Спіс аб’ектаў Сусветнай спадчыны ЮНЕСКА ў Ірландыі

У спісе аб'ектаў Сусветнай спадчыны ЮНЕСКА ў Рэспубліцы Ірландыя значыцца 2 найменні (на 2012 год), што складае 0,2 % ад агульнай колькасці (1052 на 2016 год). Абодва аб'екты ўключаны ў спіс па культурных крытэрыях, прычым адзін з іх прызнаны шэдэўрам чалавечага генія (крытэрый i). Комплекс на рацэ Бойн, які актыўна даследуецца навукоўцамі^[1], складаецца з некалькіх аб'ектаў, найбуйнейшыя з іх таксама прадстаўлены ў спісе.

Гэта старонка — інфармацыйны спіс.

Спіс

У гэтай табліцы аб'екты размешчаны ў храналагічным парадку іх дадання ў спіс Сусветнай спадчыны ЮНЕСКА.

#	Выява	Назва	Месцазнаходжанне	Час стварэння	Год дадання ў спіс	№	Крытэрыі
1		Археалагічныя знаходкі ў даліне ракі Бойн ірл.: Brú na Bóinne англ.: Palace of the Boyne	графства Міт	2750 — 2250 гг. да н.э.	1993	659	I, III, IV
1.1		Даўт ірл.: Dubhadh англ.: Dowth	усходняя частка комплексу
1.2		Наўт ірл.: Cnobha англ.: Knowth	заходняя частка комплексу
1.3		Ньюгрэйндж ірл.: Dún Fhearghusa англ.: Newgrange	цэнтральная частка комплексу
2		Манастыр на востраве Скеліг-Майкл ірл.: Sceilig Mhichíl англ.: Michael's rock	графства Кэры, астравы Скеліг	VII стагоддзе	1996	757	III, IV

Кандыдаты

Паводле плана, манастыр Клонмакнайс павінен быў атрымаць статус аб'екта сусветнай спадчыны ўжо ўлетку 2010 года^[2][3], але гэтага не адбылося^[4].

#	Выява	Назва	Месцазнаходжанне	Час стварэння	Год дадання ў спіс	№	Крытэрыі
1		Бурэн ірл.: An Bhoirinn англ.: The Burren	графства Клэр	—	2010	5522	(v)(viii)
2		Гістарычны цэнтр Дубліна англ.: The Historic City of Dublin	графства Дублін	XVIII-XIX стст.	2010	5523	(ii)(iv)(vi)
3		Кейдскія палі і Паўночна-заходнія балоты Мея ірл.: Achaidh Chéide agus Móinte Iarthuaisceart Mhaigh Eo англ.: Ceide Fields and North West Mayo Boglands	графства Мея	5,5 тыс. гадоў назад	2010	5524	(iv)(v)
4		Заходнія каменныя фарты: Дун-Энгус, Каэркаман, Каэрканры, Ань-Бянах, Ань-Штэг ірл.: Caisil an Iarthair: Dún Aonghasa англ.: Western Stone Forts: Dún Aengus, Cahercommaun, Caherconree, Benagh, Staigue	заходняя частка Ірландыі	Бронзавы век — Сярэднявечча	2010	5525	(iii)(iv)(v)
5		Манастырскі горад Клонмакнайс і яго культурны ландшафт ірл.: An Chathair mainistreach i gCluain Mhic Nóis agus a Tírdhreacha Cultúrtha англ.: The Monastic City of Clonmacnoise and its Cultural Landscape	графства Офалі	545	2010	5526	(iv)(v)
6		Манастырскія паселішчы ранняга Сярэднявечча: Клонмакнайс, Глендалах, Дарау, Холі-Айленд, Келскае абацтва, Монастэрбайс ірл.: Ceantar Luath Mheánaois Mhainistreach англ.: Early Medieval Monastic Sites		ранняе Сярэднявечча	2010	5527	(iii)(iv)(vi)
7		Каралеўскія месцы Ірландыі: Скала Кашэл, Дун-Эйлін, Узгорак Уснех, Рат Круахан, Узгорак Тара ірл.: Tá an Láithreáin Ríoga na hÉireann: Caiseal, Dún Ailinne, Hill of Uisneach, Coimpléasc Ráth Cruachan, agus Tara Coimpléasc англ.: The Royal Sites of Ireland: Cashel, Dún Ailinne, Hill of Uisneach, Rathcroghan Complex, and Tara Complex		—	2010	5528	(iii)(iv)(vi)

Былыя кандыдаты

У красавіку 2010 года спіс кандыдатаў у аб'екты Сусветнай спадчыны ЮНЕСКА ў Ірландыі быў значна абноўлены. Пасля абнаўлення шэраг аб'ектаў быў выключаны са спісу кандыдатаў (Нацыянальны парк Кіларні, Балота Клара), шэраг пунктаў аб'яднаны ў адну заяўку (напрыклад, Кейдскія палі і Паўночна-заходнія балоты Мея), некаторыя заяўкі былі абноўлены (Клонмакнайс, Заходнія каменныя фарты, Бурэн). Ніжэй прыведзены спіс з аб'ектаў, якія з'яўляліся кандыдатамі ў перыяд з 1992^[5] па 2010 год (за выключэннем Тары, якая была кандыдатам з 2009 года^[6]), і не былі ўключаны ў Сусветную спадчыну ЮНЕСКА ў аб'ёме, прадстаўленым у зыходнай заяўцы.

#	Выява	Назва	Месцазнаходжанне	Час стварэння	Вынік	Прапанаваныя крытэрыі
1		Нацыянальны парк Кіларні[7] ірл.: Páirc Náisiúnta Chill Airne англ.: Killarney National Park	графства Кэры	—	Выключаны са спісу	III, IV[8]
2	—	Балота Клара[7] ірл.: Móinteach Chláraigh англ.: Clara Bog	графства Офалі	—	Выключаны са спісу	не заяўлены[9]
3	—	Паўночна-заходнія балоты Мея ірл.: Móinte Iarthuaisceart Mhaigh Eo англ.: North West Mayo Boglands	графства Мея	5,5 тыс. гадоў назад	Аб'яднаны з іншай заяўкай	II, IV[10]
4		Кейдскія палі ірл.: Achaidh Chéide agus Móinte Iarthuaisceart Mhaigh Eo англ.: Ceide Fields	графства Мея	5,5 тыс. гадоў назад	Аб'яднаны з іншай заяўкай	III[11]
5		Скала Кашэл ірл.: Carraig Phadraig англ.: Rock of Cashel	графства Тыперэры	XII—XIII стагоддзя	Заяўка дапоўнена іншымі аб'ектамі і аб'яднана	IV[12]
6		Узгорак Тара ірл.: Teamhair na Rí англ.: Hill of Tara	графства Міт	Жалезны век	Заяўка дапоўнена іншымі аб'ектамі і аб'яднана	III

Геаграфічнае размяшчэнне аб'ектаў

Легенда карты:

• Аб'екты сусветнай спадчыны,
• Адзіночныя кандыдаты,
• Кандыдат № 3 — Кейдскія палі і балота Мея,
• Кандыдат № 4 — Заходнія каменныя фарты,
• Кандыдат № 6 — Манастырскія паселішчы ранняга Сярэднявечча, вылучаны Клонмакнайс, які з'яўляецца таксама асобным кандыдатам,
• Кандыдат № 7 — Каралеўскія месцы Ірландыі,
• Выключаныя кандыдаты,
• ^* Былыя адзіночныя кандыдаты, цяпер уключаныя ў склад іншых заявак.

Бру-на-Бойн

Скеліг-Майкл

Бурэн^*

Дублін

Кейдскія палі^*

Балоты Мея^*

Дун-Энгус

Каэркаман

Каэрканры

Ань-Бянах

Ань-Штэг

Клонмакнайс

Глендалах

Холі-Айленд

Дарау

Монастэрбайс

Келскае абацтва

Уснех

Скала Кашэл^*

Тара^*

Дун-Эйлін

Рат Круахан

Кіларні

Балота Клара

Аб'екты сусветнай спадчыны ў Ірландыі і кандыдаты на ўваходжанне ў спіс

Зноскі

1. Research boost for Bru na Boinne complex (англ.). The Irish Times (22 снежня 2008). Архівавана з першакрыніцы 25 сакавіка 2012. Праверана 3 лютага 2009.
2. World Heritage Sites list to be reviewed (англ.). The Irish Times (1 снежня 2008). Архівавана з першакрыніцы 25 сакавіка 2012. Праверана 3 лютага 2009.
3. Irish Department of the Environment, Heritage & Local Government. Latest World Heritage News (англ.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 15 лістапада 2008. Праверана 2 лютага 2009.
4. 34-я сесія камітэта сусветнай спадчыны (англ.)(недаступная спасылка). ЮНЕСКА. Архівавана з першакрыніцы 4 ліпеня 2018. Праверана 20 жніўня 2010.
5. Ireland (англ.). Архівавана з першакрыніцы 29 красавіка 2009. Праверана 10 сакавіка 2011.
6. Hill of Tara nominated to be world heritage site (англ.)(недаступная спасылка). The Irish Times (31 января 2009). Архівавана з першакрыніцы 8 лютага 2012. Праверана 3 лютага 2009.
7. GORDON DEEGAN. Killarney park and Clara Bog fail to make Unesco shortlist (англ.). The Irish Times (8 чэрвеня 2010). Архівавана з першакрыніцы 4 чэрвеня 2011. Праверана 10 сакавіка 2011.
8. Killarney National Park (англ.). Архівавана з першакрыніцы 29 красавіка 2009. Праверана 10 сакавіка 2011.
9. Clara Bog (англ.). Архівавана з першакрыніцы 14 лютага 2009. Праверана 10 сакавіка 2011.
10. Northwest Mayo Boglands (англ.). Архівавана з першакрыніцы 14 лютага 2009. Праверана 10 сакавіка 2011.
11. Ceide Fields (англ.). Архівавана з першакрыніцы 14 лютага 2009. Праверана 10 сакавіка 2011.
12. Cashel (англ.). Архівавана з першакрыніцы 14 лютага 2009. Праверана 10 сакавіка 2011.