Тамасаўскі працэс

Тама́саўскі працэ́с^[3] — тэхналагічны працэс чорнай металургіі, адзін з відаў перадзелу вадкага чыгуну ў сталь без выдатку паліва. Разнавіднасць канвертарнага працэса. Прапанаваны англійскім металургам і вынаходнікам С. Дж. Томасам у 1878 годзе^[3][4].

Тамасаўскі працэс
Тамасаўскі канвертар
Названа ад	Сідні Джылкрыст Томас
Першаадкрывальнік	Сідні Джылкрыст Томас і Percy Gilchrist[d]
Дата адкрыцця (вынаходства)	1877 і 1878[1][2][…]
Вырабляе	сталь
Сыравіна	чыгун
Медыяфайлы на Вікісховішчы

У адрозненне ад бесемераўскага працэса перадзел у сталь фасфарыстага чыгуну, які атрымліваецца з доменнай печы, адбываецца шляхам доннага прадзімання скрозь расплаўлены чыгун акісляльнай газавай сумесі пад ціскам (сціснутае паветра, кісларод, сумесь кіслароду з вуглякіслым газам і вадзяной парай і іншыя). У выніку фосфар у выглядзе аксідаў пераходзіць з чыгуну ў шлак (тамасшлак), які можа быць выкарыстаны ў якасці фосфарнага ўгнаення. У выпадку выкарыстання чыстага кіслароду атрымліваюць сталь, нават вышэйшую па якасці за мартэнаўскую^[5].

Прамысловае выкарыстанне тамасаўскага працэса пачалося ў 1879 годзе ў Вялікабрытаніі і Германіі^[3]. У Расійскай імперыі тамасаўскі працэс быў уведзены ў 1880-х гадах на Таганрогскім, Керчанскім і Марыупальскім заводах^[4]. Да сярэдзіны 1970-х гадоў у большасці краін тамасаўскі працэс выцеснены кіслародна-канвертарным працэсам.