1-я армія (Расійская імперыя)

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. 1-я армія.

1-я а́рмія (1А) — агульнавайсковае аператыўнае аб’яднанне злучэнняў, часцей і ўстаноў Віленскай ваеннай акругі Рускай Імператарскай арміі падчас Першай сусветнай вайны.

1-я армія (палявая) 1А
Гады існавання	чэрвень 1914 года — пачатак 1918 года
Краіна	Расія
Уваходзіць у	гл. спіс франтоў
Тып	армія
Дыслакацыя	Расійская імперыя
Удзел у	Першая сусветная вайна 1914—1918
Камандзіры
Вядомыя камандзіры	гл. Галоўнакамандуючыя

Склад

Палявое ўпраўленне створана ў ліпені 1914 года пры штабе Віленскай ваеннай акругі. Ліквідавана ў пачатку 1918 года.

На пачатак вайны ў склад арміі ўваходзілі:

• Палявое ўпраўленне (Штаб 1А).
  • Упраўленне інспектара артылерыі 1А.
  • Рухомы артылерыйскі запас 1А.
  • Упраўленне начальніка інжынераў 1А.
  • Агульны суд карпусоў 1А.
  • 1-й армейскі авіяцыйны атрад Рускага Імператарскага Ваенна-паветранага Флоту.
• III армейскі корпус — увайшоў у склад арміі з пачатку мабілізацыі^[1].
• IV армейскі корпус
• XX армейскі корпус

Баявыя дзеянні

1-я армія ў баях ва Усходняй Прусіі ў 1914—1915 гадах

У мэтах выканання дырэктывы 17 жніўня 1914 года армія пад камандаваннем генерала П. К. фон Рэненкампфа перайшла мяжу з Усходняй Прусіяй і накіравалася на паўночны захад.

На канец 1917 года штаб арміі размяшчаўся ў Альт-Шваненбург (цяпер Гулбене) і армія мела ў сваім складзе:

• II армейскі корпус
• XXI армейскі корпус
• XXVIII армейскі корпус
• ІІІ кавалерыйскі корпус

У складзе

• Паўночна-Заходняга фронту (ліпень 1914 — жнівень 1915)
• Заходняга фронту (жнівень 1915 — красавік 1916)
• Паўночнага фронту (красавік 1916 — ліпень 1917)
• Паўднёва-Заходняга фронту (ліпень — верасень 1917)
• Паўночнага фронту (верасень 1917 — пачатак 1918)

Камандуючыя

• 19.07.1914—18.11.1914 — генерал ад кавалерыі Павел Карлавіч Рэненкампф
• 05.12.1914—02.04.1917 — генерал ад кавалерыі Аляксандр Іванавіч Літвінаў
• 12.04.1917—24.04.1917 — генерал-лейтэнант Ілля Зурабавіч Адзішэлідзе
• 22.04.1917—30.07.1917 — генерал-лейтэнант Міхаіл Аляксеевіч Сакоўнін
• 31.07.1917—09.09.1917 — генерал-лейтэнант Глеб Міхайлавіч Ваноўскі
• 09.09.1917—02.1918 — генерал-лейтэнант Уладзімір Уладзіміравіч фон Нотбек

Зноскі

1. Пахалюк К. 27-я дивизия в сражениях в Восточной Пруссии (1914 - 1915 гг.) // Рейтар. - 2012. - № 1 (55)