служба[d][9] і палітыка[9]
Ваенная служба
Прыналежнасць	Швецыя
Род войскаў	інфантэрыя
Званне	фельдмаршал
Бітвы	De la Gardie Campaign[d] Трыццацігадовая вайна Battle of Tver[d] Siege of Troitse-Sergiyeva Lavra[d] бітва пад Клушынам[d] Siege of Tikhvin[d] Battle of Bronnitsy[d] Siege of Pskov[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Нарадзіўся 20 чэрвеня 1583 года ў Рэвелі ў сям'і Понтуса Дэлагардзі (1520—1585), шведскага палкаводца і дыпламата французскага паходжання.

У лютым 1609 года ўзначальваў пятнаццацітысячны дапаможны атрад, адпраўлены шведскім каралём Карлам IX на дапамогу Васілю Шуйскаму супраць польска-літоўскіх войскаў. Разам з войскамі пад камандаваннем Міхаіла Скапіна-Шуйскага разбіў польска-літоўскія войскі каля Цверы, вызваліў Троіцкую лаўру. У сакавіку 1610 года ўвайшоў у Маскву. Быў разбіты пры Клушыне і вымушаны быў адступіць. У 1610 годзе аблажыў Ціхвінскі манастыр, пратрымаўшы яго да 1613 года. Узначальваў шведскае войска ў бітве пад Бронніцай, удзельнічаў у аблозе Пскова ў 1615 годзе. У 1617 годзе ўдзельнічаў у заключэнні Сталбоўскага міру.

З 1619 года шведскі намеснік у Рэвелі, з 1622 года генерал-губернатар Лівоніі. У 1632—1644 гадах член рэгенцкага савета пры каралеве Крысціне. Атрымаў ад караля ў леннае валоданне вобласць вакол замка Лескё, які значна перабудаваў. Памёр 12 жніўня 1652 года ў Стакгольме. У яго гонар названы горад Якабстад.

Зноскі

1. Jakob P. De la Gardie — 1917.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q379406'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1724971'></a>
2. Jacob Pontusson, count de la Gardie // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741'></a>
3. Форстен Г. В. Делагарди, Яков // Русский биографический словарь — СПб.: 1905. — Т. 6. — С. 177–180.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q25864573'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q4354595'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1960551'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q21175477'></a>
4. Elgenstierna G. Den introducerade svenska adelns ättartavlor — Norstedts förlag, 1926. — Т. 2. — С. 225–226. — 885 с. Праверана 21 сакавіка 2022.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1555420'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q110246590'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1753313'></a>
5. Lundy D. R. The Peerage

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q67129259'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q21401824'></a>
6. Pas L. v. Genealogics — 2003.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q19847329'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q19847326'></a>
7. (unspecified title) Праверана 7 жніўня 2020.
8. Г. Ф. Делагарди // Энциклопедический словарь — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1893. — Т. X. — С. 329.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q24393499'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q602358'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q19908137'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q23892911'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q4354595'></a>
9. Národní autority České republiky Праверана 7 лістапада 2022.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863'></a>