Янкель Адлер

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых людзей з прозвішчам Адлер (значэнні).

Янкель Якуб Адлер (польск.: Jankiel Adler; 26 ліпеня 1895, Тушын, Царства Польскае, Расійская імперыя — 25 красавіка 1949, Альдборн, графства Уілтшыр, Англія) — польска-яўрэйскі мастак, графік і дызайнер, паэт.

Янкель Адлер
Род дзейнасці	мастак, мастак-гравёр
Дата нараджэння	26 ліпеня 1895(1895-07-26)[1][2][…]
Месца нараджэння	Тушын, Гміна Тушын, Лудзкі Усходні павет, Лодзьскае ваяводства, Польшча[3]
Дата смерці	25 красавіка 1949(1949-04-25)[4][2][…] (53 гады)
Месца смерці	Whitley Cottage[d], Aldbourne[d], Уілтшыр[d], графства Уілтшыр, Вялікабрытанія
Грамадзянства	Польшча[5]  Германія[6]
Член у	Kirkcudbright Artists' Colony[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Нарадзіўся ў яўрэйскай сям’і, выхадцаў з Беларусі. У 1912 годзе пачаў вучыцца мастацтву гравёра ў свайго дзядзькі ў Бялградзе. У тым жа годзе пачаў працаваць гравёрам у паштовым упраўленні ў Бялградзе. У 1914 годзе пераехаў у Германію, дзе некаторы час жыў у Бармене і вучыўся ў «Школе прыкладных мастацтваў» пад кіраўніцтвам прафесара Г. Вітюхтэра.

У 1918—1919 гадах жыў у Лодзі, дзе стаў адным з заснавальнікаў і вядучых жывапісцаў авангарднай групы мастакоў «Малады ідыш» (Jung Idysz). У 1918 годзе ў Лодзі адбылася першая выстава яго работ, арганізаваная «Асацыяцыяй мастакоў і прыхільнікаў прыгожых мастацтваў», членам якой ён быў. Тут жа ў Лодзі ён пачаў публікаваць свае вершы. У 1919 годзе Адлер прадставіў свае працы ў Польскім мастацкім клубе ў гатэлі «Polonia» у Варшаве.

Да 1920 года жыў у Варшаве. У 1920 годзе адправіўся ў Берлін, дзе трапіў у кола мастакоў, якія аб’ядналіся вакол «Die Aktion». У 1921 годзе вярнуўся ў Бармен і стаў членам групы мастакоў Die Wupper. З 1922 года жыў і тварыў разам з М. Эрнстам і Г. Кампендонкам у Дзюсельдорфе. Быў сябрам Рэйнскага мадэрну.

У 1931—1933 гг. выкладаў у Дзюсельдорфскай акадэміі мастацтваў і сябраваў з П. Клее. У 1935 годзе ў яго адбылася выстава прац, затым рушылі ўслед экспазіцыі ў Італіі, Чэхаславакіі і СССР. У 1937 годзе Я. Адлер стаў адным з мастакоў, чые працы былі выстаўлены ў Мюнхене на выставе «Дэгенератыўнага мастацтва». У тым жа годзе адбылася яго сустрэча з Пікасо. З таго часу стыль малявання Я. Адлер стаў больш манументальным і насычаным колерам.

У 1940 годзе ўступіў валанцёрам у польскую армію ў Францыі, у яе складзе быў эвакуіраваны ў Шатландыю, пазней дэмабілізаваны па хваробе.

З 1943 года да сваёй смерці жыў у Альдборне пад Лонданам. Памёр у выніку сардэчнага прыступу, калі даведаўся, што ўся яго сям’я, у тым ліку 10 братоў і сясцёр, загінулі ў Халакосце.

Зноскі

1. Jankel Adler

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517'></a>
2. Yankel Adler // Adler, Yankel // Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2018. — ISBN 978-0-19-977378-7 — doi:10.1093/BENZ/9780199773787.ARTICLE.B00000970 Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q217595'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q103890571'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q24255573'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1547776'></a>
3. Deutsche Nationalbibliothek Record #118647024 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 11 снежня 2014.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578'></a>
4. http://www.canna.pl/tuszyn/index.php?page=adler_aldbourne
5. Museum of Modern Art online collection Праверана 4 снежня 2019.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q73268604'></a>
6. http://www.sztetl.org.pl/en/cms/news/3860,an-exhibition-of-jankiel-adler-s-drawings/