Meitneriom

Un elfenn gimiek eo ar meitneriom, Mt eo e arouez kimiek, 109 e niver atomek ha 268,17 e dolz atomek.
Ur metal ardreuzat eo.
Un elfenn genaozet gant mab-den eo, n'he c'haver ket en natur. Skinoberiek-kenañ eo ar meitneriom.

Meitneriom
Hasiom – Meitneriom – Darmstadtiom
Ir Mt Taolenn beriodek
Perzhioù hollek
Niver atomek	109
Rummad kimiek	Metaloù ardreuzat
Strollad	9
Trovezh	7
Bloc'h	d
Tolz atomek	[278]
Aozadur elektronek
Aozadur elektronek an atomoù [Rn] 5f14 6d7 7s2
Dasparzh an elektronoù : 2, 8, 18, 32, 32, 15, 2[1]
Perzhioù atomek
Niver oksidadur	(stlenn ebet)
Tredanleiegezh	(stlenn ebet) (Skeul Linus Pauling)
Gremmoù ionadur	1 : 801 kJ/mol 2 : (stlenn ebet) 3 : (stlenn ebet)
Skin atomek	122 pm (brasjedet)
Skin kenamsav	129 pm
Skin Van der Vaals	(stlenn ebet)
Perzhioù fizikel
Arvez	Kaled (diouganet)
Douester (≈20 °C)	28,2 g/cm3 (brasjedet)
Teuzverk	(stlenn ebet)
Bervverk	(stlenn ebet)
Tredanharzusted	(stlenn ebet) nΩ•m (e 20 °C)

Istor

E 1982 e voe kevanaozet un atom hepken eus izotop 266 an elfenn 109 er GSI (Gesellschaft für Schwerionenforschung "Krevedigezh-Enklask war an Ionoù Pounner", bremañ GSI Helmholtzzentrum für Schwerionenforschung GmbH "Kreizenn Helmholtz evit an Enklask war an Ionoù Pounner"^[2]) e Darmstadt (R.K. Alamagn d'ar mare-se), gant skipailh Peter Armbruster ha Gottfried Münzenberg, dre vombezenniñ bismut-209 gant houarn-58.
An anv meitnerium eo an hini nemetañ a voe kinniget evit an elfenn nevez, en enor d'ar fizikourez aostrian Lise Meitner (1878-1968) a zizoloas ar protaktiniom ₉₁Pa kevret gant Otto Hahn ; unan eus dizoloerien ar skiriad derc'hanel e voe Lise Meitner ivez. E 1994 e voe erbedet an anv gant an International Union of Pure and Applied Chemistry (IUPAC) ha lakaet da anv ofisiel etrebroadel e 1993^[3].

Perzhioù

A-c'houde ma 'z eo bet prouet ez eus ur metal ardreuzat eus ar c'hopernikiom ₁₁₂Cn e c'haller kendastum ez eus metaloù ardreuzat eus an elfennoù 104 (rutherfordiom) betek 112 ; unan e vije ar meitneriom ivez neuze, marteze eus familh ar platin.
Gortozet eo perzhioù ar meitneriom evel par da re elfennoù all ar strollad 9 (₂₆Co, ₄₅Rh hag ₇₇Ir), hogen pounneroc'h, ha stabiloc'h e niver oksidadur.
Ur metal nobl^[4] e vije ar meitneriom war a hañval.

Izotopoù

N'eus izotop stabil ebet eus Mt, en natur pe gevanaozet. Pemzek izotop zo bet kevanaozet koulskoude, skinoberiek an holl anezho, ²⁷⁸Mt (kevanaozet e 2009) o vezañ an hini stabilañ gant un hanter-vuhez a 7,6 eilenn.

Arver

Hini ebet, war-bouez an enklaskoù.

Notennoù

1. Diouganet hervez hini an iridiom.
2. Lec'hienn GSI (de) (en) Liamm oberiant 16 KZU 12
3. p. 1792, IUPAC ; p. 2421 IUPAC (en) Liammoù oberiant 16 KZU 12
4. Ar metaloù nobl : ₄₄Ru, ₄₅Rh, ₄₆Pd, ₄₇Ag, ₇₆Os, ₇₇Ir, ₇₈Pt hag ₇₉Au

Daveennoù

• American Chemical Society (en) Liamm oberiant 25 DU 12
• AN NOALLEG Yann-Baol, Geriadur ar Gimiezh, Preder, Plomelin, 2008 ISBN 978-2-901383-69-7 Preder
• AN NOALLEG Yann-Baol, Geriadur ar Fizik, Preder, Plomelin, 2006 ISBN 978-2-901383-64-2
• Annales de chimie et de physique, Gallica / Bibliothèque nationale de France (fr) Liamm oberiant 26 HER 12
• Atomic weights of the elements 2007 (IUPAC Technical Report) Pure an Applied Chemistry (en) Liamm oberiant 26 HER 12
• Atomic Weights and Isotopic Compositions for All Elements National Institute of Standards and Technology (en) Liamm oberiant 18 HER 12
• Bureau de Recherche Géologique et Minière (BRGM) (fr) Liamm oberiant 26 HER 12
• CONSIDINE Glenn D., Van Nostrand's Encyclopedia of Chemistry, Wiley-Interscience, 2005 ISBN 978-0-471-61525-5 (en)
• DEPOVERE Paul, La classification périodique des éléments — La merveille fondamentale de l'Univers, De Boeck, Brussels, Belgia, 2002 ISBN 978-2-8041-4107-3 (fr)
• EMSLEY John, Nature's Building Blocks — An A-Z Guide to the Elements, Oxford University Press, 2001 ISBN 978-0-19-850341-5 (en)
• Geriadur brezhoneg An Here, Plougastell-Daoulaz, 2001 ISBN 978-2-86843-236-0
• ÉTIENNE Guy, Geriadur ar Stlenneg, Preder, 1996 ISBN 978-2-901383-14-7
• HOLDEN Norman, History of the Origin of the Chemical elements and Their Discoverers, New York, 2001 Brookhaven National Laboratory (en) Liamm oberiant 26 HER 12
• International Union of Pure and Applied Chemistry (IUPAC) (en) Liamm oberiant 26 HER 12
• Joint Institute for Nuclear Research (ОИЯИ e Dubna) (en) Liamm oberiant 25 DU 2012
• LIDE David R., CRC Handbook of Chemistry and Physics - 88th Edition, CRC Press,2007 ISBN 978-0-8493-0488-0 (en)
• National Nuclear Data Center (en) Liamm oberiant 09 KZU 12
• Royal Society of Chemistry (en) Liamm oberiant 03 KZU 2012
• STWERTKA Albert, A Guide to the Elements, Oxford University Press, 1996 ISBN 978-0-19-508083-4 (en)
• Webelements (en) Liamm oberiant 26 HER 2012