5-я асобная гвардзейская танкавая брыгада (фарміравання 2009)

5-я асобная гвардзейская танкавая Тацінская Чырванасцяжная, ордэна Суворава брыгада — тактычнае злучэнне Сухапутных войскаў Расійскай Федэрацыі.

5-я асобная гвардзейская танкавая брыгада
Гады існавання	2009 — цяперашні час
Краіна	Расія
Падпарадкаванне	Сухапутныя войскі Расіі
Уваходзіць у	36-я агульнавайсковая армія
Тып	брыгада
Функцыя	танкавыя войскі
Дыслакацыя	ст. Дывізіённая (Улан-Удэ)
Удзел у	Грамадзянская вайна ў Сірыі • Ваенная аперацыя Расіі ў Сірыі • Наступленне ад Ітрыі ў бок Ракі (2016) Уварванне Расіі ва Украіну (2022)
Знакі адрознення

Умоўнае найменне — вайсковая часць №46108 (в/ч 46108). Скарочанае найменне — 5 гв. атбр.

Фарміраванне ўваходзіць у склад 36-й агульнавайсковай арміі Усходняй ваеннай акругі. Пункт пастаяннай дыслакацыі — г. Улан-Удэ Рэспублікі Бурація.

Гісторыя

Асноўны артыкул: 2-я гвардзейская танкавая дывізія

Вядзе сваю гісторыю ад 24-га танкавага корпуса, які атрымаў ганаровае найменне «Тацінскі» ў ходзе «тацінскага рэйду» падчас Сталінградскай бітвы. Рэйд здзейснены сіламі 24-га танкавага корпуса пад камандаваннем генерал-маёра Васіля Баданава. Падчас мерапрыемства быў знішчаны аэрадром з 70 транспартнымі самалётамі Junkers Ju 52 і Хэйнкель Ваенна-паветраных сіл нацысцкай Германіі, праз які ішло забеспячэнне акружанай 23 лістапада 1942 года нямецкай 6-й палявой арміі. Таксама разгромлена чыгуначная станцыя Тацінская, дзе назапасіліся харчы для акружаных.

Рэйд праводзіўся на фоне Сярэднедонскай аперацыі 1-й і 3-й гвардзейскіх армій супраць 8-й італьянскай арміі і нямецкай аператыўнай групы «Холідт». 18-ы, 24-ы, 25-ы танкавыя карпусы былі нададзены 1-й гв. арміі ва ўзмацненне. 16 снежня 1942 г. 1-я гвардзейская армія прарвала абарону італьянцаў. 24-ы танкавы корпус, маючы ў распараджэнні 89 Т-34 і 59 Т-70, 17 снежня ажыццявіў пераправу праз раку Дон у 11:30—18:30. 24-ы танкавы корпус рухаўся па тылах праціўніка, знішчаючы гарнізоны населеных пунктах. Да 24 снежня 8-я італьянская армія была рассеяна. Гэта адкрыла дарогу да аэрадрома ля станіцы Тацінская. У 7:30 24 снежня корпус атакаваў станіцу і аэрадром непадалёк. Затым 24-ы танкавы корпус трапіў у акружэнне да 27 снежня. 28 снежня 24-ы танкавы корпус выйшаў з катла, пад ціскам контратакуючых 6-й і 11-й танкавых дывізій.

26 снежня 1942 года 24-ы танкавы корпус ператвораны ў 2-і гвардзейскі танкавы корпус^[1][2].

Падчас баёў на подступах да Мінску рота сярэдніх танкаў 1-га танкавага батальёна 26-й гвардзейскай танкавай брыгады 2-га гвардзейскага танкавага Тацінскага корпуса пад камандаваннем гвардыі старэйшага лейтэнанта А. А. Якаўлева адной з першых уварвалася ў беларускую сталіцу. Завязаўшы бой за таварную станцыю, байцы атачылі праціўніка і ўзялі ў палон 56 салдат і афіцэраў разам з камандзірам гэтага падраздзялення^[3].

Пасля заканчэння вайны, у 1945 годзе, 2-і гвардзейскі танкавы корпус ператвораны ва 2-ю гвардзейскую танкавую дывізію.

У ходзе ваеннай рэформы ў 2009 годзе 2-я гвардзейская танкавая дывізія перафармавана ў 5-ю асобную гвардзейскую танкавую брыгаду.

Камандзіры

• гвардыі палкоўнік Гальчышак, Мікалай Мікалаевіч
• гвардыі палкоўнік Балкароў, Пётр Мікалаевіч
• гвардыі палкоўнік Галіцкі, Руслан Віктаравіч (2016)^[4]
• гвардыі палкоўнік Жураўлёў, Яўген Мікалаевіч
• гвардыі палкоўнік Цімафееў, Раман Сяргеевіч
• гвардыі палкоўнік Кандроў, Андрэй Віктаравіч

Узнагароды і ганаровыя найменні

• «Тацінская» — ганаровае найменне, у гонар авалодання 24 снежня 1942 года станіцай Тацінская, прысвоена ў адпаведнасці з загадам НКА № 42 ад 27 студзеня 1943 года^[5].
• Гвардзейская
• Ордэн Чырвонага Сцяга — за вызваленне г. Мінску ў адпаведнасці з Указам ПВС СССР ад 23 ліпеня 1944 года.
• Ордэн Суворава 2-й ступені — у адпаведнасці з Указам ПВС СССР ад 19 лютага 1945 года.

Склад

• упраўленне;
• 1-ы танкавы батальён;
• 2-і танкавы батальён;
• 3-і танкавы батальён;
• мотастралковы батальён;
• стралковая рота (снайпераў);
• гаўбічны самаходна-артылерыйскі дывізіён;
• рэактыўны артылерыйскі дывізіён;
• зенітны ракетны дывізіён;
• зенітны дывізіён;
• разведвальная рота;
• інжынерна-сапёрная рота;
• рота РХБЗ;
• батальён кіравання (сувязі);
• рота РЭБ;
• батальён матэрыяльнага забеспячэння;
• рамонтная рота;
• каменданцкая рота;
• медыцынская рота;
• узвод кіравання (начальніка артылерыі);
• узвод кіравання і радыёлакацыйнай разведкі (начальніка супрацьпаветранай абароны);
• узвод кіравання (начальніка разведвальнага аддзялення);
• узвод інструктараў;
• асобны ўзвод ваеннай паліцыі
• палігон;
• ваенны аркестр^[6]

На ўзбраенні (станам на 2018—2020): 90 адз. Т-72Б3^[7], 4 адз. Т-72БК, 49 адз. БМП-1, 18 адз. Тарнада-Г^[7], 18 адз. 152-мм СД 2С3М «Акацыя», 8 адз. 120-мм мінамётаў 2С12 «Сані», 6 адз. БТР-80, 3 адз. БРМ-3К, 12 адз. БМ 9К332М «Тор-М2У»^[8], Барысаглебск-2^[9], 6 адз. БМ 9А34(35) «Страла-10», 6 адз. ЗСУ-23-4 «Шылка», 36 адз. ПЗРК 9К38 «Ігла». 2901 чалавек а/с.

Вядомыя байцы

• Ілля Васільевіч Балдынаў
• Юрый Мікалаевіч Малахаў
• Шота Леановіч Гамцэмлідзэ
• Руслан Віктаравіч Галіцкі†
• Уладзімір Уладзіміравіч Бекіш†