Паўль Клее

Паўль Клее^[9] (18 снежня 1879, Мюнхенбухзее, пад Бернам — 29 чэрвеня 1940, Лакарна) — нямецкі і швейцарскі мастак, графік, тэарэтык мастацтва, адна з найбуйнейшых фігур еўрапейскага авангарда. Пражыў больш за палову жыцця ў Швейцарыі.

Паўль Клее
Paul Klee
Дата нараджэння	18 снежня 1879(1879-12-18)[1][2][…]
Месца нараджэння	Мюнхенбухзэе[d], Берн[d], Берн, Швейцарыя[3]
Дата смерці	29 чэрвеня 1940(1940-06-29)[4][1][…] (60 гадоў)
Месца смерці	Муральта, падакруга Лакарна[d], акруга Лакарна[d], кантон Тычына, Швейцарыя[5][6]
Месца пахавання	Шосхальдскія могілкі[d]
Грамадзянства	Каралеўства Прусія  Швейцарыя[3]
Жонка	Lily Klee[d]
Род дзейнасці	мастак, выкладчык універсітэта, дзеяч выяўленчага мастацтва, графік, літограф, дызайнер, мастак-гравёр, архітэктурны чарцёжнік, рысавальнік
Месца працы	Дзюсельдорфская акадэмія мастацтваў Баўгауз[7]
Жанр	абстракцыянізм[6] і geometric abstraction[d][6]
Вучоба	Штутгарцкая вышэйшая школа музыкі і тэатра[d] Мюнхенская акадэмія мастацтваў
Мастацкі кірунак	экспрэсіянізм[8], сюррэалізм, Пуантылізм, Баўгауз[8] і Color Field[d][8]
Уплыў на	Harald W. Lauesen[d]
Член у	Die Blaue Vier[d] Сіні вершнік
Подпіс
Медыяфайлы на Вікісховішчы

У сваім раннім перыядзе творчасці — экспрэсіяніст, выпрабаваў значны ўплыў канструктывізму, кубізму, прымітывізму і сюррэалізму.

Клее працаваў у цесным кантакце з «Сінім вершнікам», яго графічныя работы экспанаваліся на другой выстаўцы «Чорнае-белае» (па-нямецку: «Die zweite Ausstellung der Redaktion Der Blaue Reiter Schwarz-Weiß»), арганізаванай аб’яднаннем у 1912 годзе. Да 1914 года Клее працаваў у асноўным у галіне графікі.

Пасля падарожжа па Тунісе, якое мастак здзейсніў разам з Аўгустам Маке і Луі Муалье, у яго творчасці адбыўся паварот да жывапісу.

Як і яго сябар, Васіль Кандзінскі, Клее з 1921 года выкладаў у Веймары, а затым, пасля пераезду школы, і ў Дэсау. З 1931 года ён быў прафесарам Дзюсельдорфскай акадэміі мастацтваў. Пасля прыходу да ўлады ў Германіі нацыянал-сацыялістаў ён быў вызвалены ад займанай пасады і вярнуўся ў Берн, дзе правёў апошнія гады. Нягледзячы на цяжкую прагрэсавальную хваробу (склерадэрмія), у гэты перыяд Клее шмат і плённа працаваў. Аўтар тэарэтычных твораў «Schöpferische Konfession» (1920) і «Педагагічныя эскізы» (па-нямецку: Pädagogisches Skizzenbuch, 1925).

Грамадзянін Германіі, Клее нарадзіўся, правёў значную частку жыцця і памёр у Швейцарыі.

Галерэя

• 
  Der Goldfisch (Залатыя рыбкі), 1925
• 
  Was fehlt ihm? (Чаго яму не хапае?), 1930
• 
  Revolution des Viadukts (Рэвалюцыя віядука), 1937
• 
  Ручная марыянетка без назвы (аўтапартрэт), 1922

Зноскі

1. Paul Klee

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517'></a>
2. Paul Klee — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q217595'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q24255573'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1547776'></a>
3. Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563'></a>
4. Клее Пауль // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 27 верасня 2015.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135'></a>
5. Клее Пауль // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135'></a>
6. RKDartists

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517'></a>
7. bauhaus.community Праверана 7 лютага 2025.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q124049752'></a>
8. Artfacts — 2001.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q18712765'></a>
9. Напісанне імя і прозвішча Паўль Клее у адпаведнасці з БЭ ў 18 тамах. Т.8., Мн., 1999, С.328.